Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη έδωσε στην εφημερίδα "Αυγή" (10 Ιουλίου 2012) ο δήμαρχος της Μαριναλέντα, Χουάν Μανουέλ Σάντσες Γκορντίγιο.
Ο δήμαρχος, που επανεκλέγεται αμεσοδημοκρατικά επί 33 χρόνια, βρέθηκε στην Ελλάδα για πολλοστή φορά, δήλωσε "πούρος μαρξιστής" και εξήγησε το πώς λειτουργεί ένας τόπος όπου "η γη ανήκει σε όλους" και "δεν αγοράζεται", όπου όλοι έχουν τον ίδιο μισθό ανεξάρτητα από τη δουλειά που κάνουν, όπου το ωράριο εργασίας δεν ξεπερνά τις εξήμισι ώρες. Για τους 2.700 κατοίκους της Μαριναλέντα, η στέγαση, η εκπαίδευση, η εργασία, η υγεία και ο πολιτισμός αποτελούν δικαιώματα.
Μαριναλέντα: το χωριό της ουτοπίας
Σοσιαλισμός, κομμουνισμός, ουτοπία, αγροτική κολεκτίβα; Τι απ' όλα αυτά είναι εν τέλει η Μαριναλέντα, ερωτήθηκε ο δήμαρχος της κοινότητας των 2.700 κατοίκων. "Είναι λίγο απ' όλα... στόχος μας είναι να πραγματοποιούμε τα όνειρα των ανθρώπων χωρίς να περιμένουμε να έρθει ο σοσιαλισμός. Πιστεύουμε πως τα υλικά αγαθά, η γη, τα μέσα παραγωγής πρέπει να ανήκουν στους πολίτες που τα δουλεύουν.
Από τον κόσμο, για τον κόσμο δηλαδή... Πιστεύουμε πως η στέγαση και το να έχει κανείς ένα σπίτι είναι δικαίωμα, δεν μπορεί να μπλέκεται σε αυτά η αγορά, και έτσι λειτουργούμε στον τόπο μας... Πιστεύουμε στην άμεση δημοκρατία, έτσι οι συνελεύσεις στην γειτονιές είναι το πιο σημαντικό όργανο για τη λήψη αποφάσεων.
Θεωρούμε πως η ηθική είναι το σημαντικότερο συστατικό της πολιτικής, γι' αυτό και έχουμε υπογράψει συμφωνία με την οποία αναλαμβάνουμε την ευθύνη να επιλύουμε τα προβλήματα που εμφανίζονται και δεσμευόμαστε πως θα είμαστε οι τελευταίοι που θα έχουν λαμβάνειν. Θα είμαστε οι πρώτοι στη μάχη, αν, για παράδειγμα, θέλει ένας αντιδήμαρχος σπίτι, να είστε σίγουροι πως θα είναι ο τελευταίος στη λίστα.
Είμαστε αντίθετοι στη συγκέντρωση του πλούτου, όποιος συγκεντρώνει μεγάλες εκτάσεις γης να είναι σίγουρος πως θα πάμε να τις καταλάβουμε. Το ίδιο κάνουμε και με τις τράπεζες, που θεωρούμε πως ευθύνονται για την κρίση που βιώνουμε", απάντησε.
"Οι συνελεύσεις ρυθμίζουν τα πάντα", συνέχισε, απαντώντας στο πως ρυθμίζονται τα θεσμικά και νομικά ζητήματα. "Για να καταλάβετε, όταν θέλουμε να συμφωνήσουμε τον προϋπολογισμό της Μαριναλέντα, πηγαίνουμε από δρόμο σε δρόμο και από γειτονιά σε γειτονιά και αποφασίζουμε από κοινού. Το ίδιο ισχύει και για τις εκλογές, ο δήμαρχος, το συμβούλιο κλπ. εκλέγονται μέσα από αυτές τις συνελεύσεις. Σε ό,τι αφορά τη νομοθεσία, θεωρούμε πως η υπάρχουσα νομοθεσία, όπως έχει διαμορφωθεί, εξυπηρετεί τους ηγέτες και την ελίτ, εμείς διεκδικούμε άλλη νομοθεσία, πιο δίκαιη".
Οι νόμοι της Ισπανίας ισχύουν μεν, ωστόσο όπως λέει ο Χουάν Μανουέλ Σάντσες Γκορντίγιο, το χωριό αποφασίζει για το ποιοι νόμοι θα εφαρμοστεί ανάλογα με το αξιακό πλαίσιο της κοινότητας.
Το μεγαλύτερο αγροτικό συνδικάτο στον κόσμο, στην Ανδαλουσία
Είναι απομονωμένο το χωριό από την υπόλοιπη Ισπανία, ή υπάρχει διάδραση, ήταν η επόμενη ερώτηση. "Ανήκουμε στο μεγαλύτερο αγροτικό συνδικάτο στον κόσμο, το οποίο έχει την έδρα του στην Ανδαλουσία. Η Ανδαλουσία έχει 8.000.000 κατοίκους. Σε συνεργασία με αυτούς έχουμε συγκροτήσει ένα ισχυρό μέτωπο που μάχεται την οικονομική κρίση.
Το 50% των γαιοκτημόνων στην Ανδαλουσία προέρχονται από τίτλους του Μεσαίωνα, εμείς είμαστε κατά της συγκέντρωσης πλούτου στα χέρια λίγων και τασσόμαστε εναντίον τους. Κάνουμε καταλήψεις στη γη τους, έρχεται η αστυνομία, μας διώχνει κι εμείς ξαναπάμε. Σε ό,τι αφορά την κρίση, θέλουμε να κηρυχθεί το χρέος επαχθές και να μην αποπληρωθεί από τους πολίτες, δεν ευθύνονται οι πολίτες για την κρίση, αλλά οι τράπεζες, ας το πληρώσουν αυτές λοιπόν", δήλωσε σχετικά ο κ. Γκορντίγιο.
Η κρίση έχει επηρεάσει το χωριό;
"Σαφώς", απαντάει ο δήμαρχος του, "αλλά όχι τόσο όσο έχουν επηρεαστεί άλλες περιοχές της χώρας. Αντιμετωπίζουμε κυρίως τις συνέπειες της κρίσης, μια εκ των οποίων έχει να κάνει με την επιστροφή κάποιων νέων που εργάζονταν σε άλλες περιοχές, σε οικοδομές για παράδειγμα, και τώρα δεν έχουν δουλειά και επιστρέφουν. Επίσης, έχουμε πρόβλημα και με τις τράπεζες που δεν έχουν ρευστότητα και κατά συνέπεια περιοριζόμαστε. Προσπαθούμε ωστόσο να βρούμε λύση μέσα από συνεργασίες με άλλες χώρες". Σε ότι αφορά την ανεργία, αντιμετωπίζεται με αύξηση της αγροτικής παραγωγής.
Το μοντέλο της Μαριναλέντα είναι ενάντια στο ρεύμα
Τις δυσκολίες του να ακολουθηθεί το μοντέλο του χωριού υπογράμμισε ο Χουάν Μανουέλ Σάντσες Γκορντίγιο, κάνοντας αναφορά σε δύο απόπειρες δολοφονίας του. "Το μοντέλο της Μαριναλέντα σημαίνει πως θες να κολυμπήσεις ενάντια στο ρεύμα. Προσωπικά, έχουν γίνει δύο απόπειρες δολοφονίας μου από την Ακροδεξιά, έχω μπει δεκάδες φορές στην φυλακή, εκκρεμούν εντάλματα εναντίον μου και κατά άλλων συναγωνιστών... έχω ποινές φυλάκισης 53 ετών...
Για να καταλάβετε, στο συνδικάτο στο οποίο ανήκω, περισσότεροι από 400 σύντροφοι έχουν δίκες που εκκρεμούν εναντίον τους... Παρ' όλα αυτά, προσπαθούμε να εφαρμόσουμε το μοντέλο μας και σε άλλα μέρη, όπως, για παράδειγμα, στην Ανδαλουσία, που είναι πιο φιλικά διακείμενη σε εμάς. Προσπαθούμε να προσαρμόσουμε την εμπειρία μας στις συνθήκες της κάθε περιοχής.
Πολιτικά ανήκουμε σε μια αντικαπιταλιστική συνιστώσα, την "Colectivo de Unidad de los Trabajadores" (Συλλογικότητα της Ένωσης των Εργατών) που υπάγεται στην Τerra Unida (Ενωμένη Γη). Στην ουσία, αποτελούμε την ακροαριστερή συνιστώσα τής Terra Unida".
Ο μόνος τρόπος για να εφαρμοστεί σε μεγαλύτερα μέρη, είναι ισχυρή πολιτική βούληση
"Δεν υπάρχει λύση στην κρίση αν τα μέσα παραγωγής δεν ανήκουν στους εργαζόμενους, όσο γρηγορότερα το συνειδητοποιήσουν τόσο πιο κοντά θα είναι η λύση. Πρέπει να μοιραστούμε και τη δουλειά και τα κέρδη. Ακόμη και στην Αθήνα θα μπορούσε να εφαρμοστεί, αν ο δήμαρχος επιθυμούσε να το επιχειρήσει, αλλά από ό,τι έχω ακούσει, δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση", λέει ο κ. Γκορντίγιο. Και κάνει εν συνεχεία "άνοιγμα" σε όσους θέλουν να ζήσουν μαζί του στη Μαριναλέντα. "Δεν έρχεται πολύς κόσμος, πολλοί από αυτούς που έρχονται όμως και προσαρμόζονται στον τρόπο ζωής μας μένουν για μια ζωή", δηλώνει χαρακτηριστικά.
"Ο ΣΥΡΙΖΑ, θα έκανε το μπαμ στην Ευρώπη αν του δινόταν η ευκαιρία"
Απαντώντας σε ερώτηση σχετική με την αξιωματική αντιπολίτευση και την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, ο Χουάν Μανουέλ Σάντσες Γκορντίγιο ανέφερε πως η κοινότητα παρακολουθούσε με μεγάλο ενδιαφέρον τις ελληνικέ εκλογές και είχε εναποθέσει πολλές ελπίδες στον ΣΥΡΙΖΑ.
"Είχαμε μια ελπίδα με τον ΣΥΡΙΖΑ και στεναχωρηθήκαμε πολύ... Χρειαζόταν κάποιος ικανός να ορθώσει το ανάστημά του στη διαφθορά και στις τράπεζες, ο ΣΥΡΙΖΑ μπορούσε. Η οικονομική κρίση είναι πλασματική, οι αγορές έβαλαν τα κράτη να πληρώσουν τα σπασμένα και τα κράτη τα έριξαν στους πολίτες.
Είναι τρομοκρατία αυτό... Πιστεύουμε πως ο αγώνας είναι ό,τι σημαντικότερο έχουμε και εμείς και οι Έλληνες και εναποθέσαμε, όπως και συνεχίζουμε να εναποθέτουμε, τις ελπίδες μας στον ΣΥΡΙΖΑ. Είδαμε την τρομοκρατία των ΜΜΕ, που λειτούργησε υπέρ της Δεξιάς. Δεν βγήκε χαμένος ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θα έκανε το μπαμ στην Ευρώπη αν του δινόταν η ευκαιρία... συμπαρασύροντας ολόκληρη την ήπειρο προς την αλλαγή", καταλήγει.
New York Times: "Ένας κομουνιστικός θύλακας 2.700 ανθρώπων"
Πολλά άρθρα έχουν ήδη γραφτεί για το "χωριό της ουτοπίας". Ένα από αυτά των N.Y. Times, κάνει εκτενή αναφορά και παρουσίαση της κοινότητας περιγράφοντας το πως λειτουργεί. Οι κάτοικοί της, αναφέρει, εδώ και τριάντα χρόνια χτίζουν σπίτια δωρεάν, χωρίς δάνεια και υποθήκες, καλλιεργούν τη γη με ίση αμοιβή για όλους, εξαφάνισαν την ανεργία, προσφέρουν εθελοντική εργασία, δεν έχουν αστυνομία, λειτουργούν τοπικό τηλεοπτικό κανάλι και ραδιόφωνο, υποστηρίζουν τους Παλαιστίνιους και τους νομάδες της Δυτικής Σαχάρας και παίρνουν όλες τις αποφάσεις στις συνελεύσεις των κατοίκων του χωριού.
Όσοι εργάζονται στα χωράφια και στο εργοστάσιο έχουν τον ίδιο μισθό, 46 ευρώ τη μέρα και τα κέρδη επενδύονται και πάλι στο συνεταιρισμό και για να καλυφθούν κοινωνικές υπηρεσίες. Ο δήμος χτίζει επίσης σπίτια με προσωπική εργασία των κατοίκων, ενώ το νοίκι για ένα σπίτι 90 τετραγωνικών είναι 15 ευρώ το μήνα και το κόστος για τον παιδικό σταθμό 12 ευρώ.
Ήδη από το 2009 και μετά, ο δήμος έχει χτίσει πάνω από 400 σπίτια μέχρι σήμερα και το πλάνο είναι να οικοδομηθούν ακόμα 250 για να καλύψουν τις ανάγκες των κατοίκων και όσων έρθουν για να εργαστούν και να μείνουν στο χωριό. Οι γηγενείς μάλιστα, απαγορεύεται να πουλήσουν τις κατοικίες τους, για να αποφευχθεί η εμπορική εκμετάλλευση του τόπου.
