Όταν γράφουμε για την Ελλάδα, είναι πολύ εύκολο να κοιτάξουμε μόνο τα οικονομικά μεγέθη και να χάσουμε τον ανθρώπινο αντίκτυπο. Τι σημαίνει μια πτώση 27% του ΑΕΠ για τους ανθρώπους που το ζουν αυτό; Πώς επηρεάζει τις δημόσιες υπηρεσίες από τις οποίες εξαρτάται η ευημερία των ανθρώπων - ακόμη και η ίδια τους η ζωή - από το γεγονός ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα του 15% του ΑΕΠ έγινε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%;
Μερικοί άνθρωποι δικαιολογούν την τρομερή καταπίεση και την αυστηρή δημοσιονομική λιτότητα της Ελλάδας με το αιτιολογικό ότι είναι απαραίτητα για τη "μεταρρύθμιση" της ελληνικής οικονομίας. Άλλοι υποστηρίζουν ακόμη ότι οι Έλληνες "αξίζουν" τη φτώχεια και τη στέρηση. Έκαναν ένα τεράστιο πάρτι με τα λεφτά άλλων ανθρώπων, τελικά. Τώρα, είναι η ώρα να πληρώσουν.
Έχω ακούσει πολλά από αυτά πρόσφατα. Γι 'αυτό είμαι ευγνώμων στο ιατρικό περιοδικό The Lancet που μου έδωσε τα εφόδια να επιχειρηματολογήσω ενάντια σε αυτούς που κατηγορούν τους Έλληνες ή που πιστεύουν ότι η λιτότητα που επιβλήθηκε στην Ελλάδα ήταν τόσο ήπια και αναγκαία, ή απλά δεν βλέπουν τους ανθρώπους πίσω από τους αριθμούς. Το Lancet δημοσίευσε μια ανάλυση των αλλαγών στο προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα κατά την πρόσφατη κρίση. Είναι γεμάτο αριθμούς, αλλά ακόμα κι έτσι, κάνει ζοφερή την ανάγνωση.
Η ελληνική θνησιμότητα έχει επιδεινωθεί σημαντικά από τις αρχές του αιώνα. Το 2000, το ποσοστό θνησιμότητας ανά 100.000 άτομα ήταν 944.5. Μέχρι το 2016, είχε ανέλθει σε 1174,9, με το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης να πραγματοποιείται από το 2010 και μετά.
Η αύξηση της θνησιμότητας στην Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τα ποσοστά θνησιμότητας παγκοσμίως, τα οποία σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ακόμη και στη Δυτική Ευρώπη, όπου τα ποσοστά θνησιμότητας αυξήθηκαν ελαφρά συνολικά, καμία άλλη χώρα δεν παρουσίασε επιδείνωση σε αυτό το μέγεθος. Η Κύπρος, ο πλησιέστερος γείτονας της Ελλάδας, παρουσίασε επίσης κάποια επιδείνωση των ποσοστών θνησιμότητας κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και ύφεσης, αλλά όχι στην κλίμακα της Ελλάδας. Μεταξύ των χωρών που περιλαμβάνονται στη μελέτη, η περίπτωση της Ελλάδας φαίνεται να είναι εξαιρετική.
Αλλά τι προκαλεί αυτούς τους πρόσθετους θανάτους; Η έκθεση αναφέρει ότι ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία:
... οι ανεπιθύμητες ενέργειες της ιατρικής περίθαλψης, της αυτοτραυματισμού και πολλών τύπων καρκίνου ξεχώρισαν καθώς αυξάνονταν σταθερά στην Ελλάδα σε όλες τις ηλικίες ... Εντός συγκεκριμένων ηλικιακών ομάδων παρατηρούνται και άλλα αίτια, με ταχεία αύξηση των θανάτων λόγω νεογνικής αιμολυτικής νόσου και νεογνικής σήψης σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών και σημαντικές αυξήσεις στον αυτοτραυματισμό μεταξύ εφήβων και νεαρών ενηλίκων. Έλληνες ενήλικες ηλικίας 15-49 ετών είχαν αυξημένη θνησιμότητα εξαιτίας του HIV, πολλών θεραπευόμενων νεοπλασμάτων, όλων των τύπων κίρρωσης, νευρολογικών διαταραχών (π.χ. σκλήρυνση κατά πλάκας, νόσου των κινητικών νευρώνων), χρόνιας νεφρικής νόσου και περισσότερων τύπων καρδιαγγειακών παθήσεων (εκτός από την ισχαιμική καρδιά και το εγκεφαλικό).Επιτρέψτε μου να μεταφράσω αυτό το κομμάτι της ιατρικής φρασεολογίας σε απλά αγγλικά:
- Τα νεογέννητα βρέφη πεθαίνουν από εντελώς θεραπεύσιμες αιτίες.
- Οι έφηβοι και οι νέοι ενήλικες αυτοκτονούν.
- Οι έφηβοι και οι ενήλικες πεθαίνουν από ασθένειες που συνδέονται με την κακή διατροφή, την κατάχρηση οινοπνεύματος και το κάπνισμα, καθώς και από θεραπεύσιμες ασθένειες.
Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι η συχνότητα εμφάνισης του ιού HIV / AIDS διπλασιάστηκε μεταξύ του 2010-12, όταν η κυβέρνηση σταμάτησε προσωρινά να διανέμει σύριγγες. Η φυματίωση φαίνεται να έχει αυξηθεί και μεταξύ των ενήλικων Ελλήνων.
Η αύξηση των θανάτων από αυτοτραυματισμό μεταξύ των νέων ενηλίκων είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Αυτό είναι το ανθρώπινο κόστος για το τρομακτικά υψηλό ποσοστό ανεργίας των νέων στην Ελλάδα. Στην κορύφωση της κρίσης, το 2013, ήταν 58,21% - πάνω από τους μισούς νέους. Ακόμα και σήμερα, και παρά το μισό εκατομμύριο νέων που εγκαταλείπουν τη χώρα, η ανεργία των νέων είναι πάνω από 40%. Οι Έλληνες νεαροί βρίσκονται μπροστά σε ένα δύσκολο δίλημμα - να μεταναστεύσουν ή να αντιμετωπίσουν μια ανεργία διαρκείας. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η αυτοτραυματισμός και η αυτοκτονία έχουν αυξηθεί.
Ωστόσο, παρά την επιδημία της απελπισίας, οι μεγαλύτερες αυξήσεις θνησιμότητας δεν είναι μεταξύ των νέων, αλλά μεταξύ των μωρών και των πολύ ηλικιωμένων. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κρίση στην υγειονομική περίθαλψη.
Η έκθεση αναφέρει ότι, ως μέρος των συνθηκών διάσωσης, οι συνολικές δαπάνες της ελληνικής υγειονομικής περίθαλψης (δημόσιες και ιδιωτικές) μειώθηκαν από 9,8% του ΑΕΠ το 2008 σε 8,1% το 2014. Ένα άρθρο που δημοσίευσε η Lancet, αναφέρει πως η ελληνική κυβέρνηση, υπό την πίεση της Τρόικας, μείωσε τις δημόσιες δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη στο 6% του ΑΕΠ.
Αλλά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το ελληνικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε περισσότερο από το ένα τέταρτο. Επομένως, οι συνολικές δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη μειώθηκαν δραστικά φτάνοντας το 30%. Από το 2010 και μετά, καθώς οι περικοπές στις δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη αυξήθηκαν, τα ποσοστά θνησιμότητας αυξήθηκαν σε όλες τις ηλικίες:
 |
| Ποσοστό της θνησιμότητας έναντι των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης, Ελλάδα |
Η έκθεση επισημαίνει:
Από την εφαρμογή του προγράμματος λιτότητας, η Ελλάδα μείωσε το ποσοστό επί του ΑΕΠ των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης σε ένα από τα χαμηλότερα στην ΕΕ, με 50% λιγότερη δημόσια νοσοκομειακή χρηματοδότηση το 2015 από ό,τι το 2009. Η μείωση αυτή έχει αφήσει τα νοσοκομεία με έλλειψη σε βασικές προμήθειες, ενώ οι ασθενείς αντιμετωπίζουν παροδική έλλειψη φαρμάκων.Νοσοκομεία που στερούνται βασικών προμηθειών, ασθενείς που δεν μπορούν να λάβουν τα φάρμακα που χρειάζονται ... ..οποιοσδήποτε θα σκεφτόταν ότι είναι μια ζώνη πολέμου, όχι μια προηγμένη χώρα που έχει βρεθεί σε ένα σημείο δυσκολίας με τους πιστωτές της.
Η ανεργία και η φτώχεια απέκλεισαν μεγάλα τμήματα του πληθυσμού από την ιδιωτική υγειονομική περίθαλψη:
... σχεδόν το ένα τέταρτο του πληθυσμού έχασε την ασφάλιση υγείας από το εθνικό πρόγραμμα υγειονομικής περίθαλψης λόγω μακροχρόνιας ανεργίας, ενώ οι πάνω από 20% μειώσεις στον κατώτατο μισθό μείωσαν την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.Ενώ οι συνολικές δαπάνες της ελληνικής υγειονομικής περίθαλψης μειώθηκαν δραματικά, στην ΕΕ αυξήθηκαν από 9,4% του ΑΕΠ το 2008 σε 10% το 2014.
Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αν και η γήρανση του πληθυσμού της Ελλάδας, που επιδεινώνεται από την μετανάστευση των νέων και ειδικευμένων, συμβάλλει στην αύξηση των ποσοστών θνησιμότητας, ο κύριος λόγος είναι τα σκληρά προγράμματα λιτότητας που επιβάλλονται στη χώρα υπό τους όρους της διάσωσής της.
Είναι δύσκολο να διαφωνήσω.
Ας σταματήσουμε να κατηγορούμε τους Έλληνες. Τα μωρά, οι έφηβοι και οι νέοι ενήλικες δεν προκάλεσαν το καταστροφικό χρέος της Ελλάδας. Αλλά πληρώνουν γι 'αυτό - με τη ζωή τους.
Frances Coppola
forbes.com
