Στη συνέντευξη, ο Πρόεδρος Άσσαντ επιβεβαίωσε ότι το τουρκικό καθεστώς πολεμά στο πλευρό των τρομοκρατών, εξαιτίας της ιδεολογίας της Μουσουλμανικής Αδελφότητας που υπηρετεί ο Ερντογάν, τονίζοντας ότι ακόμα και ο ίδιος ο Ερντογάν δεν μπορεί να εξηγήσει στον τουρκικό λαό για ποιον λόγο στέλνει τον στρατό του στη Συρία, καθώς αυτό δεν έχει καμία σχέση με τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας. Επίσης, επεσήμανε ότι, από στρατιωτικής άποψης, η προτεραιότητα τώρα είναι το Ιντλίμπ, και γι' αυτό βλέπουμε τον Ερντογάν να χρησιμοποιεί όλες αυτές τις δυνάμεις, χωρίς αμφιβολία υπό αμερικανικές εντολές. Η απελευθέρωση του Ιντλίμπ θα δώσει τη δυνατότητα να προχωρήσει ο συριακός στρατός στην απελευθέρωση των υπόλοιπων ανατολικών περιοχών.
_________
Ερ. 1: Σίγουρα, το σημαντικότερο θέμα τώρα, εκτός από τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας που διεξάγει η χώρα σας, είναι τα γεγονότα στο κυβερνείο του Ιντλίμπ και ο κίνδυνος για αναμέτρηση ανάμεσα στη Συριακή Αραβική Δημοκρατία και την Τουρκία. Οι τουρκικές δυνάμεις υποστηρίζουν ευθέως την λεγόμενη "αντιπολίτευση", παρόλο που βλέπουμε στις γραμμές τους στοιχεία που ανήκουν σε τρομοκρατικές οργανώσεις που συνδέονται με την Αλ Κάιντα και άλλες οργανώσεις. Οι Τούρκοι στρατιώτες επίσης παίρνουν μέρος σε επιθέσεις εναντίον των συριακών δυνάμεων. Το ερώτημα είναι: τι έχει αλλάξει στις σχέσεις ανάμεσα σ' εσάς και τον Ερντογάν, ανάμεσα στη Συρία και την Τουρκία; Πριν το 2011, ο Ερντογάν σας αποκαλούσε "αδερφό" και οι οικογένειές σας είχαν φιλικές σχέσεις. Τι άλλαξε και οδήγησε τα πράγματα στο σημείο που βρίσκονται τώρα;
Άσσαντ: Η καρδιά του ζητήματος είναι η αμερικανική πολιτική. Κάποια στιγμή, οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισαν ότι οι κοσμικές κυβερνήσεις στην περιοχή δεν μπορούσαν πλέον να εφαρμόζουν τα σχέδιά τους και τον ρόλο που τους είχε ανατεθεί. Φυσικά, αναφέρομαι στις χώρες που ήταν σύμμαχοι των ΗΠΑ και όχι αυτές, όπως η Συρία, που δεν είναι. Αποφάσισαν να αντικαταστήσουν αυτά τα καθεστώτα με καθεστώτα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας που χρησιμοποιούν τη θρησκεία για να διοικούν τον λαό.
Με αυτόν τον τρόπο τα πράγματα θα γίνονταν πιο εύκολα για τα αμερικανικά σχέδια, και γενικότερα για τα σχέδια της Δύσης. Η διαδικασία της "αντικατάστασης" ξεκίνησε με τη λεγόμενη Αραβική Άνοιξη. Βέβαια, εκείνο το διάστημα, η μόνη χώρα στην περιοχή που κυβερνιόταν από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα ήταν η Τουρκία, μέσω των δεσμών του Ερντογάν με την Αδελφότητα. Πριν από αυτό, οι σχέσεις μας με αυτούς ήταν καλές και σε πολιτικό και σε οικονομικό επίπεδο και είχαμε συνεργασία ακόμα και στους τομείς της ασφάλειας και των στρατιωτικών. Δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα ανάμεσα στη Συρία και την Τουρκία. Δεν κάναμε τίποτα εναντίον τους και δεν έχουμε υποστηρίξει εχθρικές προς αυτούς δυνάμεις. Πιστεύουμε ότι είναι γείτονες και αδερφοί. Αλλά ο δεσμός του Ερντογάν με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι πολύ πιο ισχυρός απ' όλα αυτά, οπότε ξαναγύρισε στην αρχική του ταυτότητα και έχτισε την πολιτική του με τη Συρία σύμφωνα με αυτήν την ιδεολογία.
Είναι γνωστό ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι η πρώτη οργάνωση που υιοθετεί τη βία και χρησιμοποιεί τη θρησκεία για να κερδίσει δύναμη. Τώρα, αν αναρωτηθούμε, γιατί σκοτώνονται οι Τούρκοι στρατιώτες στη Συρία; Ποιος είναι ο σκοπός για τον οποίο πολεμούν; Ποιο είναι το διακύβευμα; Δεν υπάρχει σκοπός, ακόμα και ο ίδιος ο Ερντογάν δεν μπορεί να πει στους Τούρκους γιατί στέλνει τον στρατό να πολεμήσει στη Συρία. Ο μόνος λόγος είναι η Μουσουλμανική Αδελφότητα και δεν έχει καμία σχέση με τα τουρκικά εθνικά συμφέροντα. Σχετίζεται με την ιδεολογία του Ερντογάν και συνεπώς, ο τουρκικός λαός πρέπει να πεθάνει γι' αυτήν την ιδεολογία. Γι' αυτό και δεν μπορεί να εξηγήσει στον λαό της Τουρκίας γιατί σκοτώνονται οι στρατιώτες του στη Συρία.
Ερ. 2: Υπάρχει ελπίδα να εγκατασταθεί σταδιακά κάποιου είδους επικοινωνία ανάμεσα στην Τουρκία και τη Συρία, τουλάχιστον ανάμεσα στους στρατιωτικούς και τις μυστικές υπηρεσίες και στο μέλλον, ίσως και διπλωματικές σχέσεις;
Άσσαντ: Τα τελευταία δύο χρόνια, έγιναν πολλές, εντατικές συναντήσεις ανάμεσα σε Ρώσους και Τούρκους αξιωματούχους και, παρά την τουρκική επιθετικότητα, έγιναν και κάποιες συναντήσεις ανάμεσα σε Σύρους και Τούρκους αξιωματούχους των υπηρεσιών ασφαλείας. Οι κοινοί μας στόχοι με τη Ρωσία ήταν να απομακρυνθεί η Τουρκία από την υποστήριξη των τρομοκρατών και να επανέλθει στη φυσική της θέση. Για τη Συρία και επίσης και για εσάς, η Τουρκία είναι μια γειτονική χώρα. Είναι φυσικό να υπάρχουν υγιείς σχέσεις με μια γειτονική χώρα. Είναι αφύσικο, με οποιοδήποτε πρόσχημα, ή υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, να υπάρχουν κακές σχέσεις. Οπότε, για το ερώτημά σας, είναι δυνατό; Φυσικά και είναι, αλλά δεν μπορούμε να επιτύχουμε ένα τέτοιο αποτέλεσμα όσο ο Ερντογάν συνεχίζει να υποστηρίζει τους τρομοκράτες. Πρέπει να σταματήσει να υποστηρίζει την τρομοκρατία, οπότε και τα πράγματα θα επανέλθουν στο κανονικό, επειδή δεν υπάρχει εχθρότητα μεταξύ των δύο λαών. Η εχθρότητα προκαλείται από πολιτικές ενέργειες ή από πολιτικές που βασίζονται σε κατεστημένα συμφέροντα. Σ' ό,τι αφορά στο συριακό και το τουρκικό έθνος, δεν υπάρχουν ούτε διαφορές, ούτε σύγκρουση συμφερόντων. Άρα, ναι, οι σχέσεις θα έπρεπε να επανέλθουν στο κανονικό.
Ερ. 3: Αυτό είναι το μήνυμά σας προς τον τουρκικό λαό; Ότι δεν υπάρχει εχθρότητα εναντίον τους; Σας κατάλαβα καλά;
Άσσαντ: Φυσικά, συνηθίζαμε να τους αποκαλούμε "αδελφό λαό" και, ακόμα και τώρα, ρωτώ τον τουρκικό λαό: ποιο είναι το πρόβλημά σας με τη Συρία; Ποιο είναι το θέμα για το οποίο αξίζει να πεθάνουν Τούρκοι πολίτες; Ποια είναι η εχθρική ενέργεια, μικρή ή μεγάλη, που διέπραξε η Συρία εναντίον της Τουρκίας, κατά τη διάρκεια ή πριν τον πόλεμο; Δεν υπάρχει καμία. Είχαμε ανάμικτους γάμους και οικογένειες και καθημερινές επαφές και κοινά συμφέροντα ανάμεσα στη Συρία και την Τουρκία. Στην Τουρκία υπάρχουν ομάδες συριακής αραβικής καταγωγής και υπάρχουν και στη Συρία ομάδες τουρκικής καταγωγής. Αυτές οι επαφές υπήρχαν πάντα στην ιστορία μας. Δεν είναι λογικό να υπάρχει διαμάχη ανάμεσά μας.
Ερ. 4: Κύριε Πρόεδρε, κατανοώ ότι μιλώ με αρχηγό κράτους, παρόλα αυτά δεν μπορώ παρά να ρωτήσω και για την προσωπική διάσταση. Αυτό το άτομο [ο Ερντογάν] σας έσφιγγε το χέρι, ήταν φιλοξενούμενός σας, τον υποδεχόσασταν, και σας αποκαλούσε αδελφό και φίλο κλπ. Τώρα, έχει φτάσει να λέει όλα αυτά τα πράγματα. Πώς νιώθετε γι' αυτό;
Άσσαντ: Έχω συναντήσει ανθρώπους που ανήκουν στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, από διάφορες χώρες. Αυτός είναι από την Τουρκία, άλλοι είναι από την Αίγυπτο, την Παλαιστίνη και αλλού. Όλοι έκαναν το ίδιο πράγμα. Έλεγαν διάφορα ωραία πράγματα για τη Συρία και για την προσωπική τους σχέση μαζί μου, αλλά όταν άλλαξαν τα πράγματα, στράφηκαν εναντίον μου. Έτσι είναι η Μουσουλμανική Αδελφότητα: δεν έχουν πολιτική, κοινωνική ή θρησκευτική ηθική. Γι' αυτούς, η θρησκεία δεν είναι μια μορφή του καλού, είναι βία. Αυτή είναι η αρχή τους. Ο Ερντογάν είναι μέλος αυτής της τυχοδιωκτικής Μουσουλμανικής Αδελφότητας και έτσι είναι φυσικό γι' αυτόν να κάνει ό,τι έκανε. Η έλλειψη καθαρότητας και τα ατέλειωτα ψεύδη είναι μέρος της φύσης τους.
Ερ. 5: Ο πόλεμος στη χώρα σας συνεχίζεται εδώ και εννιά χρόνια. Το διπλάσιο απ' όσο κράτησε ο Β'ΠΠ, ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος, και σύντομα έχουμε την 75η επέτειο της νίκης μας σ' αυτόν, ένα πολύ σημαντικό γεγονός για τη Ρωσία. Από πού αντλούν δύναμη οι Σύροι πολίτες που τους επιτρέπει να επιβιώνουν και να θριαμβεύουν και να γλιτώνουν από την απελπισία; Ποιο είναι το μυστικό; Είναι κάποια εσωτερική δύναμη ή κάτι άλλο; Ή μήπως είναι ότι απλώς έχουν καλύτερα όπλα;
Άσσαντ: Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να υπολογίσουμε. Το γεγονός ότι είμαστε μια μικρή χώρα σημαίνει ότι αυτοί οι παράγοντες είναι που μας κάνουν δυνατούς σ' αυτόν τον πόλεμο. Πρώτα και κύρια, η εθνική συνείδηση και η κοινή γνώμη. Χωρίς την ευρύτατα διαδεδομένη συνειδητοποίηση των Σύρων ότι αυτό που συμβαίνει είναι αποτέλεσμα της συνωμοσίας της Δύσης εναντίον της χώρας μας, η Συρία μπορεί να είχε χαθεί και να είχε καταστραφεί πολύ γρήγορα. Αυτή η λαϊκή συνείδηση παρήγαγε εθνική ενότητα παρά τις διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις ή τους διαφορετικούς πολιτισμικούς και κοινωνικούς δεσμούς - εθνικές, θρησκευτικές ή σεκταριστικές ομάδες. Αυτή η συνείδηση καλλιέργησε την ενότητα μέσα στο κράτος στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας.
Ο δεύτερος παράγοντας είναι η θρυλική ικανότητα των Σύρων για αυτοθυσία, την οποία έχουμε δει κυρίως στον Συριακό Αραβικό Στρατό. Υπό κανονικές συνθήκες, κανείς θα πίστευε ότι τέτοιες θυσίες μπορεί να δει μόνο σε ταινίες ή μυθιστορήματα, ενώ στην πραγματικότητα συνέβαιναν σε κάθε μάχη και αυτό προστάτευσε τη χώρα.
Εκτός από τις θυσίες του στρατού, και ο λαός ο ίδιος έκανε θυσίες. Ζουν εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις: συνεχείς βομβαρδισμούς, κυρώσεις και άσχημες οικονομικές συνθήκες. Παρόλα αυτά, ο λαός παρέμεινε σταθερά με την πατρίδα.
Ο τρίτος παράγοντας είναι ο δημόσιος τομέας, ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να παραμείνει το κράτος ενωμένο. Ακόμα και στις χειρότερες συνθήκες, οι μισθοί συνέχισαν να πληρώνονται, τα σχολεία συνέχισαν να λειτουργούν και οι καθημερινές, απαραίτητες υπηρεσίες παρέχονταν στους πολίτες. Οι βασικές υπηρεσίες συνέχισαν να παρέχονται, ώστε η ζωή να συνεχίζεται.
Επιπρόσθετα σ' αυτούς τους παράγοντες, υπάρχει και το γεγονός ότι οι φίλοι μας μας υποστήριξαν, κυρίως η Ρωσία και το Ιράν. Μας υποστήριξαν πολιτικά, στρατιωτικά και οικονομικά. Όλοι αυτοί οι παράγοντες μαζί βοήθησαν τη Συρία να παραμείνει σταθερή μέχρι τώρα.
Ερ. 6: Αν δεν σας πειράζει, θα' θελα να εξετάσουμε αυτούς τους παράγοντες με περισσότερη λεπτομέρεια. Και θα ξεκινήσω με τη συριακή κοινωνία και αυτό που είπατε για την πολιτιστική ποικιλότητα και την ανοχή μεταξύ των διαφορετικών εθνικών, πολιτιστικών και θρησκευτικών ομάδων της. Οι εξτρεμιστές τρομοκράτες κατάφεραν ένα γερό χτύπημα σ' αυτό το χαρακτηριστικό της Συρίας, προωθώντας ακραίες απαιτήσεις και μια εξτρεμιστική ιδεολογία. Εχθές, ήμασταν στην Παλιά Πόλη της Δαμασκού και δεν μπορούμε να φανταστούμε πώς θα ήταν αν η μαύρη σημαία του χαλιφάτου εμφανιζόταν στη Δαμασκό, κάτι που μόνο τρόμο μας προκαλεί. Σε ποιο βαθμό είναι έτοιμη η Συρία να ξαναγίνει πολυπολιτισμικό κράτος, ανεκτικό, κοσμικό, κλπ;
Άσσαντ: Αυτό που θα πω μπορεί να ακουστεί υπερβολικό, αλλά από τη φύση μου μιλώ με πραγματικούς όρους και δεν μου αρέσει να υπερβάλλω. Στην πραγματικότητα, η συριακή κοινωνία, στο θέμα της συνοχής και της κοινωνικής ενσωμάτωσης των διαφόρων τμημάτων της, είναι σε καλύτερη κατάσταση απ' ό,τι πριν τον πόλεμο. Αυτό συμβαίνει για έναν απλό λόγο: ο πόλεμος είναι ένα πολύ σημαντικό μάθημα για μια κοινωνία, διδάσκει ότι ο εξτρεμισμός και η μη ανοχή του άλλου είναι επικίνδυνα πράγματα. Ως αποτέλεσμα, αυτά τα τμήματα της κοινωνίας μας ήρθαν πιο κοντά.
Αν πάτε στην Παλιά Πόλη ή σε όποια άλλη περιοχή υπό κυβερνητικό έλεγχο, δεν θα το δείτε καθόλου αυτό το πρόβλημα. Αντιθέτως, όπως είπα, τα πράγματα είναι καλύτερα απ' ό,τι πριν. Το πρόβλημα είναι στις περιοχές που ήταν εκτός κυβερνητικού ελέγχου. Γι' αυτόν τον λόγο, αυτό δεν με ανησυχεί καθόλου, παρά τις προσπάθειες του Δυτικού αφηγήματος να παρουσιάσουν ότι ο πόλεμος της Συρίας είναι ανάμεσα σε σέκτες, κάτι που δεν αληθεύει. Ένας πόλεμος ανάμεσα σε σέκτες σημαίνει ότι πας σε μια περιοχή και βλέπεις αυτό το χρώμα και σε μια άλλη βλέπεις ένα άλλο, και σε μια άλλη ένα τρίτο και ένα τέταρτο χρώμα. Δεν είναι αυτή η περίπτωσή μας. Βλέπεις όλα τα χρώματα της Συρίας στις περιοχές υπό κυβερνητικό έλεγχο. Ενώ στις περιοχές που ελέγχουν οι τρομοκράτες, δεν αναζητούν ένα χρώμα, αλλά αποχρώσεις του ίδιου χρώματος που είναι το χρώμα του εξτρεμισμού. Αυτό συμβαίνει επειδή μόνο εξτρεμιστές και μάλιστα των ακραίων εκφάνσεων του εξτρεμισμού, θα μπορούσαν να ζήσουν μαζί τους. Και γι' αυτό, μεγάλος αριθμός ατόμων έφευγε από τις περιοχές που ελέγχουν οι τρομοκράτες προς τις περιοχές υπό κυβερνητικό έλεγχο. Γι' αυτό δεν με ανησυχεί αυτό το θέμα. Η πρόκληση υπάρχει πάντως για τις περιοχές που είχαν καταλάβει οι τρομοκράτες.
Ερ. 7: Αυτό φέρνει το ερώτημα της πιθανότητας χορήγησης αμνηστίας. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που παρασύρθηκαν από την προπαγάνδα των τρομοκρατών και των εξτρεμιστών. Κάποιοι από αυτούς διέπραξαν εγκλήματα. Άλλοι ήταν μέλη ένοπλων ομάδων που διέπραξαν τρομοκρατικές ενέργειες. Αλλά υπάρχουν και αυτοί που δεν έφεραν όπλα, ή έφεραν αλλά δεν σκότωσαν κόσμο. Σε ποιο έδαφος μπορεί η κυβέρνηση να τους προσεγγίσει; Και, θα γίνουν συμβιβασμοί μέσω των οποίων θα μπορέσουν αυτοί οι άνθρωποι να συγχωρεθούν; Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό, ηθικό ζήτημα. Και, εκτός από την ηθική διάσταση, υπάρχουν και νομικά θέματα σ' ό,τι αφορά στον καθορισμό της κατάστασής τους και της ενσωμάτωσής τους στην κοινωνία, ακόμα ίσως και στον στρατό.
Άσσαντ: Σ' αυτό το είδος πολέμου, η αμνηστία πρέπει να είναι κεντρικό στοιχείο της εσωτερικής πολιτικής. Δεν γίνεται να αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα αν δεν χορηγήσουμε αμνηστία για τα λάθη που έχουν γίνει. Από την αρχή αυτού του πολέμου, έχουμε θεσπίσει τακτικά διατάγματα αμνηστίας προς όλους αυτούς που ενήργησαν ενάντια στο εθνικό συμφέρον. Στις περιοχές που ελέγχονταν από τους μαχητές, προχωρήσαμε στις λεγόμενες τοπικές συμφιλιώσεις, οι οποίες οδήγησαν στη νομική αμνήστευση των ατόμων από το κράτος. Όλοι όσοι παραδίδουν τα όπλα τους, λαμβάνουν αμνηστία που τους παρέχεται ώστε να επιστρέψουν στην κανονική ζωή του πολίτη υπό την εξουσία της πολιτείας και του κράτους δικαίου. Αυτή η διαδικασία ήταν πολύ επιτυχής και αποκατάστησε τη σταθερότητα σε μεγάλο αριθμό περιοχών, και συνεχίζουμε να εφαρμόζουμε αυτήν την πολιτική.
Υπάρχουν πολύ λίγες περιπτώσεις όπου δεν μπορεί να χορηγηθεί αμνηστία, για παράδειγμα, σ' αυτούς που διέπραξαν εγκληματικές ενέργειες και κυρίως αυτούς που σκότωσαν μεγάλο αριθμό ανθρώπων, οι περισσότεροι από αυτούς είναι οι ηγέτες των τρομοκρατών. Πάντως, γενικά, πιστεύω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να επιστρέψουν στο κράτος, επειδή ένα μεγάλο μέρος αυτών που έφεραν όπλα ουσιαστικά εξαναγκάστηκαν να το κάνουν. Δεν είχαν επιλογή: είτε φέρεις όπλο, είτε σε σκοτώνουν. Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι απαραίτητα εξτρεμιστές. Δεν έχουν παρελθόν τρομοκράτη. Είναι συνηθισμένοι άνθρωποι που εξαναγκάστηκαν να πάρουν όπλο.
Παρόμοια, υπάρχουν κι αυτοί που αναγκάστηκαν να πάρουν θέση δημόσια στα Μέσα, υπέρ των τρομοκρατών, για τους ίδιους λόγους. Αυτό το ξέρουμε στα σίγουρα. Γι' αυτό πιστεύω ότι οι περισσότεροι από αυτούς πράγματι υποστηρίζουν το κράτος και συνεργάζονταν και επικοινωνούσαν μαζί μας καθ' όλη τη διάρκεια. Οπότε, συμφωνώ απόλυτα μαζί σας ότι πρέπει να συνεχίσουμε να χορηγούμε αμνηστίες και πρέπει να συνεχίσουμε αυτήν τη διαδικασία στις νέες περιοχές που απελευθερώνουμε, ειδικά από τη στιγμή που θέλουμε τους περισσότερους Σύρους εντός και εκτός Συρίας να επιστρέψουν στη χώρα.
Ερ. 8: Μιλάμε για την ανοικοδόμηση του κράτους, αλλά το κράτος αποτελείται από ανθρώπους. Τους τρομοκράτες είτε τους αναγκάζουμε να πετάξουν τα όπλα τους είτε τους πείθουμε να τα πετάξουν και να λογικευτούν. Απ' την άλλη μεριά, υπάρχουν αυτοί που έχουν τη δική τους αντίληψη για τη δικαιοσύνη. Σίγουρα θα έχετε συναντήσει κρατικούς αξιωματούχους, είτε στην ασφάλεια είτε στην αστυνομία, που πρέπει να προσεγγίσουν και να καθορίσουν την κατάσταση αυτών που έγιναν τρομοκράτες. Αυτοί οι αξιωματούχοι μπορεί να δυσανασχετούν μ' αυτό και να δυσκολεύονται να το αποδεχτούν. Για παράδειγμα, αν δω αυτόν που με σημάδευε με το όπλο να ζει στον ίδιο δρόμο με μένα, να αγοράζει ψωμί από τον ίδιο φούρνο, πώς θα πρέπει να φερθώ; Τι λέτε στους υποστηρικτές του κράτους που δεν είναι έτοιμοι να αποδεχτούν αυτήν την αμνηστία και αυτές τις ενέργειες συγχώρεσης;
Άσσαντ: Στην αρχή του πολέμου είχαμε τέτοιες περιπτώσεις. Θυμάμαι όταν πέρασα το πρώτο διάταγμα αμνηστίας, πολλοί Σύροι δυσανασχέτησαν μ' αυτό, όχι μόνο στην κυβέρνηση, αλλά και στο ευρύτερο κοινό, γιατί κάποιοι είχαν χάσει μέλη της οικογένειάς τους από τους τρομοκράτες. Στην αρχή, δεν ήταν εύκολο να τους πεις ότι θα χορηγήσουμε αμνηστία προκειμένου να αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα. Πάντως, αυτό συνέβη μόνο κατά τους πρώτους μήνες. Σήμερα, όποιον και να ρωτήσετε, τουλάχιστον από αυτούς που υποστηρίζουν το κράτος, είτε δουλεύει για την κυβέρνηση είτε όχι, αυτό πλέον είναι αποδεκτό γιατί έχουν δει τα αποτελέσματα. Οπότε, πλέον δεν υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, επειδή τα γεγονότα έχουν δείξει ότι αυτό είναι το σωστό και ότι είναι για το καλό της Συρίας.
Ερ. 9: Σχετικά με την κατάσταση στο πεδίο, δεν θα ρωτήσω ποιος ελέγχει τη μια ή την άλλη περιοχή, επειδή η κατάσταση είναι ρευστή και αλλάζει διαρκώς και είναι θέμα του στρατού. Είναι ξεκάθαρο όμως τώρα ότι το κράτος έχει αποκαταστήσει μεγάλες περιοχές στο νότιο Ιντλίμπ. Εκεί, η ειρηνική ζωή θα επιστρέψει, όπως έγινε και σε άλλες περιοχές, την Ανατολική Γκούτα, το Ντέιρ Εζόρ και άλλες περιοχές που είχαν απελευθερωθεί νωρίτερα. Τι κάνει το κράτος όταν πηγαίνει σε απελευθερωμένες περιοχές; Πώς ξεκινά το έργο του; Και ποιο είναι το πιο σημαντικό ζήτημα για την αποκατάσταση της ειρηνικής ζωής;
Άσσαντ: Σε πολλές από τις περιοχές που απελευθερώσαμε δεν υπάρχουν άμαχοι, καθώς αυτοί είχαν φύγει όταν έφτασαν οι τρομοκράτες. Το πρώτο πράγμα που κάνουμε είναι να αποκαταστήσουμε τις υποδομές, ώστε να μπορέσει να επιστρέψει ο ντόπιος πληθυσμός. Το πρώτο που χρειάζονται είναι ηλεκτρισμός, νερό, δρόμους, αστυνομία, δημοτικές και άλλες υπηρεσίες. Χρειάζονται όλη αυτή την παροχή υπηρεσιών. Αυτή είναι η πρώτη πρόκληση. Η δεύτερη, εξίσου σημαντική, είναι το ξαναχτίσιμο των σχολείων για να μπορούν να δεχτούν μαθητές. Αν υπάρχει η υποδομή και δεν μπορώ να στείλω το παιδί μου στο σχολείο, ποιο το νόημα, αυτό σημαίνει ότι δεν μπορώ να επιστρέψω στην περιοχή. Άρα, σχολεία και υπηρεσίες υγείας είναι τα βασικά μετά την αποχώρηση των τρομοκρατών και την αποκατάσταση της ασφάλειας. Έπειτα, φυσικά, εμπλέκουμε την τοπική κοινωνία στο να εντοπίσει ποιοι ήταν με τους τρομοκράτες, μέσω διαφόρων ενεργειών. Όπως ανέφερα πριν, αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη συμφιλίωση και τον καθορισμό της κατάστασης αυτών των ανθρώπων, ώστε να αποκατασταθεί η φυσιολογική ζωή στην πόλη.
Ερ. 10: Ποιες δυσκολίες ανακύπτουν σ' αυτήν τη διαδικασία; Υπάρχουν κρυφοί θύλακες που υπονομεύουν τη διαδικασία ανοικοδόμησης; Ποια προβλήματα αντιμετωπίζετε;
Άσσαντ: Όταν είπα ότι οι αμνηστεύσεις ήταν επιτυχείς, αυτό δεν σημαίνει ότι η επιτυχία ήταν στο εκατό τοις εκατό, τίποτα δεν είναι τέλειο. Κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους έχουν ακόμα δεσμούς με την τρομοκρατία και εξτρεμιστική ιδεολογία, και συνεργάζονται ακόμα με εξτρεμιστικές ομάδες σε άλλες περιοχές, και πραγματοποιούν τρομοκρατικές ενέργειες. Τις προηγούμενες εβδομάδες, υπήρξαν αρκετές εκρηκτικές συσκευές φυτεμένες σε διάφορες περιοχές ή κάτω από αυτοκίνητα. Αυτές οι τρομοκρατικές ενέργειες προκάλεσαν τον θάνατο πολλών ανθρώπων. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα σταματήσουμε τη διαδικασία συμφιλίωσης, αλλά ότι πρέπει να κυνηγήσουμε αυτούς τους κρυφούς θύλακες. Καταφέραμε να συλλάβουμε αρκετούς από αυτούς, αλλά υπάρχουν κι άλλοι, ακόμα ενεργοί. Ένας κρυφός θύλακας μπορεί να πραγματοποιήσει έναν αριθμό ενεργειών και να δώσει την εντύπωση ότι υπάρχει μια ολόκληρη οργάνωση. Ενώ στην πραγματικότητα αυτός ο ένας θύλακας αποτελείται από μια ομάδα ατόμων και συλλαμβάνοντάς τους μπορείς να αποκαταστήσεις την τάξη και την ασφάλεια. Πάντως αυτή η πρόκληση θα παραμείνει, γιατί η τρομοκρατία ακόμα υπάρχει στη Συρία και η εξωτερική βοήθεια με όπλα και χρήματα είναι ακόμα σημαντική. Επομένως, δεν περιμένουμε ότι θα εξαλείψουμε αυτούς τους κρυφούς θύλακες στο άμεσο μέλλον. Θα συνεχίσουμε να εξαλείφουμε θύλακες και άλλοι θα εμφανίζονται, έως ότου επανέλθουν τα πράγματα στο κανονικό στη Συρία.
Ερ. 11: Κύριε Πρόεδρε, σε δύο μήνες, αν δεν κάνω λάθος, στη χώρα θα γίνουν βουλευτικές εκλογές, σ' αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Πόσο δύσκολο είναι αυτό; Θα προχωρήσετε σύμφωνα με το πλάνο και τίποτα δεν θα σταματήσει ή εμποδίσει τη διαδικασία;
Άσσαντ: Υπάρχει Σύνταγμα και αυτό μας κυβερνά. Δεν ενδίδουμε στις απειλές ή στις επιθυμίες της Δύσης και δεν υπολογίζουμε κανέναν παράγοντα εκτός από το Σύνταγμά μας. Αρκετές φορές τέθηκε θέμα αναβολής των προθεσμιών, είτε για τις προεδρικές είτε για τις βουλευτικές εκλογές, και αρνηθήκαμε να κάνουμε κάτι τέτοιο κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι βουλευτικές εκλογές θα γίνουν σε λίγους μήνες και θα προχωρήσουμε σύμφωνα με τις επιταγές του Συντάγματος, ασχέτως όλων των άλλων.
Ερ. 12: Μιλήσαμε για την κατάσταση στο εσωτερικό, ας πάμε τώρα και στο εξωτερικό περιβάλλον. Η Αραβική Δημοκρατία της Συρίας υπόκειται από το 2011 σε μια σφιχτά επιβεβλημένη απομόνωση, όχι μόνο από τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους, που είναι το αναμενόμενο, αλλά επίσης και από την Αραβική Λίγκα και τα κράτη μέλη της, μεταξύ των οποίων τα κράτη του Κόλπου. Ξέρουμε ότι ξανάνοιξε η πρεσβεία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και ότι το Ομάν δεν έκλεισε την πρεσβεία του που συνέχισε να λειτουργεί κανονικά. Βλέπετε κάποια θετική αλλαγή από πλευράς του Αραβικού κόσμου ή είναι η κατάσταση ίδια με πριν και συνεχίζεται η απομόνωση; Ποιες είναι οι προοπτικές των επαφών σας με την Ευρωπαϊκή Ένωση; Δεν ρωτώ για τους Αμερικανούς, γιατί ό,τι αφορά αυτούς, δυστυχώς είναι ξεκάθαρο.
Άσσαντ: Οι περισσότερες Αραβικές χώρες διατήρησαν τις σχέσεις τους με τη Συρία, όχι όμως δημόσια, επειδή φοβούνται τις πιέσεις. Αυτές οι χώρες εξέφρασαν την υποστήριξή τους στη Συρία και τις ευχές τους να νικήσουμε την τρομοκρατία. Ωστόσο, η πίεση από τη Δύση και συγκεκριμένα από την Αμερική, ήταν έντονη σ' αυτές τις χώρες για να κρατήσουν απόσταση και να μην ανοίξουν τις πρεσβείες τους στη Συρία, ειδικά οι χώρες του Κόλπου. Με την Ευρώπη όμως, είναι τελείως διαφορετικά. Στην ουσία, για εμάς, η Ευρώπη εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες και ακόμα και πριν από τον πόλεμο, ήταν απούσα από την διεθνή πολιτική αρένα. Η Ευρώπη έπαψε να υπάρχει από το 2003, μετά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ. Η Ευρώπη παραδόθηκε απόλυτα στις Ηνωμένες Πολιτείες και ο ρόλος της περιορίστηκε στο να εφαρμόζει αυτό που της ορίζεται από την αμερικανική διοίκηση.
Οπότε, είτε επικοινωνούν μαζί μας είτε όχι, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Είτε ανοίξουν τις πρεσβείες τους είτε όχι, δεν έχει καμία αξία. Έχουμε συναντηθεί με αρκετούς αξιωματούχους ασφαλείας από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και οι άνθρωποι ήταν λογικοί, αλλά όχι ικανοί να αλλάξουν πορεία. Κάποιοι με ειλικρίνεια μας είπαν: "δεν μπορούμε να αλλάξουμε, οι πολιτικοί μας δεν μπορούν να αλλάξουν τις πολιτικές, γιατί η ευρωπαϊκή πολιτική είναι δεμένη με την αμερικανική πολιτική". Έχουν σκαρφαλώσει στο δέντρο και απλώς δεν είναι δυνατόν να κατέβουν. Γι' αυτό δεν χάνουμε τον χρόνο μας να συζητάμε για τον ρόλο και την πολιτική της Ευρώπης. Το αφεντικό είναι η Αμερική. Μπορούμε να μιλάμε για τους Αμερικανούς και αυτόματα περιλαμβάνουμε και τους Ευρωπαίους.
Αλλά, για να απαντήσω στην ερώτησή σας, ναι, υπάρχει αλλαγή. Υπάρχει σαφής πεποίθηση ότι αυτός ο πόλεμος δεν πέτυχε αυτό που αυτές οι χώρες, ή κάποιες αποικιοκρατικές χώρες ήθελαν, ότι ο συριακός λαός έχει πληρώσει το τίμημα, η σταθερότητα έχει πληρώσει το τίμημα και τώρα θα πληρώσουν το τίμημα και οι Ευρωπαίοι. Το πρόβλημα των προσφύγων στην Ευρώπη είναι τεράστιο, αλλά δεν θα αλλάξει στο κοντινό μέλλον. Αυτό πιστεύω.
Ερ. 13: Τώρα η Τουρκία εκβιάζει την Ευρώπη χρησιμοποιώντας τους μετανάστες. Αυτό κάνει ο Ερντογάν αυτή τη στιγμή.
Άσσαντ: Η Τουρκία ξεκίνησε να στέλνει το δεύτερο κύμα προσφύγων στην Ευρώπη ως μορφή εκβιασμού. Ο Ερντογάν είχε απειλήσει ότι θα στείλει τους πρόσφυγες. Εχθές κυκλοφόρησαν βίντεο σε διάφορα Μέσα που έδειχναν ότι ξεκίνησε η μετακίνηση μεταναστών προς την Ευρώπη.
Ερ. 14: Σε κάποια από τις απαντήσεις σας, αναφερθήκατε στις σχέσεις με τη Ρωσία. Εμείς θεωρούμε ότι πρόκειται για μια σχέση συνεργασίας. Αλλά αυτή η σχέση πέρασε δύσκολα χρόνια, όταν η Ρωσία περιόρισε την παρουσία της στη Μέση Ανατολή και άλλα μέρη του κόσμου. Πολλοί το είδαν αυτό ως προδοσία και ότι η Ρωσία γυρνά την πλάτη στους παλιούς συμμάχους και συνεργάτες της. Τώρα, πώς θα περιγράφατε αυτές τις σχέσεις, που έχουν δυναμώσει στη διάρκεια των εννέα χρόνων του πολέμου; Οι προαναφερθέντες αντίπαλοί μας, μεταξύ τους οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί, οι "κακές γλώσσες" όπως λέμε στη Ρωσία, ισχυρίζονται ότι η Συρία είναι υπό ρωσικό έλεγχο. Από τη δική μας πλευρά, θεωρούμε ότι πρόκειται για μια σχέση συνεργασίας και συμμαχίας.
Άσσαντ: Οι σχέσεις μας μαζί σας εκτείνονται σε διάστημα άνω των έξι δεκαετιών, δεν είναι μια σύντομη περίοδος και καλύπτει πολλές γενιές. Γνωριζόμαστε πολύ καλά και αυτή η σχέση έχει δοκιμάσει πολλές εμπειρίες. Μέσα από τις διαφορετικές περιστάσεις, όπως στη δεκαετία του '90 μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οι σχέσεις μας με τη Ρωσία βασίζονταν πάντοτε στον αμοιβαίο σεβασμό, μια ισότιμη σχέση. Σε καμία στιγμή δεν νιώσαμε, ούτε και τώρα στον πόλεμο, ότι η Ρωσία προσπαθεί να μας επιβάλει τις απόψεις της. Πάντα μας φερόταν με σεβασμό. Ακόμα κι όταν είχαμε διαφορές, σεβόταν τις απόψεις της συριακής κυβέρνησης. Αυτός είναι ένας γενικός κανόνας που ίσχυε τις προηγούμενες δεκαετίες και δεν έχει αλλάξει, επειδή βασίζεται στα ρωσικά έθιμα, τις παραδόσεις και τις προοπτικές. Άρα, σε διμερές επίπεδο, η σχέση ανάμεσα στη Συρία και τη Ρωσία είναι σαφέστατα σχέση συνεργασίας, ειδικά τώρα μετά τον πόλεμο αυτή η συνεργασία έχει γίνει πιο δυνατή και αξιόπιστη.
Πάντως, αν θέλουμε να δούμε τη σχέση με τη Ρωσία από μια άλλη οπτική, που αφορά στον διεθνή ρόλο της Ρωσίας, το θέμα διαφέρει. Σήμερα, πολλές μικρές χώρες ή ακόμα και χώρες με μέση δύναμη ανά τον κόσμο, προσβλέπουν στη Ρωσία και βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στον ρόλο της, επειδή σήμερα είναι καθήκον της Ρωσίας να αποκαταστήσει τη διεθνή ισορροπία στην παγκόσμια αρένα. Η παρουσία της στρατιωτικής βάσης της Ρωσίας στη Συρία δεν στοχεύει μόνο στο να πολεμήσει την τρομοκρατία, αλλά και στο να δημιουργήσει μια διεθνή πολιτική ισορροπία στο Συμβούλιο Ασφαλείας, καθώς και μια στρατιωτική ισορροπία στις διάφορες περιοχές, για να αποκαταστήσει τον ρόλο της Ρωσίας. Η αποκατάσταση αυτού του ρόλου είναι προς το συμφέρον όλων των κρατών, της Συρίας, αλλά και άλλων μικρών και μεσαίων χωρών, όπως ανέφερα. Συνεπώς, βλέπουμε αυτήν τη σχέση υπό δύο οπτικές γωνίες: συνεργασία σε διμερές επίπεδο και σχέση βασισμένη στον διεθνή ρόλο, ο οποίος ελπίζουμε ότι θα συνεχίσει να μεγαλώνει, όπως συνέβη απ' όταν ο Πρόεδρος Πούτιν ανέλαβε την εξουσία το 2000 και απεκατέστησε τη θέση της Ρωσίας.
Ερ. 15: Ως τώρα μιλήσαμε για τη στρατιωτική και πολιτική στήριξη. Τι γίνεται με την οικονομία; Για να επανέλθουμε στην ανοικοδόμηση της Συρίας, υπάρχουν ρωσικά ή άλλα μεγάλα προγράμματα που να βοηθούν στην ανοικοδόμηση; Υπάρχει κράτος ή εταιρεία έτοιμη να έρθει να επενδύσει στη συριακή οικονομία χωρίς να φοβάται τις κυρώσεις ή τα πολιτικά προβλήματα που προκαλούν οι ΗΠΑ και η Ευρώπη; Για παράδειγμα, υπήρχε ανθούσα φαρμακοβιομηχανία στο Χαλέπι με εξαγωγές προϊόντων σ' όλη τη Μέση Ανατολή και εσείς, ως γιατρός, το γνωρίζετε αυτό. Υπάρχουν ιδέες για την αποκατάσταση της βιομηχανικής παραγωγής στον φαρμακευτικό ή και σε άλλους τομείς; Σε ποιο βαθμό η έλλειψη πόρων επηρεάζει τα οικονομικά προγράμματα, αν λάβουμε υπόψιν ότι το πετρέλαιο είναι εκτός κρατικού ελέγχου, ότι ελέγχεται από μια δύναμη που έρχεται από πέρα απ' τον Ατλαντικό και χτίζει βάσεις με το πρόσχημα ότι προστατεύει το πετρέλαιο;
Άσσαντ: Όταν χτίσαμε τις υποδομές μας τις δεκαετίες του '70 και του '80, δεν είχαμε πετρέλαιο τότε. Χτίστηκαν με συριακά χρήματα και με τις δυνατότητες της Συρίας. Άρα, γνωρίζουμε ότι έχουμε τις δυνατότητες και μπορούμε να παρέχουμε πόρους. Υπάρχει πολύ κεφάλαιο μέσα στη Συρία, αλλά κυρίως στο εξωτερικό και σίγουρα θα πρέπει να πάρει μέρος σ' αυτήν τη διαδικασία.
Από το 2018, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από μεγάλες εταιρείες εκτός Συρίας, Αραβικές και μη, να συμμετάσχουν στην ανοικοδόμηση. Αυτό που συμβαίνει όμως, είναι ότι οι Αμερικανοί ασκούν πολύ μεγάλη πίεση και απειλούν άτομα και εταιρείες εξίσου. Χωρίς αμφιβολία αυτό φοβίζει κάποιες από αυτές τις εταιρείες. Αυτό συμβαίνει ακόμα και με κάποιες ρωσικές εταιρείες. Υπάρχουν αρκετές ρωσικές εταιρείες που θέλουν να επενδύσουν στη Συρία, αλλά φοβούνται να κάνουν το βήμα. Κινέζικες εταιρείες έχουν επίσης το ίδιο πρόβλημα.
Ωστόσο, κάθε πρόβλημα έχει τη λύση του. Τελευταία, αρκετές μεγάλες διεθνείς εταιρείες έχουν αρχίσει να έρχονται στη Συρία, χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους που τους επιτρέπουν να αποφεύγουν τις κυρώσεις. Υπάρχει, λοιπόν, δυνατότητα να έρθουν αυτές οι εταιρείες, να δουλέψουν στη Συρία χωρίς να αντιμετωπίσουν κυρώσεις. Φυσικά, δεν μπορώ να συζητήσω για τις μεθόδους, αλλά έχουμε αρχίσει να βλέπουμε την επιστροφή των ξένων επενδύσεων. Είναι αλήθεια ότι αυτές οι κινήσεις είναι αργές, αλλά πιστεύω ότι είναι μια καλή αρχή - μια πολλά υποσχόμενη αρχή, για την υποστήριξη της διαδικασίας ανοικοδόμησης που έχουμε ξεκινήσει. Δεν περιμένουμε. Έχουμε ξεκινήσει σε κάποιες περιοχές και, προκειμένου να επεκταθεί, χρειάζεται μεγαλύτερος αριθμός εταιρειών και επενδύσεων.
Ερ. 16: Ποιοι τομείς είναι σε προτεραιότητα ή πιο ελκυστικοί για τους επενδυτές;
Άσσαντ: Το πιο σημαντικό φυσικά είναι το ξαναχτίσιμο των κατεστραμμένων προαστίων. Νομίζω ότι αυτό θα ενδιαφέρει πολύ τις εταιρείες για να επενδύσουν και αρκετές έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον. Είναι σίγουρα ένας επικερδής τομέας. Ένας άλλος τομέας είναι αυτός του πετρελαίου και αερίου, που είναι επίσης επικερδής. Υπάρχουν ήδη αρκετές ρωσικές εταιρείες που ξεκίνησαν εργασίες στη Συρία κατά τα προηγούμενα χρόνια και τώρα σχεδιάζουν να αυξήσουν την παραγωγή. Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την επέκταση αυτού του τομέα είναι η κατοχή από τους τρομοκράτες και τους Αμερικανούς των πιο σημαντικών πετρελαιοπηγών της Συρίας. Οι Αμερικανοί φυσικά το γνωρίζουν αυτό και γι' αυτό συνεχίζουν να κατέχουν τις πετρελαιοπηγές και να εμποδίζουν τη διαδικασία ανοικοδόμησης. Εν συντομία, αυτοί είναι οι πιο σημαντικοί τομείς. Φυσικά, υπάρχουν πολλοί άλλοι τομείς απαραίτητοι για την κοινωνία, αλλά λιγότερο σημαντικοί για τις διεθνείς εταιρείες.
Ερ. 17: Όπως γνωρίζουμε, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με το πάγωμα των συριακών κεφαλαίων στις ξένες τράπεζες. Δυσχεραίνει αυτό τη χρηματοδότηση κάποιων συμβολαίων;
Άσσαντ: Είναι αλήθεια. Πρόκειται για ληστεία με όλη τη σημασία της λέξης. Αλλά το ότι τα λεφτά έχουν κλαπεί, δεν σημαίνει ότι ως κράτος και ως κοινωνία θα σταματήσουμε να παράγουμε πλούτο. Έχουμε πολλές δυνατότητες και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επιβιώσαμε τόσα χρόνια. Όλοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι αν ο πόλεμος σταματήσει εντελώς, η κοινωνία της Συρίας είναι ικανή να αναδυθεί με δύναμη και να είμαστε πιο δυνατοί οικονομικά απ' ό,τι ήμασταν πριν τον πόλεμο. Γι' αυτό καταφεύγουν σε απειλές προς τις συριακές και τις ξένες εταιρείες. Με άλλα λόγια, αν ένας Σύρος πολίτης θέλει να επενδύσει στη Συρία, πιθανότατα θα του επιβάλουν κυρώσεις, αλλά και τα έσοδα από το πετρέλαιο εμποδίζονται απ' το να επιστρέψουν στη Συρία. Ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι ο συνεχιζόμενος πόλεμος, ο οποίος αποθαρρύνει τις εταιρείες και τις εμποδίζει να έρθουν στη Συρία. Αν εξαλειφθούν αυτοί οι τρεις παράγοντες, δεν θα έχουμε πρόβλημα στο να ξαναχτίσουμε τη χώρα. Έχουμε ισχυρούς ανθρώπινους και υλικούς πόρους στη Συρία και έχουμε πιστούς φίλους, όπως τη Ρωσία και το Ιράν που θα μας βοηθήσουν.
Ερ. 18: Κ. Πρόεδρε, μιλήσαμε γενικά για το Ιντλίμπ και αναφερθήκαμε στις πετρελαιοπηγές στα ανατολικά του Ευφράτη που ελέγχονται από τους Αμερικανούς, γνωρίζουμε ότι γίνονται διακοπές ρεύματος κάθε λίγες ώρες και ξέρουμε ότι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας τροφοδοτούνται κυρίως από προϊόντα πετρελαίου. Αυτοί οι παράγοντες - ο έλεγχος του πετρελαίου και των προϊόντων του - είναι κρίσιμης σημασίας για τη συριακή οικονομία. Ποια είναι τα σχέδιά σας για τον επανέλεγχο των περιοχών ανατολικά του Ευφράτη; Πώς σκοπεύετε να προχωρήσετε σ' αυτήν την κατεύθυνση;
Άσσαντ: Στρατιωτικά, τώρα προτεραιότητα έχει το Ιντλίμπ, γι' αυτό ο Ερντογάν χρησιμοποιεί όλες αυτές τις δυνάμεις, χωρίς αμφιβολία υπό τις εντολές των Αμερικανών. Αυτό επειδή απελευθερώνοντας το Ιντλίμπ θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην απελευθέρωση των ανατολικών περιοχών. Όπως έχω πει σε αρκετές περιπτώσεις, γι' αυτούς, στρατιωτικά το Ιντλίμπ είναι μια προχωρημένη θέση. Έχουν χρησιμοποιήσει όλες τις δυνάμεις τους για να εμποδίσουν την απελευθέρωση του Ιντλίμπ, ώστε να μην μπορέσουμε να προχωρήσουμε ανατολικά. Ωστόσο, παρόλο που δεν προχωράμε ακόμα στις ανατολικές περιοχές, είμαστε σε απευθείας επικοινωνία με τον πληθυσμό εκεί. Υπάρχει πολύς θυμός και δυσαρέσκεια από τη μεριά τους για την αμερικανική κατοχή και εναντίον των ομάδων που δρουν για λογαριασμό των Αμερικανών.
Πιστεύω ότι αυτός ο θυμός θα αυξηθεί σταδιακά και θα υπάρξει αντίσταση εναντίον των κατακτητών. Είναι εθνικό και συνταγματικό καθήκον του κράτους να υποστηρίξει κάθε ενέργεια εναντίον των δυνάμεων κατοχής. Καθώς περνάει ο καιρός, οι Αμερικανοί δεν θα έχουν πληθυσμό να τους υποστηρίζει, αλλά έναν πληθυσμό που θα αντιστέκεται εναντίον της αμερικανικής κατοχής. Δεν θα μπορούν να μείνουν, ούτε για το πετρέλαιο, ούτε για να υποστηρίξουν τρομοκράτες όπως τον ISIS και την al-Nousra, ούτε για κανέναν λόγο. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τους Τούρκους που έχουν καταλάβει το βόρειο τμήμα των συριακών εδαφών. Αν δεν φύγουν με πολιτικές διαπραγματεύσεις, θα πρέπει να φύγουν με τη βία. Αυτό θα κάνουμε. Αυτό είναι το πατριωτικό καθήκον μας, ως Σύροι.
Ερ. 19: Χαίρομαι που φτάσαμε σ' αυτό το δύσκολο σημείο. Ας μιλήσουμε για τους Κούρδους που ζουν στα ανατολικά και βορειοανατολικά της χώρας, και που μπορεί να μην είναι ευχαριστημένοι με τους Αμερικανούς και τους Τούρκους, ειδικά με τους Τούρκους με τους οποίους έχουν μακρόχρονη εχθρότητα. Η σχέση τους με τη Δαμασκό είναι δύσκολη επειδή ζητούν απόσχιση και υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ και έγιναν σύμμαχοί τους. Το θέμα εδώ είναι η επανένωση της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας και επανενσωμάτωση των εδαφών στα νόμιμα σύνορα. Πώς σκοπεύετε να χτίσετε την πολιτική σας σχετικά με τους Κούρδους, λαμβάνοντας υπόψιν ότι η Δαμασκός σχεδόν τους κατηγόρησε για προδοσία επειδή υπέγραψαν συμφωνία με τους Αμερικανούς; Έχετε κάποιο σχέδιο γι' αυτό; Ποιο είναι το τίμημα της ενσωμάτωσής τους; Και τι είναι αυτό που δεν μπορείτε να τους δώσετε;
Άσσαντ: Είμαστε σε επαφή με τις κουρδικές πολιτικές ομάδες στη βόρεια Συρία, το πρόβλημα είναι ότι κάποιες από αυτές τις ομάδες λειτουργούν υπό αμερικανική εξουσία. Δεν λέμε "οι Κούρδοι", γιατί το μεγαλύτερο μέρος των Κούρδων είναι πατριωτικές ομάδες και φυλές που υποστηρίζουν το κράτος, όμως αυτές οι ομάδες δεν έχουν φωνή. Αυτοί που ελέγχουν την περιοχή είναι μικρές ομάδες που δρουν με τους Αμερικανούς.
Όσο γι' αυτό που πολλές φορές αναφέρεται ως "κουρδικό ζήτημα", κάτι τέτοιο στη Συρία δεν υπάρχει για έναν απλό λόγο. Ιστορικά, υπάρχουν Κούρδοι που ζουν στη Συρία. Αυτές οι ομάδες ήρθαν στον βορρά μας τον προηγούμενο αιώνα, ως αποτέλεσμα της τουρκικής καταπίεσης. Τους φιλοξενήσαμε στη Συρία. Κούρδοι, Αρμένιοι και άλλες ομάδες, ήρθαν στη Συρία και δεν είχαμε κανένα πρόβλημα μ' αυτό. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει Συρο-Αρμενιακό ζήτημα. Υπάρχει μεγάλη ποικιλότητα στη Συρία και δεν έχουμε πρόβλημα με την ποικιλότητα, άρα γιατί να έχουμε πρόβλημα με τους Κούρδους; Το πρόβλημα είναι με τις ομάδες που ξεκίνησαν να προβάλλουν αποσχιστικά αιτήματα πριν μερικές δεκαετίες, κυρίως στις αρχές του 1980. Κι όμως, παρόλα αυτά, όταν το τουρκικό κράτος κατά περιόδους καταπίεζε και σκότωνε τους Κούρδους στην Τουρκία, εμείς τους υποστηρίξαμε. Δεν εναντιωθήκαμε στο ζήτημά τους, αν το ονομάσουμε έτσι. Στη Συρία τους δόθηκε ιθαγένεια, παρότι δεν είναι Σύροι. Ήμασταν πάντα θετικοί στα κουρδικά θέματα. Επομένως, αυτό που ονομάζεται "κουρδικό ζήτημα" δεν είναι σωστός τίτλος, είναι λάθος.
Το πρόβλημα τώρα είναι να αντιμετωπίσουμε τους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί είναι οι κατακτητές. Έχουν καταλάβει τη γη μας. Οι Αμερικανοί είναι κλέφτες και κλέβουν το πετρέλαιό μας. Δεν μπορείς να παίζεις και στις δύο πλευρές: ανάμεσα σ' αυτούς που υπερασπίζονται τον νόμο και σ' αυτούς που τον παραβιάζουν. Δεν μπορείς να είσαι και με την αστυνομία και με τον κλέφτη ταυτόχρονα, δεν είναι δυνατόν. Πρέπει να είσαι ή με την αστυνομία ή με τον κλέφτη. Άρα, δεν μπορούμε να έχουμε αποτελέσματα σε κανέναν διάλογο μαζί τους, ακόμα κι αν κάνουμε χίλιες συναντήσεις, αν δεν πάρουν μια καθαρή θέση, μια πατριωτική θέση: να σταθούν ενάντια στους Αμερικανούς, ενάντια στην κατοχή και ενάντια στους Τούρκους, γιατί κι αυτοί επίσης είναι κατακτητές.
Πολλοί απλά, αυτές είναι οι απαιτήσεις μας. Αυτή είναι μια εθνική στάση και ως κυβέρνηση είμαστε υπεύθυνοι για το σύνταγμα και τα εθνικά μας συμφέροντα. Ολόκληρος ο συριακός λαός δεν θα δεχτεί τίποτα λιγότερο απ' αυτούς, παρά να σταθούν ενάντια στην κατοχή. Όσο για όλα τα υπόλοιπα, αν έχουν αιτήματα, και οι Σύροι επίσης έχουν αιτήματα. Πώς πετυχαίνουμε αποτελέσματα; Καθόμαστε και συζητάμε και μετά μπορούμε να αποφασίσουμε: θα αλλάξουμε το σύνταγμα; Θα αλλάξουμε τους νόμους; Ή οποιοδήποτε άλλο μέτρο, αυτά όλα είναι δυνατά. Αυτός είναι ένας διάλογος μεταξύ Σύρων. Ωστόσο, το Σύνταγμα δεν ανήκει στην κυβέρνηση της Συρίας, το Σύνταγμα ανήκει στον λαό και επομένως αυτοί είναι που μπορούν να αλλάξουν το Σύνταγμα.
Ερ. 20: Λαμβάνοντας υπόψιν το τι συμβαίνει στο Ιντλίμπ, που
γι' αυτά μιλήσαμε στην αρχή της συνέντευξης, και ότι η Τουρκία είναι ένας από τους κύριους αντιπάλους των Κούρδων, δεν σας δελεάζει η ιδέα μιας συμφιλίωσης με τους Κούρδους; Μπορείτε να μην απαντήσετε αν θέλετε.
Άσσαντ: Αντίθετα, είναι μια πολύ λογική ερώτηση. Αυτές οι κουρδικές ομάδες που ισχυρίζονται ότι είναι ενάντια στην τουρκική κατοχή και βγάζουν ανακοινώσεις ότι θα πολεμήσουν, δεν έριξαν ούτε μια σφαίρα όταν εισέβαλαν οι Τούρκοι. Γιατί; Επειδή οι Αμερικανοί καθόρισαν σε ποιες περιοχές θα μπουν οι Τούρκοι και τα όρια μέχρι πού θα πρέπει να φτάσουν, όπως και τις περιοχές που θα έπρεπε να εγκαταλείψουν αυτές οι ομάδες. Άρα, συμφωνούμε στις ανακοινώσεις ή στις πράξεις; Εμείς θέλουμε να συμφωνούμε στις πράξεις. Στις ανακοινώσεις τους έλεγαν ότι είναι εναντίον των Τούρκων, αλλά δεν έκαναν τίποτα εναντίον τους. Είναι ουδέτεροι. Κινούνται στη γραμμή των Αμερικανών και των Τούρκων. Μόνο η συριακή κυβέρνηση και άλλα τμήματα της συριακής κοινωνίας πολεμούν τους Τούρκους και χάνονται μάρτυρες καθημερινά. Από την άλλη, θα συμφωνήσω μαζί σας. Αν έλεγαν "συμφωνούμε μαζί σας εναντίον των Τούρκων", η απάντησή μου θα ήταν, είμαστε έτοιμοι, στείλτε τους μαχητές σας, για να πολεμήσουμε μαζί και να υπερασπιστούμε τη γη μας.
Ερ. 21: Στην περιοχή υπάρχει και ένας παλιός εχθρός της Συριακής Αραβικής Δημοκρατίας, ο οποίος πάντα μας θυμίζει την παρουσία του, το Ισραήλ, ή Σιωνιστική οντότητα όπως το αποκαλείτε. Πώς βλέπετε τη "σπουδαία" Συμφωνία του Αιώνα, το δώρο που τους έκανε ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ; Πού μπορεί να μας οδηγήσει; Δεν θέλω να επηρεάσω την απάντησή σας με κάποιον τρόπο. Απλώς θυμάμαι αυτά που συζητιούνται στη Ρωσία, ότι η συμφωνία ως λύση του Παλαιστινιακού ζητήματος είναι αδιέξοδη.
Άσσαντ: Οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ είχαν αποκατασταθεί κατά την περίοδο της προεδρίας Νίξον, το 1974. Από τότε, έχουμε συναντηθεί με αρκετούς Αμερικανούς αξιωματούχους της διοίκησης, με προέδρους και μέλη του Κογκρέσου, και έχουμε μάθει ένα πράγμα: οτιδήποτε κάνει ένας Αμερικανός πολιτικός, πρώτα και κύρια γίνεται για να εξυπηρετήσει το προσωπικό του συμφέρον, σε σχέση με τις επόμενες εκλογές. Δεν σκέφτονται το ευρύτερο εθνικό συμφέρον της Αμερικής. Δεν σκέφτονται την παγκόσμια σταθερότητα, ή το διεθνές δίκαιο, ή τα δικαιώματα των λαών. Αυτά δεν υπάρχουν στην πολιτική τους. Σκέφτονται μόνο τις εκλογές και τίποτα άλλο.
Όσο για τη "συμφωνία του αιώνα", η πρόταση έγινε σ' αυτήν τη συγκεκριμένη στιγμή μόνο για τις επόμενες αμερικανικές εκλογές. Οι προεδρικές εκλογές θα γίνουν στο τέλος αυτού του χρόνου. Άρα, η ιδέα δεν έχει νόημα, είναι ένα άδειο κέλυφος. Η ιδέα, αν εφαρμοστεί, δεν είναι απλώς επιζήμια, αλλά καταστροφική για τη Μέση Ανατολή και τη διαδικασία ειρήνευσης που ξεκίνησε στις αρχές του '90. Πότε όμως θα πετύχαινε η ιδέα τους και πότε θα αποτύγχανε; Θα πετύχαινε αν οι λαοί της περιοχής συμφωνούσαν ότι πρέπει να πετύχει. Αν δείτε τις πολιτικές και επίσημες ανακοινώσεις και την κοινή γνώμη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, θα δείτε απόλυτη απόρριψη αυτού του σχεδίου, ακόμα και από κράτη και κυβερνήσεις συμμαχικές στους Αμερικανούς και από αυτούς που έχουν σχέση με το Ισραήλ. Άρα, είναι ασφαλές να πούμε ότι πρόκειται για ένα θνησιγενές σχέδιο. Ο Τραμπ ίσως μπορέσει να το χρησιμοποιήσει στις επόμενες εκλογές για να ευχαριστήσει το Ισραηλινό λόμπι στις ΗΠΑ. Αλλά μετά, μάλλον δεν θα ξανακούσουμε για τη "συμφωνία του αιώνα" μέχρι τις επόμενες εκλογές. Και τότε θα βγει ένα άλλο, χειρότερο σχέδιο, για να παρουσιάσουν για τις επόμενες εκλογές.
Ερ. 22: Ευχαριστώ πολύ, κ. Πρόεδρε. Έχω μία τελευταία ερώτηση, μάλλον μία ερώτηση συναισθηματικής φύσης. Πόσο δύσκολα ήταν για σας αυτά τα εννέα χρόνια, ψυχολογικά; Πόσο δύσκολα ήταν για την οικογένειά σας; Η σύζυγός σας ίδρυσε και διοικεί ένα από τα μεγαλύτερα φιλανθρωπικά ιδρύματα στη Συρία, που προσφέρει πολλά στα παιδιά, τους τραυματίες, στην αποκατάσταση της φυσιολογικής ζωής. Καταλαβαίνω ότι μπορεί οι ερωτήσεις μου να σας φέρνουν σε αμηχανία, και ζητώ συγνώμη γι' αυτό, αλλά πόσο υποφέρατε από ό,τι συμβαίνει στην οικογένειά σας; Όταν κοιτάτε πίσω αυτά που έχετε κάνει τα προηγούμενα εννέα χρόνια, λέτε στον εαυτό σας ότι δεν κάνατε αυτό που έπρεπε σε ορισμένα ζητήματα; Ή, ότι σ' αυτό το θέμα έγινε λάθος, σε κάτι άλλο έγινε το σωστό, και, θα μπορούσε να γίνει κάτι περισσότερο;
Άσσαντ: Αυτή η ερώτηση έχει δύο πλευρές: η μια είναι η επίσημη, όταν εξετάζω αυτόν τον πόλεμο με την επίσημη ιδιότητά μου στο κράτος και η άλλη είναι προσωπική.
Ως αξιωματούχος, το πρώτο πράγμα που σκέφτεσαι σ' αυτήν την κατάσταση είναι να προστατεύσεις τη χώρα σου. Εδώ, μπορούμε να φέρουμε για παράδειγμα τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο στη Ρωσία. Οι σχέσεις σας με τη Γερμανία, όπως και με κάθε άλλη χώρα, ήταν καλές. Είχατε κανονικές σχέσεις: συμφωνίες, συναντήσεις και δεν είχατε κάνει τίποτα εναντίον της Γερμανίας. Παρόλα αυτά, οι Ναζί σας επιτέθηκαν και χάσατε 26 εκατ. μάρτυρες, ίσως και παραπάνω. Υπήρχε άλλη επιλογή απ' το να υπερασπιστείτε τη χώρα σας; Όχι, αυτή ήταν η μόνη επιλογή. Η απόφαση πάρθηκε από τη ρωσική ηγεσία και εκείνη τη στιγμή ήταν η σωστή απόφαση και υποστηρίχθηκε από τον ρωσικό λαό που υπερασπίστηκε τη χώρα. Έγιναν λάθη; Φυσικά, σε κάθε ενέργεια υπάρχουν λάθη. Υπήρχαν πολιτικές ή στρατιωτικές αποφάσεις που θα' πρεπε να ήταν καλύτερες; Σίγουρα γιατί κάθε τι έχει μειονεκτήματα και ελαττώματα. Το ίδιο ισχύει και για τη Συρία. Οι αποφάσεις που πήραμε από την πρώτη μέρα ήταν να διατηρήσουμε την κυριαρχία της Συρίας και να πολεμήσουμε τους τρομοκράτες μέχρι τέλους, και ακόμα αυτό κάνουμε. Μετά από εννέα χρόνια, πιστεύω ότι αν είχαμε ακολουθήσει άλλη κατεύθυνση, θα είχαμε χάσει τη χώρα μας από την πρώτη μέρα. Γι' αυτό, αυτή η απόφαση ήταν η σωστή. Όσο για λάθη που γίνονταν σε καθημερινά ζητήματα, πάντα υπήρχαν, φυσικά. Πάντα υπάρχει κάποιο λάθος που πρέπει να διορθώσουμε και να αλλάξουμε απόφαση. Αυτό είναι φυσικό.
Σε προσωπικό επίπεδο, είμαι όπως κάθε πολίτης. Ο κάθε ένας έχει φιλοδοξίες για τη χώρα του. Ειδικά από τη στιγμή που πριν τον πόλεμο προοδεύαμε και είχαμε πετύχει σημαντική ανάπτυξη και η χώρα αναπτυσσόταν με ταχύ ρυθμό. Είναι αλήθεια ότι είχαμε πολλά προβλήματα γιατί όταν η διαδικασία μεταρρύθμισης προχωρά γρήγορα, έχει αρνητικές επιπτώσεις, ίσως με τη μορφή της διαφθοράς ή των πολιτικών λαθών. Αλλά γενικά, οι δυνατότητες του έθνους βελτιώνονταν και αύξαναν. Μετά από εννέα χρόνια, όταν βλέπεις πόσο πίσω είσαι οικονομικά, τεχνολογικά, πολιτισμικά και εκπαιδευτικά, φυσικά έχεις πολλές φορές μια αίσθηση ματαίωσης σε προσωπικό επίπεδο. Σίγουρα, στην τελική, κάθε πόλεμος, άσχετα από τις αιτίες ή τα αποτελέσματά του, είναι κάτι πολύ κακό. Δεν μπορείς να έχεις θετικά συναισθήματα για κανέναν πόλεμο. Πάντα νιώθεις πόνο και δυσφορία. Σε καθημερινή βάση, χάνεις καλούς ανθρώπους και εξαντλείς τους πόρους σου. Άρα, υπάρχει πόνος που τον νιώθεις καθημερινά, σε προσωπικό επίπεδο. Αλλά, ταυτόχρονα, αυτός ο πόνος είναι και κίνητρο για να κάνεις περισσότερα και να έχεις την πεποίθηση και την ελπίδα ότι είσαι ικανός να γίνεις δυνατότερος και καλύτερος από πριν.
Δημοσιογράφος: Επιβεβαιώσατε, για άλλη μια φορά, ότι ένα πρόσωπο σας κι εσάς, μπορεί να έχει μόνο μία στάση, αυτή του πολιτικού άνδρα. Γιατί οι απόψεις που εκφράσατε είναι απόψεις και στάση πολιτικού άνδρα.
Πηγή: sana.sy
Μετάφραση: Μαντάτα
mandataapoekso.blogspot.com
