Ο προστατευτισμός και το μπλοκ της παγκοσμιοποίησης

Πέμπτη 23 Απριλίου 2020


Η Γερμανία βγαίνει πρώτη από την καραντίνα. Η μέθοδός της, θα αποτελέσει οδηγό για την ευρωζώνη και την ΕΕ. Η σχέση κρουσμάτων-θανάτων από τον ιό στην Γερμανία, είναι μακράν η καλύτερη των μεγάλων οικονομιών στην ΕΕ, αν συγκριθεί με Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία και της επιτρέπει να πρωτοπορήσει. Σήμερα ανοίγουν οι μικρές επιχειρήσεις και κλιμακωτά θα επιδιωχθεί να επανέλθει η κανονικότητα. Αυτά που ακούμε στην χώρα μας για σταδιακή άρση των περιορισμών, πατάνε ακριβώς επάνω στο Γερμανικό μοντέλο που άρχισε να ξεδιπλώνεται. Δεν είναι δική μας πολιτική. Είναι πιλότος για όλους. Η Γερμανία οδηγεί κι αποφασίζει, σύμφωνα με τα δικά της μέτρα και σταθμά. Και στην Υγεία, και την Οικονομία. Κι όποιος αντέξει.

Η διαφορά είναι οτι οι Τεύτονες, είχαν καλύτερα οργανωμένο δημόσιο σύστημα υγείας, ενώ φρόντισαν να ενισχύσουν με πάνω από 1 τρις, εργαζόμενους κι επιχειρήσεις και μάλιστα με έμμεση έκδοση νέου χρήματος σε ευρώ μέσω της κρατικής KFW. Ουσιαστικά προχώρησαν σε εσωτερικό ανώδυνο δανεισμό. Χαρακτηριστικό είναι δε οτι νομοθέτησαν την απαγόρευση των ξένων εξαγορών γερμανικών επιχειρήσεων που συνιστούν απειλή για την εθνική της ασφάλεια. Δεν μπήκαν, στην λογική να ξεπουλήσουν λιμάνια, όπως έσπευσαν να δρομολογήσουν στις αρχές Απριλίου ΤΑΙΠΕΔ και κυβέρνηση. Βλέπετε για την Γερμανία, οι επιχειρήσεις εθνικής ασφάλειας είναι ζωτικής σημασίας για την δική της οικονομία. Η έμμεση κρατικοποίησή τους, αποτελεί μοντέλο, μόνο γι’ αυτήν. Οι υπόλοιποι ας ξεπουλούν απρόσκοπτα, με προτίμηση την Γερμανία. Α όλα κι όλα. Τα δικά μου δικά μου, τα δικά σου δικά μου!

Όμως ζωτικής σημασίας γι’ αυτήν είναι και οι κρίσεις χρέους στην ευρωζώνη, αφού είναι τοις πάσι γνωστό οτι η εθνική οικονομία της βγήκε πολλαπλά κερδισμένη από την κρίση του 2008. Στηρίζεται και θα στηρίζεται στο δημόσιο χρέος των άλλων οικονομιών της ευρωζώνης, αφού το ευρώ απηχεί αποκλειστικά τις δικές της ανάγκες επέκτασης, κατοχυρώνοντας τους θεσμούς και τις σχέσεις εξουσίας που το νόμισμα αντανακλά, στα συμφέροντά της. Το ίδιο οργανώνεται να κάνει και τώρα. Ο οικονομικός αυτός εθνικισμός της Γερμανίας στην πράξη, αποκαλύπτει τα τεράστια κατάλοιπα του ρατσισμού στο πολιτικό της σύστημα. Για την ηγεσία της, η εθνική επιβίωση έχει νόημα μόνο στον βαθμό που θα καταφέρει να γίνει ηγεμονικά υπερεθνική. Διαχρονικά ζωτικό χώρο διεκδικούσε, σήμερα επανακάμπτουσα επαναδιεκδικεί.

Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί οτι το μοντελάκι του νεοφιλελευθερισμού, δεν κάθισε γάντι στην Γερμανία. Είχε φροντίσει για τα διαπιστευτήρια.

Ο Μπαράκ Ομπάμα, με την αποχώρηση από την ενεργή δράση, έδωσε το δαχτυλίδι για την διεύρυνση του νεοφιλελεύθερου πλανητικού δόγματος των Δημοκρατικών στην Μέρκελ. Η εδραίωση της παγκοσμιοποίησης στην Εσπερία, έγινε υπόθεση Γερμανική. Το μπλοκ Δημοκρατικών στις ΗΠΑ – ΕΕ, δηλαδή Γερμανίας, αδιαμφισβήτητο. Η διαφαινόμενη έλευση του Τραμπ, αλλά περισσότερο η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, με Ιταλία και Ελλάδα ωρολογιακές βόμβες και το Brexit να επίκειται, δεν άφηναν περιθώρια για πειραματισμούς. Η σύγκρουση οριοθετήθηκε και οι θέσεις μάχης κατελήφθησαν. Ανοικτά όλα vs προστατευτισμού.

Και ήρθε η πανδημία. Που αν και καθυστερημένα έκλεισε σύνορα, και ανέδειξε τον προστατευτισμό σε υπέρτατο όπλο για την αντιμετώπισή της. Προστατευτισμός για όλους. Κλειστά σύνορα, αλλά και κλειστές οικονομίες για όσους αντέχουν. Το κόστος ως συνήθως σε αυτούς που δεν αντέχουν, για να επιβιώσουν αυτοί που αντέχουν. Η αντίφαση υπάρχει, στο οτι υπέρμαχοι αν και εξαναγκασμένοι, του κλεισίματος των οικονομιών και των lockdown, παρουσιάζονται σήμερα οι απολογητές της παγκοσμιοποίησης, με αιχμή του δόρατος το γνωστό μπλοκ Δημοκρατικών και ΕΕ. Στην Αμερική και στην Βρετανία, Τραμπ και Τζόνσον σύρθηκαν σε αυτές τις λογικές, δέσμιοι της χρόνιας καταστροφής των χωρών τους από τον άκρατο νεοφιλελευθερισμό.

Με τα νέα δεδομένα που παρουσίασε η ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου του Στάνφορντ, με την συμμετοχή μάλιστα του Έλληνα γιατρού Ιωαννίδη, ο μονόδρομος του ολικού lockdown φαίνεται να ξεθωριάζει. Για το αν τα στοιχεία είναι αξιόπιστα, και η θνησιμότητα του πληθυσμού από την πανδημία είναι τόσο μικρή, μένει να φανεί. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τους Αμερικανούς σε κάποιες πολιτείες να βγουν στους δρόμους διαδηλώνοντας για την μανία των Δημοκρατικών στο lockdown και την απαίτηση για την άρση του. Ούτε βέβαια να αρχίζουν να υποπτεύονται οι λαοί, δυσάρεστα σενάρια που εξυφαίνονται τώρα που μπαίνουμε στην αποδρόμηση .

Η Πανδημία προσφέρει ευκαιρίες για όλους. Για το μοντέλο του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης που όδευε ολοταχώς προς νέο κραχ, φαίνεται πως αποτελεί θαυμάσια ευκαιρία στην διατήρηση και το βάθεμα των πεπραγμένων της. Αν δεν συνέβαινε, θα έπρεπε να την εφεύρει. Ο τρόπος που το μπλοκ Δημοκρατικών και ΕΕ και οι κολαούζοι τους σχεδιάζουν να βγουν από την κρίση και να διαχειριστούν την παγκόσμια ύφεση, θα επενδύσει εκ νέου στο χρέος, στην ανεργία, στην παραγωγή φτώχειας και εξαθλίωσης, την δημιουργία νέων μεταναστών. Την ρευστοποίηση χωρών και εθνών. Την επιστροφή με θρίαμβο και τη νίκη του Ανοικτά Όλα. Ίσως με την αίρεση του προστατευτισμού με βραχιολάκι που θα αναδείξει μια νέα ταυτότητα με βιομετρικά χαρακτηριστικά. Είμαι περίεργος να δω πώς θα δεχόμαστε τουρίστες όταν με το καλό η Γερμανία αποφασίσει να μας ανοίξει τα σύνορα.

Για τους λαούς, ένα μόνο πράγμα. Ότι ο προστατευτισμός που δαιμονοποιήθηκε όσο τίποτα άλλο στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης, ήταν η καλύτερη απάντηση στα δύσκολα. Συνάμα ότι δεν μπορεί να είναι υπόθεση έσχατης καταφυγής προ της καταστροφής, αλλά επιτακτική ανάγκη στην δημιουργία περιβάλλοντος σχεδιασμού αποτροπής και προνόησης, για να είσαι θωρακισμένος πριν αυτή συμβεί. Μπορεί να συμβεί αυτό ομνύοντας στις πολιτικές της ΕΕ και της Γερμανίας; Ούτε κατά διάνοια.

Ο προστατευτισμός της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αν και αυταρχικώς εφαρμοζόμενος, κατάφερε να φέρει αποτελέσματα σήμερα μόνο στο θέμα της υγείας. Θα δούμε αν ήταν και ο μοναδικός. Οι κακές γλώσσες δικαίως όμως δακτυλοδείχνουν αποκλειστικά στην πολιτική επιβίωση. Γιατί η πραγματική επιβίωση του ελληνικού λαού εξαρτάται από την οικονομία. Κι εκεί ο προστατευτισμός αναζητείται και βρίσκεται αναρτημένος καθημερινά στο Ambert Alert.

Και δεν πρόκειται να βρεθεί, όσο αυτό το πολιτικό σύστημα έχει σκελετούς στο ντουλάπι του που γνωρίζουν οι ισχυροί. Κι όσο στο πολιτικό σκηνικό, αδυνατεί να προκύψει ένα νέο πολιτικό υποκείμενο, που θα δώσει αξιόπιστες απαντήσεις για την επόμενη μέρα.

Οψόμεθα!

Θεμιστοκλής Συμβουλόπουλος
ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ