Χτες μιλήσαμε για τον νόμο 330/1976, ο οποίος έμεινε γνωστός ως ο "νόμος Λάσκαρη" αλλά κανείς δεν πίστεψε ότι το περιεχόμενό του ήταν προϊόν τής κούτρας του Λάσκαρη. Ο θεοσεβούμενος και θρησκόληπτος Λάσκαρης ήταν απλώς το ενεργούμενο που υλοποίησε την βούληση του ίδιου του Καραμανλή, ο οποίος δεν έβλεπε με καθόλου καλό μάτι την διαρκώς εντεινόμενη λαϊκή πίεση για διεύρυνση και παγίωση των δημοκρατικών δικαιωμάτων.
Καταλαβαίνω πως η παραπάνω εισαγωγή θα κάνει τους υμνητές και τους νοσταλγούς τού "εθνάρχη" να αντιδράσουν. Δυστυχώς, η ιστορία είναι αμείλικτη και τα στοιχεία της πιστοποιούν ότι ο μέγας Καραμανλής ήταν αλλεργικός και με την δημοκρατία και με τα εξ αυτής πηγάζοντα δικαιώματα. Ας γίνουμε, όμως, σαφέστεροι:
Στο χτεσινό κείμενο αναφέραμε μια ομιλία τού Παπαληγούρα, όπου διατυπώνεται η άποψη πως οι απεργίες διαλύουν την κοινωνική συνοχή. Αυτή η ομιλία έγινε στις 11/3/1976. Την επόμενη μέρα, 12 του μηνός, ο Καραμανλής συγκάλεσε υπουργικό συμβούλιο όπου πρότεινε την σκλήρυνση της στάσης που τηρεί η πολιτεία απέναντι στις λαϊκές διεκδικήσεις. Φυσικά, η πρόταση του αρχηγού έγινε δεκτή.
Προφανώς, οι ιστοριογράφοι τού Καραμανλή εκτίμησαν ότι οι αποφάσεις που πάρθηκαν σ' εκείνη την συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου δεν τιμούν ιδιαίτερα τον "εθνάρχη". Έτσι, στο δωδεκάτομοέργο "Κωνσταντίνος Καραμανλής: Αρχείο, Γεγονότα και Κείμενα" δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά σ' εκείνη την συνεδρίαση της 12/3/1976, σαν να μην έγινε ποτέ. Ευτυχώς, στο αρχείο που φυλάσσεται στο Ίδρυμα Κ. Καραμανλή υπάρχουν τα χειρόγραφα πρακτικά, τα οποία σκάλισε ο δημοσιογράφος Τάσος Κωστόπουλος και δημοσίευσε μερικά ενδιαφέροντα αποσπάσματα στην Εφημερίδα των Συντακτών στις 12/3/2016. Από εκείνο το δημοσίευμα, αντιγράφω κάποια από τα λόγια που είπε εκείνη την ημέρα στους υπουργούς του ο Καραμανλής:
- Όπως γνωρίζετε, κύριοι, το θέμα το οποίον τελευταίως μας απασχολεί έντονα είναι το θέμα των απεργιών. Είναι ένα φαινόμενον δυσάρεστον, που ημπορεί να εξελιχθεί κατά τρόπον επικίνδυνον, εάν δεν εύρωμε τους καταλλήλους τρόπους να το αναχαιτίσωμεν. Εις τα περισσότερα Υπουργεία το συναντώμεν αυτό το φαινόμενον και θα πρέπει να έχετε υπ’ όψει σας ότι, διά να αποθαρρύνωμεν την επέκτασίν του, θα πρέπει να εύρωμεν εκείνα τα μέτρα με τα οποία θα μπορέσωμεν να αντιμετωπίσωμεν αυτήν την κατάστασιν. Οι απεργίες αυτές, κατά το πλείστον, έχουν πολιτικά ελατήρια και διά τον λόγον αυτόν θα πρέπει κατόπιν μελέτης να ληφθούν μεθοδικά μέτρα τοιαύτα, ώστε να πεισθούν οι απεργοί ότι δεν είναι δυνατόν να το γλεντάνε και να κάθωνται πέντε ημέρες και ότι είναι δυνατόν να παρατείνουν την απεργίαν και να την επεκτείνουν. Δεν θα δέχεσθε να λύσετε οιονδήποτε θέμα των απεργών, εάν προηγουμένως δεν λύσουν την απεργίαν των. Πολλάκις κηρύσσονται απεργίες διά λόγους συνδικαλιστικούς αλλά και δημαγωγικούς με σκοπόν να εμφανίζουν την κυβέρνησιν ότι υποκύπτει, ικανοποιούσα τα διάφορα αιτήματα που προβάλλονται.
- Θα πρέπει να δημιουργηθούν κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες εις την χώραν μας που να κινήσουν το ενδιαφέρον της Ευρώπης. Δεν επιτρέπεται να δημιουργηθούν συνθήκες κοινωνικής αναρχίας. Γι’ αυτό ευθύς εξ αρχής σας επεσήμανα το φαινόμενον των απεργιών, όχι μόνον ως δυσάρεστον φαινόμενον αλλ’ ως φαινόμενον το οποίον ημπορεί να αποβή και επικίνδυνον.
- Οι απεργίες που γίνονται εδώ, δεν έχουν πάρει την έκτασιν που έχουν εις άλλες χώρες. Πρέπει, όμως, να τας δαμάσωμεν.
- Κάμνομεν νομοσχέδια τα οποία πολλάκις έχουν την μορφήν παραχωρήσεων και ικανοποιήσεως των ολίγων με αποτέλεσμα οι άλλοι να διαμαρτύρωνται, διότι και εις αυτούς δημιουργείται η όρεξις να τύχουν παροχών. Αυτό παρουσιάζεται εις το υπουργείον οικονομικών. Θα παρακαλέσω να δώσετε μεγάλην προσοχήν εις το θέμα αυτό, διότι προκαλείται δυσαρέσκεια εις την κοινήν γνώμην και γενικώτερα δημιουργείται εξ αυτού του λόγου ένα κλίμα δυσάρεστον και εις την κοινήν γνώμην, αλλά και εις την αντιπολίτευσιν. Θα παρακαλέσω πολύ να μη φέρετε στην Βουλήν νομοσχέδια, εκτός εκείνων τα οποία είναι βασικά. Αυτό ισχύει διά τον οικονομικόν τομέα και εκείνον της κοινωνικής ασφαλίσεως. Αντί να κλείνουν μια πληγή ανοίγουν δέκα.
- Σε κάθε ομιλίαν μου, δεν παρέλειψα ποτέ να πω τι είναι Δημοκρατία και από τι κινδυνεύει. Η ηγεσία του λαού δεν έχει το αίσθημα της ευθύνης διά την λειτουργίαν της Δημοκρατίας. Είναι δύσκολον να την προστατεύσωμεν πλήρως με συγκεκριμένα μέτρα αλλά μόνον μερικώς. Εκείνο που θα ημπορούσα να επισημάνω είναι ότι αυτοί οι ανόητοι που λέγονται κομμουνισταί, θα ανέμενε κανείς ότι μετά την αποκατάστασιν της Δημοκρατίας και την νομιμοποίησίν τους, να ελέγχουν και να πολιτεύωνται σωφρονέστερα. Δυστυχώς, όμως, ακολουθούν άλλην οδόν και προκαλούν αναταραχήν κοινωνικήν. Πουθενά δεν έγινε δικτατορία, χωρίς να προηγηθεί ο κίνδυνος επικρατήσεως του κομμουνισμού. Εις την Γερμανίαν επεκράτησεν ο Χίτλερ διότι εδημιουργήθη κατάστασις αναρχίας από τους κομμουνιστάς. Εις την Ιταλίαν, ομοίως, γνωρίζετε τι συμβαίνει. Στην Ελλάδα, όσες φορές έγινε παρέκκλησις, οι κομμουνισταί έδωσαν την αφορμήν. Η δικτατορία, το ολοκληρωτικόν καθεστώς, είναι δευτερογενής κατάστασις και προκαλείται από τον κίνδυνον της επικρατήσεως του κομμουνισμού. Στην Αγγλία συζητείται τώρα να γίνη δικτατορία, διότι υπάρχει μία κοινωνική αναταραχή. Προκειμένου να μου πάρης το κεφάλι, στο παίρνω εγώ. Εις οποιαδήποτε χώρα δημιουργείται η εντύπωσις ότι ο κομμουνισμός είναι ώριμος, την επομένην θα έχεις δικτατορίαν. Οι Ελληνες κομμουνισταί, οι οποίοι έχουν πλούσια πείρα δεν βάζουν νερό. Και εάν έχουμε αυτήν την κοινωνικήν αναταραχήν, αυτό οφείλεται σ’ αυτούς, συμπαραστεκομένου του κ. Παπανδρέου. Η δικτατορία οφείλεται κατά 50% στους κομμουνιστάς, που θα ξεσηκώσουν τας λαϊκάς μάζας και κατά 50% στην σπουδήν των Ελλήνων να βελτιώσουν το βιωτικόν τους επίπεδον, πέραν των μέσων που διαθέτουν, την οποίαν εκμεταλλεύεται ο κομμουνισμός.
Η πρώτη από τις 51 χειρόγραφες σελίδες του πρακτικού
- Πρέπει να δημιουργηθή η εντύπωσις ότι υπάρχει εις τον τόπον μία πραγματική Δημοκρατία, διά της λήψεως δικαιολογημένων μέτρων, τα οποία δεν θα πρέπει να θεωρηθούν ως μη δημοκρατικά.
- Υπάρχει απάθεια και πρέπει να ληφθούν μέτρα από το υπουργείον δικαιοσύνης. Οι λαοί κυβερνώνται διά της διαφωτίσεως, διά της πειθούς και διά των κυρώσεων. Ο Θουκυδίδης λέγει ότι ο Περικλής χρησιμοποιούσε την πειθώ και τον φόβον. Η δικαιοσύνη εμπνέουσα αυτό το αίσθημα, ότι η αταξία θα τιμωρήται, θα ημπορούσε μερικώς να περιορίση το φαινόμενον αυτό της απειθείας.
Αφού, λοιπόν, διαπιστώσαμε ότι για τις δικτατορίες φταίνε οι κομμουνιστές που δεν βάζουν μυαλό και ότι οι απεργίες συνιστούν "φαινόμενον δυσάρεστον, που ημπορεί να εξελιχθεί κατά τρόπον επικίνδυνον" και γι' αυτό πρέπει να δαμαστούν, τί να σου κάνει κι ο Λάσκαρης; Να μη φτιάξει τον 330, προκειμένου να ευχαριστήσει τον "εθνάρχη";
