Σε πλήρη δυσαρμονία με το κοινό περί δικαίου αίσθημα, η ηγεσία της δικαιοσύνης ασκεί τις εξουσίες και τις αρμοδιότητες της για να εξαιρέσει τους δικαστές και τους εισαγγελείς από την υποχρέωση υποβολής δηλώσεων πόθεν έσχες. Με προσωρινή διαταγή του προέδρου του ΣτΕ Νίκος Σακελλαρίου που εκδόθηκε το απόγευμα της Παρασκευής, «παγώνει» η εφαρμογή της σχετικής διάταξης μόνον για τους δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς, εν ενεργεία και συνταξιούχους.
Κλιμακώνεται λοιπόν η κόντρα μεταξύ εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας, η οποία συντηρείται επί μακρόν και θα έχει ασφαλώς συνέχεια.
«Κάποιοι κάτι θέλουν να κρύψουν», είπε ο αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης Δ. Παπαγγελόπουλος , στην πρώτη αντίδραση μετά τη γνωστοποίηση της διαταγής του προέδρου του ΣτΕ. «Συνεχίζουν να εκτίθενται και έρχονται σε πλήρη δυσαρμονία με το αίσθημα δικαίου του ελληνικού λαού και της πλειοψηφίας των Ελλήνων δικαστών», πρόσθεσε.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής δήλωσε ότι «όλοι έχουμε υποχρέωση υποβολής πόθεν έσχες, γιατί με αυτό τον τρόπο οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι εμπεδώνεται η ισονομία και δεν υπάρχουν εξαιρέσεις».
Ο πρόεδρος του ΣτΕ επικαλείται "συνταγματικούς" λόγους για εξαιρέσει - τουλάχιστον προσωρινά -τους δικαστές από την υποχρέωση υποβολής δηλώσεων για την περιουσιακή τους κατάσταση.
Όπως επισημαίνεται στο σκεπτικό της προσωρινής διαταγής, από τη νέα υπουργική απόφαση δεν προκύπτει το όργανο που θα υποβάλλουν τις δηλώσεις οι δικαστικοί λειτουργοί, και το οποίο -σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου - πρέπει να αποτελείται κατά πλειοψηφία από δικαστές των τριών ανώτατων δικαστηρίων της χώρας.
Ειδικότερα, στα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η προσωρινή διαταγή αναφέρεται ότι «με την 2649/2017 απόφαση της Ολομελείας του Δικαστηρίου κρίθηκαν, μεταξύ άλλων, τα εξής: «αα) η συγκρότηση του οργάνου, στο οποίο υποβάλλονται οι προαναφερθείσες δηλώσεις των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών και το οποίο είναι αρμόδιο για τον έλεγχο των δηλώσεων αυτών, αντίκειται στα άρθρα 26 και 87 του Συντάγματος, και ββ) ρυθμίσεις των νόμων που προβλέπουν την υποβολή των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και των Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων αντίκεινται σε συνταγματικές διατάξεις».
Σύμφωνα με την προσωρινή διαταγή, το «πάγωμα» ισχύει για τις δηλώσεις των ετών 2015 και 2016 και μέχρι να εκδοθεί οριστική απόφαση επί της σημερινής αιτήσεως-προσφυγής που κατέθεσαν οι δικαστικές Ενώσεις.
Στο ΣτΕ προσέφυγαν σήμερα (Παρασκευή) το πρωί όλες οι δικαστικές Ενώσεις εκτός αυτής των μελών του ΣτΕ και ζητούσαν από τον κ. Σακελλαρίου την έκδοση προσωρινής διαταγής και την έκδοση αναστολής κατά της χθεσινής απόφασης των υπουργών Δικαιοσύνης και Οικονομικών με αριθ. 1069/19.10.2017, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως για τις δηλώσεις πόθεν έσχες.
Συγκεκριμένα, ο κ. Σακελλαρίου διατάσσει «ως κατάλληλο μέτρο την αναστολή της υποχρέωσης των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών (εν ενεργεία και συνταξιούχων, για το χρονικό διάστημα για το οποίο οι τελευταίοι υποχρεούνται να υποβάλουν τις επίμαχες δηλώσεις) να υποβάλουν Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης και Δηλώσεις Οικονομικών Συμφερόντων για τα έτη 2015 και 2016, μέχρι την έκδοση αποφάσεως της Επιτροπής Αναστολών επί της εκκρεμούσης αιτήσεως αναστολής ή τη δημοσίευση οριστικής αποφάσεως επί της αιτήσεως ακυρώσεως κατά της υπ’ αριθ. 1069/19.10.2017 κοινής υπουργικής αποφάσεως.
Το μέτρο αυτό καταλαμβάνει τους δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς και στην περίπτωση που αυτοί υπέχουν, ενδεχομένως κατά νόμο αυτοτελή υποχρέωση να υποβάλουν Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ. ως έχοντες και άλλη ιδιότητα, από εκείνες τις οποίες, κατά το Σύνταγμα και τους νόμους, επιτρεπτώς μπορεί να αναλάβει δικαστικός λειτουργός, καθώς και τους/τις συζύγους των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, είτε υπέχουν είτε όχι αυτοτελή υποχρέωση υποβολής των επιμάχων δηλώσεων, εκτός αν ο/η σύζυγος είναι πρόσωπο που υπάγεται σε μία των περιπτώσεων α΄-ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003».
Από την πλευρά τους οι δικαστικές ενώσεις χωρίς να κρύβουν την έκπληξή τους για την εξέλιξη της υπόθεσης και επισημαίνοτας ότι ανελλιπώς από τη θέσπιση του νόμου υποβάλλουν δηλώσεις πόθεν έσχες, με κοινή γραπτή ανακοίνωσή τους η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων, η 'Ενωση Διοικητικών Δικαστών, η Ένωση Δικαστικών Λειτουργών του Ελεγκτικού Συνεδρίου και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους: Διαμαρτυρόνται για την προαναφερόμενη πρακτική, που δεν συνάδει με τη λειτουργία των συνταγματικών (άρθ. 26 Σ.) εξουσιών και παραβιάζει κάθε έννοια καλής πίστης και χρηστής διοίκησης.
Δηλώνουν ότι «κανένας δεν θα μας υποχρεώσει να απεμπολήσουμε τα νόμιμα δικαιώματά μας ή να αγνοήσουμε το δεδικασμένο που προκύπτει από την 2649/2017 απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ» και και καλούν τους αρμόδιους να συμμορφωθούν προς το περιεχόμενο της παραπάνω απόφασης, προβαίνοντας σε νομότυπο ορισμό του οργάνου, προς το οποίο θα υποβληθούν οι δηλώσεις των ετών 2015 και 2016, καθώς και του τύπου των δηλώσεων αυτών, παρέχοντας εύλογη προθεσμία για την υποβολή των δηλώσεων.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΑΤΑΓΗ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
Έχοντας υπόψη τις διατάξεις του άρθρου 52 του π.δ. 18/1989, όπως ισχύει, και λαμβάνοντας υπόψη τα εξής: α) Με την υπ’ αριθ. 2649/2017 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας ακυρώθηκε η υπ’ αριθ. 1846οικ./13.10.2016 κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Οικονομικών «Τύπος και περιεχόμενο της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ.) και της Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων (Δ.Ο.Σ.) - Ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων αυτών» (Β΄ 3300), με την οποία ρυθμιζόταν η υποβολή των αναφερομένων σ’ αυτήν δηλώσεων. Η απόφαση της Ολομελείας δημοσιεύθηκε την 18.10.2017.
Την επομένη 19.10.2017, και πριν κοινοποιηθεί η ως άνω απόφαση του Δικαστηρίου στη Διοίκηση, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Β΄ 3702), σε αντικατάσταση της ακυρωθείσης κοινής υπουργικής αποφάσεως, η υπ’ αριθ. 1069/19.10.2017 κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Οικονομικών «Τύπος και περιεχόμενο της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ.) και της Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων (Δ.Ο.Σ.) - Ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων αυτών» (Β΄ 3300), κατά της οποίας στρέφεται η περιέχουσα το αίτημα εκδόσεως προσωρινής διαταγής αίτηση αναστολής.
β) Η προθεσμία για την υποβολή των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και των Δηλώσεων Περιουσιακών Συμφερόντων για το έτος 2016 λήγει την 21.10.2017, δηλαδή την μεθεπομένη της δημοσιεύσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της ως άνω νεώτερης κοινής υπουργικής αποφάσεως.
γ) Με την ανωτέρω 2649/2017 απόφαση της Ολομελείας του Δικαστηρίου κρίθηκαν, μεταξύ άλλων, τα εξής: αα) η συγκρότηση του οργάνου, στο οποίο υποβάλλονται οι προαναφερθείσες δηλώσεις των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών και το οποίο είναι αρμόδιο για τον έλεγχο των δηλώσεων αυτών, αντίκειται στα άρθρα 26 και 87 του Συντάγματος, και ββ) ρυθμίσεις των νόμων που προβλέπουν την υποβολή των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και των Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων αντίκεινται σε συνταγματικές διατάξεις.
Διατάσσουμε
ως κατάλληλο μέτρο την αναστολή της υποχρέωσης των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών (εν ενεργεία και συνταξιούχων, για το χρονικό διάστημα για το οποίο οι τελευταίοι υποχρεούνται να υποβάλουν τις επίμαχες δηλώσεις) να υποβάλουν Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης και Δηλώσεις Οικονομικών Συμφερόντων για τα έτη 2015 και 2016, μέχρι την έκδοση αποφάσεως της Επιτροπής Αναστολών επί της εκκρεμούσης αιτήσεως αναστολής ή τη δημοσίευση οριστικής αποφάσεως επί της αιτήσεως ακυρώσεως κατά της υπ’ αριθ. 1069/19.10.2017 κοινής υπουργικής αποφάσεως.
Το μέτρο αυτό καταλαμβάνει τους δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς και στην περίπτωση που αυτοί υπέχουν, ενδεχομένως, κατά νόμο, αυτοτελή υποχρέωση να υποβάλουν Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ. ως έχοντες και άλλη ιδιότητα, από εκείνες τις οποίες, κατά το Σύνταγμα και τους νόμους, επιτρεπτώς μπορεί να αναλάβει δικαστικός λειτουργός, καθώς και τους/τις συζύγους των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, είτε υπέχουν είτε όχι αυτοτελή υποχρέωση υποβολής των επιμάχων δηλώσεων, εκτός αν ο/η σύζυγος είναι πρόσωπο που υπάγεται σε μία των περιπτώσεων α'-ε' της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003.
Αθήνα, 20 Οκτωβρίου 2017
Ο Πρόεδρος
του Συμβουλίου της Επικρατείας
Νικόλαος Καρόλου Σακελλαρίου
