Οι πληροφορίες που έρχονται από το Βερολίνο, τις Βρυξέλλες, τη Φραγκφούρτη και την Ουάσιγκτον, οδηγούν λίγο πολύ στο ίδιο συμπέρασμα. Η Ελλάδα θα είναι το "μοντέλο", το πειραματόζωο αν ορισμένοι θέλετε, για τη διαμόρφωση της Ευρωζώνης των (τουλάχιστον) δύο ταχυτήτων. Και όπως όλα δείχνουν, οι θέσεις στην πρώτη ταχύτητα είναι κατειλημμένες από άλλους. Για την Ελλάδα - και τις υπόλοιπες χώρες με συναφή δημοσιονομικά και αναπτυξιακά προβλήματα - δυστυχώς η θέση της βρίσκεται στη δεύτερη ταχύτητα.
Πώς θα δομηθεί το νέο status, το οποίο θα επιτρέπει σε μία "προβληματική" χώρα να παραμένει στο ευρώ, χωρίς αυτό να σημαίνει έξοδο από Επιτήρηση και συμμετοχή στα QE, είναι κάτι που συζητείται διεξοδικά μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου. Και όπως όλα δείχνουν, το ΔΝΤ θα μείνει να προσφέρει στην πρώτη φάση τουλάχιστον τον συμβουλευτικό τεχνικό - συντονιστικό ρόλο του... Και αυτή θα είναι μία σημαντική διαφορά έναντι του μέχρι πρότινος χρηματοδοτικού ρόλου του Ταμείου. Καθώς η μετάβαση στη νέα κατάσταση όπου οι ευρωπαϊκοί θεσμικοί μηχανισμοί θα αναλάβουν και τον ρόλο αυτό, θα χρειαστεί ασφαλώς χρόνο μέχρι να δομηθεί και να σταθεροποιηθεί.
Όσοι έχουν παρατηρήσει με προσοχή τις δηλώσεις και τις ομιλίες του κ. Μακρόν για την νέα αρχιτεκτονική της Ευρώπης, μπορούν να διακρίνουν βασικά σημεία της νέας εποχής. Ωστόσο, οι εξελίξεις στη Γερμανία όπου έχει αλλάξει η ισορροπία δυνάμεων με τη συμμετοχή στην υπό διαμόρφωση κυβέρνηση πιο σκληρών εταίρων, ως προς τη δημοσιονομική "γραμμή" τους για την Ευρωζώνη, εταίρων που απαιτούν άλλωστε και την παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, ίσως οδηγήσουν σε ενδιάμεσα βήματα, πολύ πιο μεταβατικά από ό,τι θα επιθυμούσαν Μακρόν και Μέρκελ.
Η πρόσφατη έκθεση λοιπόν του ΔΝΤ, που καταγράφει τις σημαντικές αναπτυξιακές αδυναμίες της χώρας, έρχεται να ενισχύει τις απόψεις των πιο σκληροπυρηνικών, ως προς το δημοσιονομικό μέλλον της Ελλάδας. Σημειώστε ότι βρισκόμαστε προ των οριστικών διευθετήσεων ανάμεσα σε Ευρώπη και Ταμείο για την επόμενη ημέρα. Μία ημέρα που θα είναι για την Ελλάδα εξαιρετικά δύσκολη ως προς την πολιτική της διαχείριση.
Του Γ. Αγγέλη
Η πλειονότητα των Υπουργών Οικονομικών εμφανίσθηκε να στηρίζει το τρισέλιδο κείμενο προτάσεων του αποχωρούντος γερμανού ΥΠΟΙΚ.
Σύμφωνα με αυτό πρέπει να παραμερισθούν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί που προβλέπονται από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη, όπως είναι η Κομισιόν και να οδηγηθούν οι "αλλαγές” στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική μέσα από εξωθεσμικά όργανα όπως ο διακρατικός θεσμός του ESM (!).
Σύμφωνα με το κείμενο, ο ESM πρέπει να αποκτήσει τη νομιμοποίηση της αρμοδιότητας ελέγχου των οικονομιών της Ευρωζώνης – ή τουλάχιστον από όσους συμφωνήσουν σ' αυτό – έτσι ώστε να μπορεί όχι μόνο να παρεμβαίνει εκ των υστέρων για τη διάσωσή τους, αλλά και να την προλαμβάνει.
Αυτό σημαίνει ότι θα αναλάβει να κάνει αυτά που εκ της θέσης της έχει ως αρμοδιότητα η Κομισιόν η οποία ως θεσμικά κατοχυρωμένο όργανο της Ε.Ε. ελέγχει αλλά και εισηγείται νομοθετικά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αντίθετα ο ESM ο οποίος δημιουργήθηκε με αφορμή την κρίση χρέους στην Ε.Ε. και τη "διάσωση” της Ελλάδας μετά το πρώτο πρόγραμμα στήριξης, είναι ενας "διακρατικός” και όχι "ευρωπαϊκός” (δηλαδή προβλεπόμενος από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη) Οργανισμός που διοικείται από τους Υπ. Οικονομικών και δεν έχει ευθύνες απέναντι σε όργανα όπως αυτά που έχουν θεσμοθετηθεί με την Ευρωπαϊκή Συνθήκη (Κομισιόν, Ευρωκοινοβούλιο, Ευρωδικαστήριο, ΕΚΤ, κ.λ.π.).
Η "εισήγηση” του κ. Σόιμπλε είναι να μετακινηθεί η ισχύς στην Ευρώπη από τα Θεσμικά όργανα της Συνθήκης στα Διακρατικά στα οποία συμμετέχουν και έχουν λόγο μόνο οι εκπρόσωποι των χωρών που έχουν συμφωνήσει στην εκτός Ε.Ε. δημιουργία τους...
Στην πραγματικότητα η μεταφορά αρμοδιοτήτων της Κομισιόν στον ESM δεν μπορεί να γίνει θεσμικά παρά μόνο με αλλαγή της Συνθήκης η οποία πρακτικά είναι στις παρούσες συνθήκες αδύνατη (θα απαιτούσε δημοψηφίσματα σε πολλές χώρες).
Ετσι στην πραγματικότητα η πρόταση Σόιμπλε ισοδυναμεί με αποδυνάμωση/απαξίωση της Κομισιόν και των εποπτικών της αρμοδιοτήτων με ταυτόχρονη απόδοση στον ESM των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων από τις χώρες που θα συμφωνήσουν σ' αυτό.
Με άλλα λόγια μια μετακίνηση στην "αλα καρτ” Ευρώπη δεν είναι άλλο από την Ευρώπη των δύο ή και περισσότερων ταχυτήτων για την οποία είχε μιλήσει πριν από ένα περίπου χρόνο η κα Μέρκελ από τη Σύνοδο Κορυφής της Μάλτας.
Οι μεταβολές αυτές όπως επισήμανε σε ρεπορτάζ του το "Κεφάλαιο” (7/10) έχουν ως μοντέλο τη συγκρότηση μιας κατηγορίας χωρών εντός της Ευρωζώνης, της δεύτερης ταχύτητας, με πρότυπο το ισχύον καθεστώς στην Ελλάδα, όσον αφορά τα όρια της εγχώριας διαμόρφωσης πολιτικής, της εποπτείας, κ.λ.π. μέχρι την προσαρμογή και την επιστροφή τους (;) στην πρώτη ταχύτητα.
Πάντα υπό τη χρηματοδοτική στήριξη (δανεισμό) και εποπτεία του νέου ESM που θα λειτουργεί στα πρότυπα του ΔΝΤ, πέρα και ανεξαρτητα από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη...
