ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΗΛΩΣΗ
Με την ευκαιρία της Διεθνούς Ημέρας Αντίρρησης Συνείδησης, η Διεθνής Αμνηστία καλεί για μια ακόμη φόρα τις ελληνικές αρχές να εναρμονίσουν άμεσα την ελληνική νομοθεσία με το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα όσον αφορά τους αντιρρησίες συνείδησης και εκφράζει την βαθιά ανησυχία της για τις συνεχιζόμενες διώξεις τους.
Συγκεκριμένα, η οργάνωση εκφράζει την βαθιά ανησυχία της για την παραπομπή σε στρατοδικείο 53χρονου αντιρρησία συνείδησης τον Ιούνιο και ζητά να σταματήσει άμεσα η δίωξή του.
Ο Παναγιώτης Μακρής, από τους πρωτοπόρους του κινήματος των αντιρρησιών συνείδησης στην Ελλάδα, παραπέμπεται σε δίκη στο Τριμελές Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης την 1η Ιουνίου κατηγορούμενος για ανυποταξία από το 1990. Το 1998 η αίτησή του για εναλλακτική υπηρεσία είχε απορριφθεί.
Η παραπομπή του Μακρή σε στρατοδικείο από τον εισαγγελέα αποτελεί παραβίαση του δικαιώματος στην ελευθερία σκέψης συνείδησης και θρησκείας[1] και αυτού σε δίκαιη δίκη[2] και γίνεται παρά τις εγγυήσεις της ελληνικής νομοθεσίας που ορίζει ότι οι υποθέσεις ανυποταξίας των αντιρρησιών συνείδησης προ του 1998 τίθενται στο αρχείο[3].
Περαιτέρω, με αφορμή και τις επανειλημμένες κυβερνητικές εξαγγελίες για μεταρρυθμίσεις όσον αφορά τη στρατιωτική θητεία, η οργάνωση επαναλαμβάνει τις ακόλουθες συστάσεις:
- Να τροποποιηθεί η νομοθεσία ώστε η διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας να μην έχει τιμωρητικό χαρακτήρα και να μη συνιστά διάκριση. Σήμερα, για τους υπόχρεους πλήρους θητείας, η εναλλακτική υπηρεσία είναι 15 μήνες, ενώ η στρατιωτική θητεία στο Στρατό Ξηράς, όπου υπηρετεί η συντριπτική πλειονότητα των στρατευσίμων, είναι 9 μήνες.
- Να σταματήσουν οι επανειλημμένες διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης (κατά παράβαση της αρχής ne bis in idem), να παύσουν οι διώξεις και οι δίκες αντιρρησιών συνείδησης από στρατοδικεία και να υπάρξει πρόβλεψη ώστε να σταματήσουν οι ερήμην δίκες, που γίνονται χωρίς εκείνοι να έχουν λάβει γνώση.
- Να ακυρωθούν όλες οι ποινές φυλάκισης και τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί μέχρι σήμερα, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, σε αντιρρησίες συνείδησης, συμπεριλαμβανομένων των λεγόμενων ολικών αρνητών στράτευσης, εξαιτίας της άρνησής τους να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία ή μια τιμωρητική εναλλακτική υπηρεσία, και να σταματήσουν όλες οι εκκρεμείς διώξεις·
- Να διασφαλιστεί ότι όλοι οι αιτούντες εναλλακτικής υπηρεσίας, που σήμερα εξετάζονται από την Ειδική Επιτροπή του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, θα έχουν μια δίκαιη ακρόαση των λόγων τους ως προς την αντίρρηση συνείδησης. H Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έχει επανειλημμένα συστήσει ότι η εξέταση των αιτήσεων για αναγνώριση της αντίρρησης συνείδησης θα πρέπει να τεθεί υπό τον πλήρη έλεγχο πολιτικών αρχών.
- Να σταματήσουν οι διακρίσεις όσον αφορά το ποσό εξαγοράς και τον ελάχιστο χρόνο εναλλακτικής υπηρεσίας για τους αντιρρησίες συνείδησης άνω των 35 ετών.
- Να αναγνωριστεί το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης σε οποιαδήποτε στιγμή, πριν, κατά τη διάρκεια, ή μετά την εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας.
- Το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης θα πρέπει να αναγνωρίζεται επίσης και για τους επαγγελματίες στρατιωτικούς.
- Να υπάρξει πρόβλεψη ώστε η ιδιότητα του αντιρρησία συνείδησης να µην ανακαλείται ποτέ. Σήμερα, οι αντιρρησίες συνείδησης εκπίπτουν της ιδιότητάς τους, για παράδειγμα εάν διαπράξουν ένα πειθαρχικό παράπτωμα στο φορέα όπου εκπληρώνουν την εναλλακτική υπηρεσία. Σε αυτήν την περίπτωση, υποχρεώνονται τότε να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία.
Το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης θα πρέπει να ισχύει πάντοτε, σε καιρό ειρήνης και σε καιρό πολέμου. Οι διατάξεις για την εναλλακτική υπηρεσία μπορεί να ανασταλούν σε καιρό πολέμου µε απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας. Συνεπώς σε μια τέτοια περίπτωση οι αντιρρησίες συνείδησης θα υποχρεωθούν να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία.
Τη δίκη του Παναγιώτη Μακρή θα παρακολουθήσει παρατηρήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας.
[1] Άρθρο 18 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα.
[2] Άρθρο 6 της ΕΣΔΑ.
[3] Άρθρο 12, παράγραφος 8 του Νόμου 4361/2016
