Με αφορμή την απώλεια της, το tvxs θυμίζει τη συνέντευξη που η αγαπημένη τραγουδοποιός παραχώρησε στην Κρυσταλία Πατούλη το 2013.
[...] Οι Έλληνες, συμπεριφέρονται σα να βρίσκονται σε κατακτημένη χώρα και όχι σαν να είναι πολίτες μιας ελεύθερης χώρας. Και τα κόμματα, και τα συνδικάτα, και όλοι! [...] Ναι, έχουμε ναυαγήσει! Και επειδή το ‘χουμε συνηθίσει το ναυάγιο, εύχομαι να ανασύρουμε το καράβι και να το μπαλώσουμε πάλι. Δεν γίνεται να αλλάζουμε καράβι κάθε φορά που ναυαγούμε, ξέρετε […] Η συνθέτις - ερμηνεύτρια Αρλέτα, μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη με βάση το ερώτημα «Ποιές αιτίες μας έφεραν ως εδώ, και κυρίως τί πρέπει να κάνουμε;» της ακτιβιστικής Έρευνας για την Κρίση, που δημοσιεύεται στο tvxs.gr από το 2010.
Αρλέτα: Όταν μου πάει κάτι στραβά, πρώτα κοιτάω που φταίω εγώ κι όχι που φταίει ο άλλος. Εφόσον εγώ το υφίσταμαι, πρέπει να δω που φταίω εγώ, πρώτα, να πάρω τις δικές μου ευθύνες, και μετά, αφού τις πάρω και τις διορθώσω, να δω που φταίνε οι άλλοι.
Εμείς, όμως, πάμε ανάποδα! Πρώτα κοιτάμε που φταίνε οι άλλοι(που φταίνε, σίγουρα!).
Τώρα, αν δεν υπερασπίσεις τον εαυτό σου, φταίει ο άλλος που θα ‘ρθει να σε… σφάξει; Και ο οποίος, είναι δεδομένο ότι είναι δολοφόνος, διότι το έχει αποδείξει πάρα πολλές φορές και με πάρα πολλούς τρόπους;
Λοιπόν, ξέρεις ότι έχεις απέναντί σου έναν δολοφόνο. Αν δεν υπερασπίσεις τον εαυτό σου και σε σκοτώσει, θα φταίει αυτός; Θα φταις και συ! Δεν θα φταις; Αν έχεις ένα παιδί και το αφήσεις στο δρόμο μόνο του και χωρίς καμία προστασία, είναι κάτι φυσιολογικό;
Κρ.Π.: Το παρατήσεις δηλαδή, σαν αδέσποτο…
Αρλέτα: Όταν όμως συμπεριφερόμαστε εμείς οι ενήλικες πολίτες σαν αδέσποτα, που επειδή βρεθήκανε σε ένα… μπακάλικο άρχισαν να τρώνε ότι βρούν, μετά, όταν τους πιάσουν, λένε «δεν έφταιγα εγώ!»… Αν αφήσεις ένα αδέσποτο, μέσα σε ένα μπακάλικο, είναι σίγουρο ότι θα φάει, δεν υπάρχει αντίρρηση, αλλά υποτίθεται πως ένας άνθρωπος έχει μυαλό…
Θεωρώ, λοιπόν, ότι σίγουρα, έχουμε μέρος της ευθύνης. Όποιος το λέει, δε, όλοι σηκώνονται να τον φάνε. Αλλά, το θέμα είναι, ότι εμένα αυτό με ενδιαφέρει. Η δική μου ευθύνη. Γιατί αν δεν δω που φταίω εγώ, ακόμα και αν περάσει… μαγικά αυτή η κατάσταση, θα κάνω πάλι τα ίδια. Πράγμα το οποίο έχει συμβεί επανειλημμένα.
Για να διορθωθεί κάτι, λοιπόν, πρώτα πρέπει να σταματήσει στη ρίζα του. Γιατί στην Ελλάδα έχουν σταματήσει αρκετές φορές πολλά προβλήματα, αλλά μόνο επιφανειακά, γι’ αυτό και τίποτα δεν διορθώθηκε.
Οι Έλληνες, αναφέρονται πολλές φορές στα 400 χρόνια δουλείας στους Τούρκους, αλλά ξεχνάνε τα 2000 χρόνια δουλεία τους, ουσιαστικά, μετά από την επικράτηση του Χριστιανισμού. Σέβομαι την θρησκεία και είμαι βαθύτατα Χριστιανή Ορθόδοξη, είτε μου αρέσει, είτε δε μου αρέσει, αλλά δεν μπορώ να ξεχάσω, ή να αγνοήσω, το γεγονός ότι η Ελλάδα καταστράφηκε από αυτή τη θρησκεία. Και ουσιαστικά οι Έλληνες ήταν υπόδουλοι.
Θέλουμε να θεωρούμε ότι ήμασταν ελεύθεροι και μεγαλουργήσαμε στο Βυζάντιο, αλλά η Βυζαντινή αυτοκρατορία δεν ήταν ελληνική. Υπήρχε πολύ μεγάλο μέρος της Ελλάδας, αλλά σίγουρα δεν ήταν ελληνική.
Ουσιαστικά, λοιπόν, ο ελλαδικός χώρος, ήταν υπόδουλος 2000 χρόνια περίπου. Κι όμως, κρατηθήκαμε. Και τι μας κράτησε; Η γλώσσα μας! Γιατί, εκτός των άλλων, και τα κείμενα τα εκκλησιαστικά τα οποία διδασκόταν η γλώσσα, ήταν ελληνικά. Το Ευαγγέλιο, γράφτηκε στα ελληνικά κατ’ αρχήν.
Αυτή η γλώσσα, κουβαλάει πάρα πολλά πράγματα. Ουσιαστικά μας κουβαλάει. Κι όταν βλέπω κάτι παιδάρια που δεν μπορούν να ξεχωρίσουν δυο γαϊδουριών άχυρα, να περιφρονούν βαθύτατα αυτή τη γλώσσα, θέλω να τα… σφάξω. Με συγχωρείτε που το λέω, αλλά θέλω να τα… σφάξω.
Διότι, αυτά τα παιδιά, από μία ηλικία και μετά, όταν έχουν αντιρρήσεις και θέλουν να κάνουν το δικό τους, πρέπει να αντιλαμβάνονται ότι έχουν και υποχρεώσεις και ευθύνες. Γιατί τα δικαιώματα και οι ευθύνες, όπως και οι υποχρεώσεις, πάνε μαζί, δεν πάνε χώρια.
Κρ.Π.: Επειδή μιλάτε για ευθύνες, σύμφωνα με τις απαντήσεις που δίνουν κάποιοι σε αυτή την έρευνα, επισημαίνουν το γεγονός, ότι πρέπει να δουλέψουμε σκληρά για να αντιμετωπιστεί η ελληνική κρίση. Όμως, σχεδόν οι μισοί έλληνες σήμερα, δεν έχουν δουλειά…
Αρλέτα: Οι Έλληνες δουλειά, θεωρούν το να είναι υπάλληλοι. Αλλά, δεν είναι αυτό δουλειά. Εγώ δεν υπήρξα ποτέ μου υπάλληλος και δεν είχα ποτέ μου μισθό. Είχα μόνο ένα χρόνο όταν ήμουν στο ραδιόφωνο και άλλους 4 μήνες όταν δούλεψα σε ένα περιοδικό.
Κρ.Π.: Εννοώ, ότι γενικά, δεν έχουν εργασία…
Αρλέτα: Μπορούν τουλάχιστον να ψάξουν να βρουν να κάνουν πράγματα. Κι υπάρχουν κάποιοι που ψάχνουν και βρίσκουν. Ακόμα και εθελοντές να πάνε, χωρίς να πληρώνονται, καλό θα τους κάνει.
Το θέμα, όμως, είναι άλλο. Το από πού ξεκίνησε αυτό, δεν μπορεί κανένας να το ξέρει σίγουρα. Αλλά μερικώς, σίγουρα, είναι και θέμα αφέλειας. Και η αφέλεια, δυστυχώς, στο χώρο τον διεθνή ή τον κρατικό, είναι έγκλημα. Ένα παιδί αφελές, μπορεί να είναι και χαριτωμένο. Μία ολόκληρη χώρα να γίνεται αφελής, δεν είναι καθόλου χαριτωμένο…
Δηλαδή, τι περιμένανε, απ’ τους ξένους; Κάτι καλό; Πότε οι ξένοι έκαναν καλό στην Ελλάδα; Θα μου πείτε έκαναν κακό; Όχι, αλλά όταν της έκαναν καλό, ταυτόχρονα της έκαναν και κακό. Για παράδειγμα, υπογράψανε για να ελευθερωθούμε από τους Τούρκους, επειδή αναγκαστήκανε να το κάνουνε, διότι εμείς πριν ακόμα γίνουμε κράτος κάναμε εμφύλιο… αλλά επενέβησαν σ’ αυτό το κράτος με τα αποτελέσματα που γνωρίζουμε.
Και έχουμε και μία άλλη τάση, να ωραιοποιούμε τους εαυτούς μας, οι οποίοι μπορεί είναι πάρα πολλοί ωραίοι, αλλά τους ωραιοποιούμε κι από πάνω. Εγώ αγαπώ πάρα πολύ τους Έλληνες. Πιστεύω ότι είναι από τους ωραιότερους λαούς, με μια όμως διαφορά: Έχει ελαττώματα, τα οποία δεν τα συζητάει… Είναι όπως ένα κακομαθημένο παιδί.
Και δεν είναι τυχαίο, ότι οι μαμάδες κακομαθαίνουν φρικτά στα παιδιά τους στην Ελλάδα, ενώ ο τρόπος μεγαλώματος σε άλλες χώρες είναι πολύ πιο σκληρός, και το παιδί για να πάρει κάτι έχουν την απαίτηση πρώτα να δώσει κάτι… Μου μου λένε καμιά φορά, γιατί μιλάς εσύ, δεν έχεις παιδιά. Και τους λέω, γιατί; Πρέπει να πεθάνω για να ξέρω τι είναι ο θάνατος;
Κρ.Π.: Εκτός αυτού, ήσασταν κάποτε παιδί...
Αρλέτα: Ήμουν παιδί και το θυμάμαι πολύ καλά. Το κρατάω με νύχια και με δόντια να μη το ξεχάσω, ενώ οι περισσότεροι το ξεχνάνε.
Και κάποιος ποιητής, είπε μια πολύ σημαντική κουβέντα πάνω σ’ αυτό, ότι είμαστε η παιδική μας ηλικία.
Εγώ είχα καλά παιδικά χρόνια. Όχι ότι ήταν μελάτα και γαλάτα τα παιδικά μου χρόνια, αλλά είχα καλούς δασκάλους και καλούς γονείς, και το θεωρώ πολύ μεγάλη τύχη. Όμως, ήξερα και να τους εκτιμήσω. Γιατί δεν αρκεί να σου τύχει ένας καλός δάσκαλος, πρέπει να ξέρεις να τον εκτιμήσεις κι εσύ. Είναι μία σχέση αλληλεπίδρασης.
Σήμερα κανένας δεν θέλει να έχει δάσκαλο. Τα ξέρουνε όλοι όλα! Πριν ακόμα ανοίξουν το μάτι τα ξέρουνε όλα και στους γονείς αρέσει τα παιδιά τους να τα ξέρουν όλα, μάλλον για να μην μπουν στον κόπο να τους τα μάθουνε…
Μου λέτε δεν έχουνε δουλειά. Αν έχουνε παιδιά, αυτοί οι άνθρωποι, δεν έχουνε δουλειά;
Κρ.Π.: Εννοούσα, ότι δεν έχουν τρόπο να επιβιώσουν…
Αρλέτα: Αυτό είναι το πρόβλημα. Προσωπικά, από την εταιρεία μου, έχω να πάρω χρήματα εδώ και τρία χρόνια, διότι έπεσε έξω, λέει… Οι δίσκοι εξακολουθούν να πουλιούνται, αλλά εγώ από τις δύο τελευταίες δουλειές που έχω κάνει δεν έχω πάρει… μία.
Κι από τις 6 τελευταίες φορές που τραγούδησα, πληρώθηκα μόνο τις 2. Τα υπόλοιπα μου τα φάγανε. Κι αυτό έχει συμβεί άπειρες φορές.
Κι έτσι, έχω μάθει σε μία ανασφάλεια, γιατί όπως είπα, δεν είχα ποτέ μου μισθό. Κι ίσως από αυτή την άποψη να είμαι πιο τυχερή σ’ αυτή την περίπτωση. Γιατί ο άνθρωπος που έχει συνηθίσει κάθε μήνα να έχει έναν μισθό, έχει άλλη συνήθεια. Ξέρει ότι την τάδε του μηνός θα πάρει κάποια χρήματα. Εγώ μέχρι 50 χρονών δεν ήξερα από μου έρχεται η επόμενη δεκάρα…
Κρ.Π.: Σήμερα, πλέον, κι όσοι είναι υπάλληλοι, δεν πάει να πεί ότι πληρώνονται... Πάρα πολλοί μένουν απλήρωτοι.
Αρλέτα: Ο καθένας μιλάει ανάλογα με αυτό που έχει ζήσει και ανάλογα με την εμπειρία του…
Θυμάμαι, λοιπόν, είχα παλιά ένα βιβλίο. Την Ιστορία του θεάτρου. Έβαζα μέσα ότι χρήματα είχα. Αυτό το βιβλίο όταν δεν έκλεινε καλά, ήμουν ευτυχής. Όταν άρχιζε να κλείνει άρχιζα και να ανησυχώ. Αλλά πάντοτε, όταν γινόταν… σελιδοδείκτης, κάτι συνέβαινε και ξαναγέμιζε. Εξ ού και είπα, ότι εμένα με φυλάει ο Θεός των τρελών και των καλλιτεχνών. ..
Και ναι μεν δεν έζησα, αλλά έχω μνήμες πολύ δύσκολων εποχών, εκείνων μετά τον πόλεμο... μνήμες από τη ζωή στο κέντρο της Αθήνας, που ήταν και το χειρότερο. Γιατί στα χωριά, έβρισκες –που λέει ο λόγος- ένα σύκο, το ‘κοβες απ’ το δέντρο και το ‘τρωγες. Στην Αθήνα τι να έκοβες; Τις λάμπες;
Θυμάμαι, λοιπόν, ως παιδί, που έμενα στην Αγίου Κωσταντίνου –δηλαδή στο κατακέντρο!- να χτυπάει το κουδούνι, τουλάχιστον 7 φορές την ημέρα, από ανθρώπους που ζητούσαν ψωμάκι. Όχι λεφτά, αλλά ψωμί. Κι εμείς αν είχαμε κάτι, ήταν αυτό.
Επειδή ο πατέρας μας ως γιατρός τους γιάτρευε όλους, ‘στέλναν πεσκέσια απ’ το χωριό κάτι πελώρια καρβέλια τα οποία έτσι και τά ‘τρωγες στο κεφάλι σκοτωνόσουνα –τόσο βαριά ήταν. 15 οκάδες το ένα. Κι η μητέρα μου είχε μια μαχαίρα κι έκοβε μία μεγάλη φέτα ψωμί και τους την έδινε, κι έφευγαν πανευτυχείς!
Μια από αυτές τις φορές, χτύπησε το κουδούνι κάποια γυναίκα, αλλά ζήτησε λεφτά, και η μάνα μου την έδιωξε. Κατ’ αρχάς δεν υπήρχαν λεφτά, κατά δεύτερον έγινε έξω φρενών… Είπε, για να θέλει λεφτά, πάει να πει ότι έχει χορτάσει… κι όταν είσαι χορτάτος δεν ζητιανεύεις.
Τότε, όλος ο δρόμος της Αγίου Κωνσταντίνου, μέχρι την Ομόνοια, ήταν… ταπετσαρισμένος, στην κυριολεξία, από ζητιάνους. Δηλαδή, πέρναγες και έβλεπες ποδάρια, ποδάρια, ποδάρια(αν υπήρχαν ποδάρια, γιατί ήταν και πάρα πολλοί χωρίς…). Έχω δει πολλά, εν πάση περιπτώσει. Έχω μνήμες ξεκάθαρες από ενάμιση έτους και δεν έχω ξεχάσει.
Τώρα, βέβαια, αυτόν τον καιρό δεν έχω τη δυνατότητα να κυκλοφορώ πολύ, και ίσως δεν μπορώ να καταλάβω πόσο άσχημη είναι η κατάσταση. Αλλά απ’ ότι βλέπω και απ’ ότι μου λένε, είναι πολύ άσχημη...
Και δεν πρόκειται να διορθωθεί, αν δεν αρχίσουμε να ανακτήσουμε πάλι την εφευρετικότητα που είχαν πάντοτε οι Έλληνες. Θα μπορέσουμε, άραγε, να το ξαναβρούμε αυτό;
Γιατί, μπορείτε να μου πείτε, αυτή η χώρα πώς αλλιώς ορθοπόδησε; Έχω ένα σκίτσο του Ονόρε Ντομιέ, που ήταν πολύ σημαντικός γελοιογράφος στην Γαλλία πριν από δύο αιώνες περίπου. Και αυτό το σκίτσο έχει σχέση με ένα δάνειο 1 εκατομμύριο λίρες, που πήραν οι Έλληνες απ’ τους Άγγλους, με ενέχυρο τον ελαιώνα της Άμφισσας. Λοιπόν, μέχρι να φτάσει στην Ελλάδα εκείνο το δάνειο, είχαν φαγωθεί στο δρόμο οι 400 χιλιάδες!
Κρ.Π.: Κλασσικό… εικονογραφημένο.
Αρλέττα: Μέχρι πριν από λίγο καιρό, οι έλληνες θαυμάζαν αμέριστα αυτούς που κλέβανε. Και να μην σας πω ότι μερικοί τους θαυμάζουν ακόμα!
Κρ.Π.: Και τους μιμούνταν επίσης…
Αρλέττα: Ω, σίγουρα! Όποιος μπορεί τους μιμείται. Είχα μια ανάλογη συζήτηση και μου λένε, μα πώς; Όταν σου… κουνάνε στη μύτη τόσα λεφτά, δεν θα φάς; Και λέω, ότι εάν είσαι έντιμος άνθρωπος, δεν θα φάς. Μου λένε, μα… Λέω, δεν υπάρχει, μα. Ή είσαι, ή δεν είσαι. Αυτό δεν σηκώνει, μα!
Είναι αυτό που λένε, ολίγον παρθένα… Αλλά, από παρθενορραφές στην Ελλάδα, άλλο τίποτε…
Είναι αυτό που λένε, ολίγον παρθένα… Αλλά, από παρθενορραφές στην Ελλάδα, άλλο τίποτε…
Όταν κανένας δεν θεωρεί ότι είναι σημαντικό να είναι έντιμος απέναντι στον τόπο του και απέναντι στον εαυτό του, δεν έχω να πω τίποτα...
Πώς στεκόμαστε απέναντι σε αυτή την κατάσταση; Για παράδειγμα, ήμουν στην Αγγλία, όταν ανέβηκε ξαφνικά, η τιμή του κρέατος. Κυκλοφορεί, λοιπόν, αμέσως σύρμα στις νοικοκυρές, να μην αγοράζουν κρέας. Επί δύο βδομάδες, δεν μπήκε κρέας σε εγγλέζικο σπίτι! Ούτε ένα κιλό. Η τιμή του κρέατος έπεσε αμέσως και μάλιστα πιο κάτω απ’ ότι ήταν πριν.
Εδώ, πέφτουν οι μισθοί και ανεβαίνουν οι τιμές! Και κανένας δεν μπορεί να κάνει τίποτε, ενώ μόνο ο κόσμος μπορεί να κάνει κάτι. Ναι, μπορεί. Αλλά δεν θα το κάνει. Γιατί στην Ελλάδα, αν πούνε π.χ. ότι ανέβηκε η τιμή του γάλακτος, γι' αυτό μην αγοράζετε γάλα, θα πάνε όλοι και θα γεμίσουν τις αποθήκες τους με γάλα, και κατόπιν μπορεί να το κάνουν…
Κρ.Π.: Ή περιμένει ο καθένας να το κάνουν μόνο όλοι οι άλλοι...
Αρλέτα: Έχουμε μεγαλώσει και έχουμε ζήσει άναρχα. Οι ξένοι, αντίθετα, έχουν συνηθίσει σε ένα πολύ πιο σκληρό καθεστώς.
Εμείς, θα μου πείτε, δεν υποστήκαμε τους Τούρκους; Ναι, αλλά δεν περάσαμε, ούτε πουριτανισμό, ούτε φεουδαρχία, όπου είχε δικαίωμα ο αρχηγός, να πάρει τη γυναίκα την πρώτη νύχτα του γάμου της. Δηλαδή, ουσιαστικά ο κάθε πολίτης ήταν δούλος, χειρότερα απ’ ότι ήμασταν εμείς δούλοι...
Κι αυτά που πετύχανε οι ξένοι, τα πετύχανε αγωνιζόμενοι, και με πάρα πολλές δυσκολίες και πάρα πολύ αίμα! Στην Ευρώπη, έχουν χυθεί ποτάμια αίματος για να φτάσουν σε ένα άλφα επίπεδο, αλλά τώρα ξανατσουλάνε! Γιατί, αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα, θα συμβεί και σ’ αυτούς!
Κρ.Π.: Μα, γι’ αυτό προβληματιζόμαστε, επιπλέον, στο τι πρέπει να κάνουμε, διότι δεν είναι μόνο δικό μας το πρόβλημα. Είναι γενικό...
Αρλέτα: Να σας πω κάτι; Ας κοιτάξουμε το δικό μας πρόβλημα, το οποίο είναι ότι έχουμε μία χώρα χέρσα… πια. Ακαλλιέργητη τελείως. Και ανθρώπους ακαλλιέργητους! Και δεν ξέρω πιο είναι το χειρότερο…
Όπως και το ότι έχουν αρχίσει και φεύγουν πάρα πολλοί… όχι οι ανειδίκευτοι εργάτες, αλλά οι επιστήμονες και μάλιστα οι καλύτεροι… Γιατί και στην Ισπανία υπάρχει ανεργία, αλλά αυτός ο οποίος έχει υψηλή μόρφωση, βρίσκει δουλειά. Εδώ δεν βρίσκει. Εδώ, πιθανόν, μόνο αν θέλεις να γίνεις οδοκαθαριστής, μπορεί να βρεις κάτι. Μπορεί…
Κρ.Π.: Ούτε κι αυτό μπορεί πλέον απ’ ότι φαίνεται… Αλλά, σχετικά με αυτό που είπατε για τις τιμές, και το τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες γι αυτό…
Αρλέτα: Οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν. Και ξέρω πάρα πολύ καλά, γιατί είμαι αγροτικής καταγωγής από τη μία μεριά, ότι αυτός που παράγει κάτι παίρνει γι’ αυτό 10 λεπτά, και γω πληρώνω για να το αγοράσω 4 ευρώ. Θα ήθελα να ξέρω, τα υπόλοιπα, ποίος τα καρπούται; Να μου το πούνε όμως, να το δω, όχι έτσι στον αέρα! Παίρνει ο παραγωγός 10 λεπτά το κιλό, και εγώ πληρώνω 4 ευρώ το κιλό. Γιατί;
Για να φτάσει ένα προϊόν από την Κωπαΐδα, εδώ, κοστίζει περισσότερο από το να πάει στη Γερμανία; Όχι βέβαια. Λοιπόν, όλα αυτά, τόσα χρόνια τα λέμε… αλλά δεν γίνεται τίποτα.
Κι αυτό που ξεκινούν να δίνουν κατευθείαν τα προϊόντα στον κόσμο, είναι ένα γεγονός πολύ καλό, αλλά δεν μπορεί να κρατήσει. Δεν είναι κάτι που είναι οργανωμένο, για να μπορεί να υπάρξει σε διάρκεια.
Θα ήθελα, λοιπόν, να ξέρω, τι μπορεί να γίνει, ώστε να πέσουν οι τιμές, αναλόγως με τους μισθούς. Δηλαδή, μου κόβεις εμένα τον μισθό μου στο μισό; Να κοπεί και η τιμή του γάλακτος στο μισό! Αντίθετα, όμως, συμβαίνει να έχουμε το ακριβότερο γάλα στην Ευρώπη. Και γενικά, η Αθήνα, είναι πιο ακριβή από τη Νέα Υόρκη!
Κρ.Π.: Φτάνει μια απεργία κάθε τόσο;
Αρλέτα: Κάνει απεργία το κάθε συνδικάτο χώρια, για τα δικά του συμφέροντα. Και δεν λογαριάζει, ότι και γω έχω δικαίωμα, δεν έχει μόνο αυτό...
Κι εγώ ερωτώ: Γιατί μία μέρα να μην κάνουν «απεργία» όλοι οι καταναλωτές; Όχι μία μέρα, μια βδομάδα! Κι όχι μόνο οι εργαζόμενοι, αλλά όλοι. Να μη βγει από το σπίτι του κανένας, για μια βδομάδα. Να δούμε τι γέλιο έχει να γίνει… Το φαντάζεστε μία εβδομάδα να μην κυκλοφορήσει κανένας;
Κρ.Π.: Το θέμα είναι γιατί δεν το φαντάζονται μέχρι στιγμής τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα συνδικάτα;
Αρλέτα: Διότι όλοι κοιτάνε το κόμμα τους, και το συνδικάτο τους. Οι Έλληνες, συμπεριφέρονται σα να βρίσκονται σε κατακτημένη χώρα και όχι σαν να είναι πολίτες μιας ελεύθερης χώρας. Και τα κόμματα, και τα συνδικάτα, και όλοι!
Και από πάνω, λέω π.χ. εγώ σε σένα, κοίτα τί κάνεις, και τον εαυτό μου δεν τον κοιτάω. Αυτογνωσία μηδέν…
Κρ.Π.: … και αλληλεγγύη μηδέν; Γιατί μία γενική απεργία μιας μέρας, αφορά μόνο τους εργαζόμενους. Οι άλλοι σχεδόν μισοί έλληνες, που είναι άνεργοι, υποαπασχολούμενοι, ανασφάλιστοι, άποροι, και συνταξιούχοι;
Αρλέτα: Με συγχωρείτε πάρα πολύ! Μπορεί κανείς να ζήσει με 300 ευρώ το μήνα; Περίπου τόσο έχει πάει μία σύνταξη, και θέλουν να την κατεβάσουν κι άλλο.
Επίσης, πολλοί από αυτούς που απεργούν με αυτή τη λογική, συγκεκριμένα δεν ήθελα να το αναφέρω, αλλά θα το πω, κάποιοι από αυτούς, π.χ. που εργάζονται στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, έχοντας τελειώσει μόνο το Δημοτικό, βγάζουν περισσότερα κι από έναν πιλότο πολεμικής αεροπορίας, που ρισκάρει τη ζωή του κάθε μέρα πάνω απ’ το Αιγαίο. Και ερωτώ: Γιατί; Από πού κι ως πού;
Κρ.Π.: Κι ως μόνιμοι υπάλληλοι… Αλλά, δεν είναι το θέμα, γιατί να μην αγωνίζονται για καλύτερες εργασιακές και οικονομικές συνθήκες. Το ζήτημα είναι, αυτό που είπατε, γιατί να μην καταλαβαίνουν ότι πρέπει να το κάνουν με κοινά αιτήματα μαζί με όλους τους άλλους;
Αρλέτα: Η μονιμότητα θεσπίστηκε, γιατί κάθε φορά που άλλαζε η κυβέρνηση, άλλαζαν και οι υπάλληλοι. Η πλατεία Κλαύθμωνος, από εκεί πήρε το όνομά της. Και τότε οι κυβερνήσεις, αλλάζανε συνέχεια.
Αυτό δεν γίνεται πλέον, αλλά ξεχνάμε ότι στο Σύνταγμα λέει, πως έχω και γω και εσύ και ο άλλος, δικαιώματα, που δεν είμαστε υπάλληλοι! Απ’ ότι φαίνεται, δεν έχουμε, όμως.
Αυτή τη στιγμή, μου ζητάνε να βγάλω κάποια χαρτιά, και δεν μπορώ να τα βγάλω, για τον πάρα πολύ απλό λόγο ότι ο τάδε υπάλληλος δεν είναι στη θέση του. Και όταν είναι, δεν δουλεύει!
Όταν όλοι λένε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν δουλεύουν κατά 80%, είναι ένα πραγματικό γεγονός ότι δεν δουλεύουν. Υπάρχει ένα 20% των δημόσιων υπαλλήλων που τους βγαίνει το λάδι στη δουλειά, πραγματικά. Ίσως και 30%. Αλλά αυτοί οι άνθρωποι, είναι οι εξαιρέσεις. Θα πρέπει να τους ψάξει κανείς, έναν έναν. Πρέπει να ψάξουμε σ’ αυτό τον τόπο, να βρούμε αυτούς που αξίζουν. Κι αυτό θέλει έρευνα!
Για παράδειγμα, υπήρχαν πάρα πολύ καλές εκπομπές στην κρατική τηλεόραση που έχουν κοπεί. Και το κρατικό ραδιόφωνο, έχει τον τρόπο να κάνει πολύ καλές εκπομπές, αλλά, παρεμπιπτόντως, όλους αυτούς τους παραγωγούς, πού τους βρήκανε, που είναι όλοι τραυλοί;
Όμως, την πρώτη ανάλογη έρευνα που θα έκανα, θα ήταν στους εκπαιδευτικούς, σ’ αυτούς που διδάσκουν τα παιδιά. Εκεί, είναι το πρώτο και το μεγαλύτερο χάος. Βέβαια, το πρώτο σχολείο είναι το σπίτι και η οικογένεια. Κανονικά, για να κάνει κανείς ένα παιδί, θα ‘πρεπε πρώτα να περνάει από αξιολόγηση…
Είναι δυνατόν, όμως, σε μία χώρα, που –κατά την ταπεινή μου γνώμη, τουλάχιστον- η γλώσσα είναι απ’ τα σημαντικότερα ατού που έχει, να είναι οι δάσκαλοι σε αυτό το χάλι; Επιτρέπεται να έχουμε τέτοιο επίπεδο διδασκόντων;
Στην Ελβετία, για παράδειγμα, που κατάφερε να φτιάξει ο Καποδίστριας(ενώ, εμείς τον σκοτώσαμε!), γιατί ως γνωστόν, το Ελβετικό σύστημα το έχει φτιάξει ο Καποδίστριας – εκεί οι δάσκαλοι, πληρώνονται 3 φορές περισσότερο από οπουδήποτε αλλού. Όταν εδώ ο μισθός ήταν ενάμιση χιλιάρικο, εκεί ήταν 7.000. Αλλά, οι δάσκαλοι περνούσαν από αξιολόγηση κάθε ένα ή δύο χρόνια, κι αν έκριναν ότι δεν έχουν σωστή απόδοση, απολύοντο!
Ένας εκπαιδευτικός στην Ελλάδα, τελειώνει το Πανεπιστήμιο, πολλές φορές συνήθως χωρίς να πάρει καμία ειδίκευση, περιμένει 6, 7, 10 χρόνια να διοριστεί, και πάει να διδάξει! Πώς; Και ποιούς;
Τα παιδιά, μπαίνουνε μέσα στα σχολεία έξυπνα πλάσματα και βγαίνουνε μπούφοι!Και μπούφοι, και κακότροποι, και υποκείμενα σ’ οποιοδήποτε είδος παραβατικότητας. Πώς είναι δυνατόν αυτό;
Θεωρώ, λοιπόν, ότι το πρόβλημά μας, είναι κυρίως γενικό πρόβλημα Παιδείας. Όχι ειδικά, μόνο, σχολικής παιδείας. Είμαστε απαίδευτοι, τελείως! Στην ελληνική γλώσσα, σοφή ούσα, το παιδεύω με το διδάσκω έχει την ίδια σημασία. Και έτσι είναι.
Όπως το δουλεία και του δουλειά, τα χωρίζει ένας τόνος. Εγώ είμαι υπέρ της εργασίας, κι όχι της δουλειάς.
Οι έλληνες, ξέρουν να δουλεύουν, αλλά δεν ξέρουν να εργάζονται. Όταν ξέρουν να εργάζονται, όλα πάνε καλά. Και ξέρω κάποιους σπάνιους ανθρώπους που εφεύραν την εργασία τους μόνοι τους...
Εδω και καιρό, όμως, τις βαριές δουλειές, οι Έλληνες δεν τις κάνουν. Να μου πείτε, δουλέψαν πάρα πολύ τα προηγούμενα χρόνια. Στα προηγούμενα, όχι σ’ αυτά, όμως!
Τα παιδιά τους οι Έλληνες, προσπαθώντας να τα σπουδάσουν και να κάνουν μία ζωή καλύτερη από αυτούς, τα κακομάθανε. Ταλαιπωρήθηκαν οι ίδιοι, γι’ αυτό κακομάθαν τα παιδιά. Η δικιά μας η γενιά, η μετά τον πόλεμο, ήταν πολύ κακομαθημένη! Και η επόμενη γενιά, που είχε και πιο πολύ ευημερία, έγινε ακόμα πιο κακομαθημένη!
Θα μου πείτε, γιατί το λέω αυτό; Γιατί αυτό είναι Παιδεία. Να μαθαίνεις να σέβεσαι κάποια πράγματα, όπως και τον εαυτό σου. Αν δεν σεβαστείς τους άλλους, δεν θα σεβαστείς, ποτέ ούτε τον εαυτό σου.
Κρ.Π.: Οπότε που καταλήγουμε; (που να πρωτοκαταλήξουμε, βέβαια…)
Αρλέτα: Καταλήγουμε, ότι όλα είναι θέμα Παιδείας. Και η Παιδεία δεν είναι θέμα ενός μηνός. Ούτε ενός χρόνου. Ξεκινάει από τότε που το παιδί αρχίζει να καταλαβαίνει τον εαυτό του, μετά τα 3του χρόνια, και δεν τελειώνει ποτέ.
Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν διαβάσει ούτε μισό βιβλίο στη ζωή τους και αν τους πεις, τι θέλεις; λένε, να γινόμουν εγώ πρωθυπουργός για μια μέρα, και θα βλέπατε… Το λένε! Και την ώρα που το λένε, δεν βρίσκεται κανένας να… τους ρίξει μέσα στο παντελόνι τους 5-6 σκορπιούς!
Ο καθένας, νομίζει ότι ξέρει τα πάντα, κι ο άλλος ότι δεν ξέρει τίποτε. Ας πούμε, αυτή τη στιγμή έχουν βγάλει μονοκούκι, ότι όλοι οι γιατροί είναι απατεώνες και παίρνουν λεφτά απ’ τον κόσμο, ενώ δεν είναι έτσι για όλους. Δυστυχώς, το ποσοστό είναι πολύ μεγάλο. Είναι γεγονός.
Κρ.Π.: Πολλοί έχουν γίνει περισσότερο επιχειρηματίες, παρά γιατροί…
Αρλέτα: Και κακοί επιχειρηματίες…
Εγώ, επειδή το χρωστάω στον πατέρα μου, τους ψάχνω, κι έχω βρει πολύ αξιόλογους γιατρούς. Θα μπορούσα να σου πω πάρα πολλές ιστορίες για τον πατέρα μου. Αλλά, ο πατέρας μου ποτέ δεν θεωρήθηκε τίποτα σπουδαίο. Έχει πεθάνει όμως εδώ και 20 τόσα χρόνια κι ακόμα με βρίσκουν άνθρωποι στο δρόμο και μου λένε, να σαι καλά παιδί μου, μου έσωσε την αδελφή μου, ή τη μάνα μου...
Εμένα αυτό μου κάνει πάρα πολύ καλό, αλλά συγχρόνως με λυπεί βαθύτατα. Γιατί όταν χρειάστηκε κάτι ο ίδιος, δεν το είχε…
Θεωρώ, λοιπόν, ότι σ’ αυτόν τον τόπο, πρέπει ν’ αρχίσουν να δίνουν σημασία σε αυτούς που πραγματικά αξίζουν, και επίσης να βρουν τρόπο να τους βρίσκουν, γιατί μέχρι στιγμής δεν ξέρουν να ξεχωρίσουν την ήρα απ’ το στάρι… Κι αν δεν ξέρεις να τα ξεχωρίζεις αυτά τα δύο, θα τρως μια ζωή δηλητήρια.
Κι αυτό κάνουμε. Τρώμε μια ζωή δηλητηριώδεις ανθρώπους. Και μάλιστα, τους έχουμε και για… μεγάλους! Εγώ δεν έχω συναντήσει έναν αξιόλογο άνθρωπο που να τον εκτίμησα, ο οποίος να έχει προχωρήσει πραγματικά, και χωρίς προσχώματα. Όλοι είχαν προβλήματα. Κι απ' την άλλη, όλο κάτι τζουτζιέκια βλέπω μπροστά μου, τα οποία όσο πάνε υπερτιμώνται ακόμη περισσότερο.
Κρ.Π.: Η ζωή στο κέντρο της πόλης, που ζείτε, πώς είναι σήμερα;
Αρλέτα: Μένω στην Κυψέλη και πιστέψτε με ότι οι άνθρωποι είναι σε απελπισία πλέον. Δεν μπορούν να βγουν από το σπίτι τους, μετά τις πέντε το απόγευμα. Δεν πάει άλλο. Συνηθίσαμε σ’ αυτή την πόλη να είμαστε ελεύθεροι…
Κάποτε γυρνούσα από την Πλάκα, μόνη μου, τέσσερις η ώρα το πρωί με τα πόδια. Ποτέ δεν είχα ένα κακό συναπάντημα. Σήμερα δεν μπορεί να κυκλοφορήσει άνθρωπος. Αυτό είναι δουλεία. Αυτό είναι υποδούλωση. Και αυτό δεν είναι δημοκρατία, σίγουρα.
Κρ.Π.: Υπάρχει κάποιο τραγούδι σας που μπορεί να συνδεθεί με όλα αυτά που είπατε;
Αρλέτα: Το μπαρ το ναυάγιο…
Κρ.Π.: Έχουμε ναυαγήσει;
Αρλέτα: Ναι, έχουμε ναυαγήσει! Και επειδή το ‘χουμε συνηθίσει το ναυάγιο, εύχομαι να ανασύρουμε το καράβι και να το μπαλώσουμε πάλι. Δεν γίνεται να αλλάζουμε καράβι κάθε φορά που ναυαγούμε, ξέρετε…
Σ’ αυτή τη χώρα ζούμε, κι αυτή τη χώρα πρέπει να φτιάξουμε. Η οποία από μόνη της, είναι ένα αριστούργημα. Η χώρα μας είναι σαν τα παιδιά, τα οποία είναι πάρα πολύ όμορφα και τα καταστρέφουμε…
Γι' αυτό, όλα, όπως είπα, είναι θέμα Παιδείας. Και παιδεία δεν είναι τα βιβλία και οι γνώσεις. Παιδεία είναι ακόμα και ο τρόπος που πίνεις νερό. Και το πρώτο σχολείο, είναι το σπίτι μας, η οικογένειά μας...
Κρ.Π.: Θέλετε να προσθέσετε κάτι άλλο;
Αρλέτα: Θέλω να κάνω μια πρόταση. Όποιος θέλει να βάλει υποψηφιότητα για οποιαδήποτε δημόσια θέση, από βουλευτής και κάτω ή και πάνω, να πρέπει υποχρεωτικά, να τηρεί τρεις μόνο κανόνες:
Θα είναι ένα βήμα. Αλλά, πιστέψτε με, θα μείνουμε χωρίς βουλευτές και γενικά, χωρίς υψηλοθεσίτες!-
