Καθώς η σύγκρουση στην Ουκρανία συνεχίζεται, ένα βασικό ερώτημα με ηθικές διαστάσεις έχει ανακύψει και θα πρέπει να απαντηθεί σύντομα από τους ευρωπαίους πολιτικούς: πόσο ηθικό είναι να υποστηρίζεις την Ουκρανία «όσο χρειάζεται» ενάντια στην ανάγκη προστασίας της ευημερίας των πολιτών σου και το συνταγματικό καθήκον να ακολουθήσεις την εντολή του λαού σου που είναι ο βασικός κανόνας της δημοκρατίας;
Η ακλόνητη και τυφλή υποστήριξη της Ευρώπης στις πολιτικές των ΗΠΑ στη σύγκρουση της Ουκρανίας, και οι τρομερές οικονομικές και πολιτικές συνέπειες που έχει εξαπολύσει, φέρνει την πολιτική αρχιτεκτονική της ηπείρου σε μια καθοριστική στιγμή που μπορεί να ξεπεραστεί μόνο με το τέλος του καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και την εμφάνιση μιας νέας και απροσδιόριστης ακόμη πολιτικής διευθέτησης.
Ποντάροντας στην ήττα της Ρωσίας και τον θάνατο του Βλαντιμίρ Πούτιν, η ΕΕ ακολούθησε τον -υπό την ηγεσία των ΗΠΑ- οικονομικό πόλεμο κατά της Ρωσίας μέσω κυρώσεων που τώρα είναι πολύ περισσότερες από εκείνες που στρέφονται εναντίον οποιασδήποτε άλλης χώρας στη γη, αλλά παρ' όλα αυτά έχουν αποτύχει. Από την άλλη πλευρά, πέρα από τις αρνητικές επιπτώσεις στους καταναλωτές και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που προκαλούνται από την αύξηση των λογαριασμών ενέργειας, τον γενικό πληθωρισμό και τις προοπτικές σοβαρής έλλειψης θέρμανσης αυτόν τον χειμώνα, οι κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας προκαλούν ανεπανόρθωτη ζημιά στην οικονομία της ηπείρου. Οι κατασκευαστικές εταιρείες έντασης ενέργειας χρεοκοπούν ή μετακινούνται στο εξωτερικό προσελκύονται από το χαμηλότερο ενεργειακό κόστος, το κλείσιμο επιχειρήσεων, την επιδείνωση των εμπορικών ισοζυγίων, τη σοβαρή υποτίμηση του νομίσματος του ευρώ, τις απώλειες θέσεων εργασίας, την καταστροφή του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος της ηπείρου στη μεταποίηση που χτίστηκε εδώ και δεκαετίες και μια αναπόφευκτη και σοβαρή ύφεση τους επόμενους μήνες. Ο συνολικός πολιτικός και κοινωνικός αντίκτυπος αυτών των γεγονότων στο μέλλον της ηπείρου είναι ακόμα ασαφής, καθώς δεν υπάρχει καμία λύση στην έλλειψη φυσικών πόρων.
Οι αποφάσεις της ΕΕ για την υποστήριξη της Ουκρανίας υποτίθεται ότι ελήφθησαν στο όνομα της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των δυτικών αξιών και ενάντια σε μια στρατιωτική ενέργεια της Ρωσίας που θεωρείται απρόκλητη και παράνομη. Η ΕΕ φαίνεται να ανησυχεί επίσης για την αναθεώρηση των συνόρων μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο –ή μάλλον των εθνικών συνόρων που ακολούθησαν το τέλος του Ψυχρού Πολέμου– και έχει εκφράσει αβάσιμους φόβους ότι οι ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία αποτελούν το προοίμιο για περαιτέρω επιθετικότητα στην Ευρώπη.
Κατά βάθος, μέσω των ενεργειών της εναντίον της Ρωσίας, η ψυχή της ευρωπαϊκής ηγεσίας φαίνεται να είχε μια καθαρτική απελευθέρωση, απελευθερώνοντας μια παλιά ρωσοφοβία που εκδηλώθηκε στην Ευρώπη για δεκαετίες, αν όχι αιώνες, συνδυάζοντας την τσαρική Ρωσία, τη Σοβιετική Ένωση και τη Ρωσική Ομοσπονδία σε μια προσπάθεια απεικόνισης και να πείσει τον μέσο Ευρωπαίο για μια εγγενή ρωσική κακοήθεια που πρέπει να ξεριζωθεί μια για πάντα.
Στη μονόπλευρη υπεράσπιση της Ουκρανίας, η ΕΕ δεν ήταν πρόθυμη να αναγνωρίσει και να αποδεχθεί τον εμφύλιο πόλεμο της σύγκρουσης στην Ουκρανία, τις νόμιμες ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλεια και τις συνεχιζόμενες προειδοποιήσεις της για αυτήν εδώ και χρόνια, το ιστορικό υπόβαθρο μιας σύγκρουσης που βασίζεται στην κακομεταχείριση του ρωσόφωνου πληθυσμού της Ουκρανίας που επιδεινώθηκε από τότε που οι ΗΠΑ υποστήριξαν το πραξικόπημα στην Ουκρανία το 2014 και την αποτυχία τους να υποστηρίξουν μια διπλωματική διευθέτηση το 2015 –δηλαδή τις συμφωνίες του Μινσκ–, στην οποία έπαιξαν ρόλο δήμαρχου. Η ΕΕ αγνοεί τα βαθιά ελαττώματα της τρέχουσας κυβέρνησης της Ουκρανίας και της κοινωνίας που προσπάθησε να δημιουργήσει, που ορίζονται τώρα από κραυγαλέα διαφθορά, πολιτική δίωξη της αντιπολίτευσης και μια υπερεθνικιστική ιδεολογία, όλα αυτά δεν αντικατοπτρίζουν σχεδόν καθόλου τις λεγόμενες ευρωπαϊκές αξίες.
Δυστυχώς, η ΕΕ δεν ήταν σε θέση να αναπτύξει μια αυτόνομη και δίκαιη ευρωπαϊκή εναλλακτική στη σύγκρουση και έχει γίνει όμηρος της ηγεμονικής ατζέντας των ΗΠΑ. Με την άρνησή της να υιοθετήσει μια ισορροπημένη προσέγγιση, η ΕΕ αποκλείει τον εαυτό της να είναι ένας έντιμος μεσολαβητής στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις που θα χρειαστεί να ξεκινήσουν νωρίτερα στη σύγκρουση. Μη ευρωπαϊκές χώρες όπως η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία αναλαμβάνουν τώρα το προβάδισμα, όπως αντικατοπτρίζεται για παράδειγμα στην πρόσφατη ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, ένας εξέχων ρόλος αδιανόητος μόλις πριν από λίγους μήνες, ο οποίος είναι ενοχλητικός για την Ευρώπη δεδομένης της παραδοσιακής θέσης της στη διπλωματία.
Η συνθηκολόγηση της Ευρώπης με την ατζέντα των ΗΠΑ δεν είναι φυσικά νέα και είχε ένα κραυγαλέο προηγούμενο στην υποστήριξη του βομβαρδισμού της Σερβίας από το ΝΑΤΟ το 1999 και του διαμελισμού της με τη δημιουργία του θύλακα του Κοσσυφοπεδίου. Σήμερα, η νομενκλατούρα της ΕΕ καταπατά βασικές αρχές της δημοκρατίας και της κυριαρχίας μέσω των προσπαθειών της να εγκαταλείψει την αρχή της ομοφωνίας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ. Επιπλέον, η ηγεσία της ΕΕ χρησιμοποιεί ευκαιριακά τη σύγκρουση στην Ουκρανία για να διατηρήσει την ύπαρξή της και μάλιστα προσπαθεί να μεταμορφωθεί σε μια de facto στρατιωτική συμμαχία, μια παρέκκλιση από τους αρχικούς της στόχους.
Η συμπεριφορά της ΕΕ αντανακλά έναν πολιτικό και στρατιωτικό μαρασμό που είχε τις ρίζες του στην έκβαση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε παρόμοια τροχιά στις διεθνείς σχέσεις, αλλά τουλάχιστον ήταν συνεπές με τις παλιές φιλοατλαντικές του απόψεις και είχε λίγη περισσότερη ανησυχία για τη δική του ανεξαρτησία και κυριαρχία, τουλάχιστον στο βαθμό που είναι η ηπειρωτική Ευρώπη ενδιαφερόμενος.
Μόνο ένα υπαρξιακό σοκ στην Ευρώπη, που μπορεί να έρθει τον ερχόμενο χειμώνα και να προκύψει λόγω ενός ενεργειακού μπλακάουτ, θα επιτρέψει στην κοινωνία της και στους πολιτικούς της να καταλάβουν πού βρίσκονται τα πραγματικά τους συμφέροντα και πώς να αναλάβουν τη σωστή δράση.
