«Μη παίζεις με τις λέξεις» , «Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει», λέει ο θυμόσοφος λαός όσο του επέτρεπε η σκέψη και η εμπειρία του, εκείνες που τον ανήγαγαν σε θυμόσοφο πολίτη και όχι χειραγωγήσημο τηλεοπτικό πελάτη. Γιατί οι λέξεις έχουν το δικό τους φορτίο και επηρεάζουν τη σκέψη στο βαθμό που η σκέψη επηρεάζει το λόγο. Οι λέξεις πρέπει να δηλώνουν αυτό που έχουν να πουν.
Πριν λίγα χρόνια όταν η οικονομική «κρίση» άρχιζε να μας φέρνει στα πρόθυρα κρίσης προσωπικής, με πολλαπλά επακόλουθα , ξεκίνησαν (και πολύ σωστά) πρωτοβουλίες συμμετοχής ατόμων και ιδιωτικών φορέων με σκοπό τη στήριξη και συμπαράσταση των ανθρώπων που υποφέρουν.
Ξεκίνησαν τότε σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα, η δημιουργία των Κοινωνικών Ιατρείων, κάποιων ΜΚΟ και ενώσεων κατοίκων μιας περιοχής που αξίζουν το σεβασμό μας και τη συμπαράστασή μας.
Μεγάλη σημασία δόθηκε και πολύ μελάνι χύθηκε στο πώς θα ονομάζονταν αυτές οι δομές, αν έπρεπε να αποκαλούνται «αλληλεγγύης» ή «φιλανθρωπίας». Αν και θεωρώ τη φιλανθρωπία ως την έκφραση αγάπης προς τον πλησίον και προϋπόθεση για την αλληλεγγύη , καθώς ουδείς απάνθρωπος η μισάνθρωπος μπορεί να δώσει κάτι άλλο εκτός από μάχαιρα, η φιλανθρωπία αποκλείστηκε ως συγγενεύουσα με την ελεημοσύνη. Θεωρήθηκε ως φέρουσα κακό φορτίο που όχι μόνο δεν απέδιδε το νόημα αλλά και το υπονόμευε.
Έτσι καταλήξαμε στην «αλληλεγγύη» που αποδίδει τη σημασία της αλληλοβοήθειας, της από κοινού με άλλους δράσης ως αυθόρμητη επιλογή προς υπεράσπιση δικαιωμάτων συνανθρώπων αλλά και για προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, προς ό,τι δηλαδή υφίσταται απαξίωση, εκμετάλλευση και καταστροφή.
Προϊόντος του χρόνου και όσο η κρίση βάθαινε, κάποιοι χάθηκαν στη μετάφραση. Την έννοια αυτή ήρθαν να καπηλευτούν «πρωτοβουλίες» που ουδεμία σχέση έχουν με το δημόσιο συμφέρον .
Είδαμε όλα αυτά τα χρόνια αυτοδιοικητικές αρχές να υιοθετούν τέτοιες κινηματικές δράσεις (όπως αγορές χωρίς μεσάζοντες, κοινωνικά παντοπωλεία-φαρμακεία) και να τις διαφημίζουν σε πανάκριβα δημοτικά φυλλάδια και περιοδικά, ενώ απ την άλλη συντάσσονταν με το κράτος καταστολής, απολύσεων, διάλυσης κοινωνικών δομών και γενικώς με ένα κυβερνητικό πρόγραμμα ισοπέδωσης της κοινωνίας και εξανδραποδισμού της. Οι ίδιοι έρχονται να «βοηθήσουν», Εκείνον, που με την ανοχή η και την συγκατάθεσή τους, εξανάγκασαν να χρειασθεί τη βοήθειά τους.
Πολιτικά «αποκόμματα» όπως η φασιστική ΧΑ χρησιμοποιούν το όρο «αλληλέγγυες δομές», αλά καρτ μεν, αλλά ονομάζοντάς τες «αλληλέγγυες» δε.
Αποσπασματικές κινήσεις από πολυεθνικές εταιρίες να αποστέλλουν πανάκριβα τζιπ με καλλίπυγες νεαρές στη Βαρβάκειο Αγορά για να πληρώνουν τους λογαριασμούς μας, εν όψει εορτών. Στο ίδιο μοτίβο φέτος η ανακοίνωση της περιφερειάρχου Αττικής ότι θα διατεθεί συγκεκριμένο ποσό για να ψωνίσουμε για το γιορταστικό τραπέζι των Χριστουγέννων (ασχέτως αν τις υπόλοιπες 364 ημέρες παραμείνει άδειο και αν δεν κατασχεθεί) και η προτροπή «αριστερής» υπουργού, να μαζεύουμε τα αποφάγια μας σε καθαρή σακούλα (πάλι καλά) και να τα κρεμάμε στους κάδους των σκουπιδιών. Τίποτα από τα παραπάνω δεν έχει διάδραση. Είναι καθαρή ελεημοσύνη. Δεν διαφέρει σε τίποτα από τον δείνα βιομήχανο που ανοίγει το πορτοφόλι του και μου δίνει τον όβολό του οδεύοντας να φάει το σατωμπριάν του σε γκουρμέ ρεστωράν όπου κατά τη διάρκεια της πέψης, απεργάζεται το πώς θα αυξήσει τον δικό του όβολο εις βάρος δικό μου και της ίδιας του της πατρίδας.
Μέσα σ΄αυτόν τον αχταρμά πρωτοβουλιών αλληλεγγύης, εφησυχάζουμε ή και συνηθίζουμε, φοβάμαι. Δεν έχουν γίνει σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας σαφείς οι προθέσεις και οι στόχοι της κάθε ομάδας και του κάθε φορέα που αυτοαποκαλείται «ομάδα αλληλεγγύης». Είναι ο οίκτος; Είναι κάποιο απώτερο συμφέρον; Είναι η επίδειξη;
Aπ’ την άλλη, η διάρκεια της κρίσης, που δεν διαφαίνεται προσπάθεια να αποσοβηθεί με ουσιαστικά μέτρα, μάλλον διευκολύνουν αναπαραγωγή, από την πίσω πόρτα, γραφειοκρατικής και πελατειακής σχέσης με τον συνάνθρωπό και συντηρούν την φτωχοποίηση του, καθιστώντας τον, μόνιμο πελάτη. Έτσι όμως το νόημα της αλληλεγγύης καταλύεται και αυτοαποδομείται.
Όλα τα παραπάνω που εξακολουθούν να γίνονται και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, οδηγούν μαθηματικά, θα λέγαμε, στην τρίτη έννοια, της «Ελεημοσύνης».
Η Αλληλεγγύη δεν είναι παράσταση, δεν διαφημίζεται, δεν έχει διάλειμμα και δεν είναι «για χόρταση». Είναι ιερή λέξη. Είναι συνεχής υπεράσπιση δικαιωμάτων, απάλειψη αδικίας όπου υφίσταται σε όποιον την υφίσταται, οι δομές που συλλογικά φροντίζεις να δημιουργείς, να συντηρείς να υπερασπίζεσαι και όπου χρειάζεται να βελτιώνεις για ανθρώπινη διαβίωση και δημιουργικότητα. Οφείλουμε βεβαίως όλοι μας, σεβασμό και αναγνώριση σε πρωτοβουλίες που προαναφέραμε, ανακούφισης των συνανθρώπων που υποφέρουν, όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμα και τέτοιες αξιοθαύμαστες δομές, δεν πρέπει να θεωρηθεί ότι αντικαθιστούν τις δομές πρόνοιας, εκπαίδευσης, ασφάλισης που οφείλει ένα κράτος να παρέχει. Προς όλους!
Ας αφήσουμε τις λέξεις και ας δώσουμε τις απαντήσεις. Ας μη μεταμορφωθούμε οικειοθελώς «στο κοριτσάκι με τα σπίρτα», για να νοιώθουν ορισμένοι… «άνθρωποι».
Χριστίνα Φίλιππα
globalview.gr
