Η Συνθήκη του Μάαστριχτ, που έλαβε το όνομά της από την πόλη Μάαστριχτ στην οποία υπεγράφη στις 7 Φεβρουαρίου του 1992 υπεγράφη από τον Υπουργό Εξωτερικών Αντώνη Σαμαρά και τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας Ευθύμιο Χριστοδούλου.
Κάθε χώρα που επιθυμούσε να υιοθετήσει το νέο νόμισμα έπρεπε να πληροί τα λεγόμενα «Κριτήρια Σύγκλισης» που προέβλεπε η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Τα κριτήρια συμπεριλάμβαναν τέσσερις προϋποθέσεις:
2. Τα μακροπρόθεσμα επιτόκια δεν μπορούν να ξεπερνάνε κατά περισσότερες από δύο ποσοστιαίες μονάδες τα επιτόκια των τριών πιο αποδοτικών κρατών μελών.
3. Ο πληθωρισμός πρέπει να είναι κάτω από μια τιμή αναφοράς (μέσα σε 3 χρόνια οι τιμές δεν πρέπει να ξεπερνάνε κατά περισσότερο από 1,5% τις αντίστοιχες του πιο αποδοτικού κράτους μέλους).
4. Το δημόσιο χρέος πρέπει να είναι μικρότερο από το 60% του ΑΕΠ ή να βαίνει προς αυτόν το στόχο (δηλαδή μπορεί να είναι μεγαλύτερο το ποσοστό, αλλά να έχει πτωτική τάση και να τείνει προς αυτό) και τα ελλείμματα του προϋπολογισμού μικρότερα από 3% του ΑΕΠ.
Στην Ελλάδα η συνθήκη επικυρώθηκε από τη βουλή. Υπέρ της συνθήκης τάχτηκαν τα κόμματα ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, Συνασπισμός και ΠΟΛΑΝ ενώ κατά της συνθήκης τάχθηκε μόνο το ΚΚΕ
Βουλή των Ελλήνων, 28 Ιουλίου 1992.
Ανδρέας Γ. Παπανδρέου:
(αποσπάσματα)
Θα πρέπει ο Έλληνας πολίτης να ξέρει τι να περιμένει στο τέλος της πορείας, αλλά και τι θα έχει καταβάλει για να φθάσει στο τέρμα αυτής της δύσκολης και άνισης πορείας.
Η Γερμανία προωθεί ταυτόχρονα και την ολοκλήρωση αλλά και την διεύρυνση και μάλιστα σε μεγάλη κλίμακα. Υπήρχε μία εποχή που ο Υπουργός Εξωτερικών Γκένσερ, γυρνούσε στην Ευρώπη και έδινε υποσχέσεις σε όλες τις χώρες ότι θα ενταχθούν στην ΕΟΚ. Είναι επίσης η Γερμανία που έχει ξεχωριστή πολιτική να αναπτύξει την πολιτική της παρουσία ισοδύναμα με την οικονομική της, τόσο στην Κεντρική Ευρώπη, τα Βαλκάνια και γενικότερα τις Παραδουνάβιες Χώρες.Και αυτό, στα πλαίσια ενός αγώνα με τη δημιουργία σφαιρών επιρροής, που μας πάνε πίσω περίπου έναν ολόκληρο αιώνα.
Πρόσφατα η Γερμανία αύξησε το επιτόκιο, την ώρα που όλοι στην Ευρώπη και στην Αμερική ζητούσαν να μην το κάνουν, διότι η πορεία προς την ύφεση είναι σαφής. Και όμως το έκαναν. Και διερωτάται κανείς σε ποιο μέτρο μπορεί να στηρίζεται η Ευρώπη στην γερμανική αλληλεγγύη.
Ο στόχος της Γαλλίας είναι η ταχύτερη δυνατή ενσωμάτωση της Γερμανίας στην ενωμένη Ευρώπη και αυτό για λόγους μακροπρόθεσμης ισορροπίας και ασφάλειας στην Ευρώπη. Στα πλαίσια της ΕΟΚ σωβεί πάντα η σύγκρουση βορρά και νότου και αυτό γιατί η ενιαία αγορά στην απουσία μιας άλλης πολιτικής σύγκλισης και συνοχής πολύ υψηλότερου επιπέδου, οξύνει τις αντιθέσεις, οξύνει τις ανισότητες, όχι μόνο ανάμεσα σε κράτη – μέλη, αλλά και σε περιοχές, οι οποίες είναι καθυστερημένες και περιοχές που είναι προχωρημένες.Αυτό είναι η τύχη μιας ενιαίας αγοράς πάντοτε. Εάν δεν υπάρξουν κάποια μέτρα, κάποιες παρεμβάσεις θα οξύνει τις αποστάσεις ανάμεσα στις πλούσιες και τις φτωχές περιφέρειες.
Δεν υπάρχει πράγματι εναλλακτική πορεία, παρά μόνο η περιθωριοποίηση της Χώρας μας, όσα και αν είναι τα εμπόδια που στέκονται στο δρόμο μας. Το Μάαστριχτ, αυτή η συνθήκη, απλώς αποτελεί για μας ένα εισιτήριο σε ένα δύσκολο και άνισο αγώνα. Ο αγώνας είναι άνισος, γιατί στην εκκίνηση είμαστε οι τελευταίοι. Ο αγώνας είναι άνισος, γιατί η συνθήκη του Μάαστριχτ εκφράζει σχεδόν απόλυτα τα συμφέροντα και την οπτική γωνία του πλούσιου βορρά. Το όραμα της ενωμένης Ευρώπης δεν χωράει μέσα στο Μάαστριχτ. Το Μάαστριχτ για μας αποτελεί ένα σταθμό σε μία πορεία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ένα σταθμό που θα ξεπεραστεί και ίσως αλλοιωθεί στην ίδια την πορεία.
Στις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή στην ΟΝΕ δεν υπάρχει αναφορά καν στο τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα της ανεργίας, τη χειρότερη μορφή ανισότητας που μπορεί να γνωρίσει μία σύγχρονη χώρα. Οι δείκτες – στόχοι συνιστούν το όραμα, όπως ελέχθη ήδη στην Αίθουσα αυτή, ενός ευρωπαίου τραπεζίτη και εκφράζουν κατά κύριο λόγο τις συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις της σημερινής Ευρώπης.
Και έρχομαι στο σημείο της διεύρυνσης. Και βέβαια η Αγγλική πλευρά την υποστηρίζει μετά πάθους. Όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, ορθώς, η ελληνική πλευρά στη Λισσαβόνα στις 26 και 27 Ιουνίου, υποστήριξε την ταυτόχρονη διεύρυνση και εμβάθυνση της Κοινότητας. Αυτό όμως ήταν υπαναχώρηση από μία θέση που είχε πάρει νωρίτερα, πρώτα η εμβάθυνση και ύστερα η διεύρυνση.
Για μας αυτό είναι τεράστιο θέμα. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να μιλάμε για θέση ισότιμου μέλους στην Ενωμένη Ευρώπη αν πρώτα δεν κλείσει ο κύκλος της εμβάθυνσης, αν δεν ολοκληρωθεί η Ενωμένη Ευρώπη. Και είναι λάθος ιστορικό να υπαναχωρήσουμε απ’ αυτή τη θέση. Γι’ αυτό μάλιστα το ΠΑΣΟΚ προτείνει στο Κοινοβούλιο, στην Εθνική Αντιπροσωπεία, να αποφασίσει ότι δεν θα στέρξει η Ελλάδα να υπάρξει έναρξη διαπραγματεύσεων - έναρξη διαπραγματεύσεων- για νέες εντάξεις πριν περάσει το πακέτο Ντελόρ, τουλάχιστον αυτό, χωρίς περικοπές.
Βουλή των Ελλήνων, 28 Ιουλίου 1992
Γεράσιμος Αρσένης:
Αλλά θα ήθελα να διαλέξω δύο άλλες παραγράφους, από εκείνες που διάλεξε εκείνος, και θυμίζω ότι πρόκειται για τον οικονομικό διευθυντή του αντίστοιχου ΣΕΒ της Γαλλίας:
Οι προϋποθέσεις που προβλέπονται από την Συνθήκη δεν είναι πραγματόσημες στα χρονικά πλαίσια που προβλέπει για την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ελλάδα και την Ισπανία". Προσθέτει όμως, ότι "οι υπολογισμοί που αφορούν την Πορτογαλία και την Ελλάδα φέρνουν ίλιγγο
Σκεφθείτε, χωρίς τη δημοσιονομική πολιτική της Ευρώπης, τι θα συμβεί στις καθυστερημένες περιοχές. Γι’ αυτό και είναι απαραίτητο και κλειδί, να ολοκληρωθεί ο ομοσπονδιακός χαρακτήρας της Ευρώπης, έτσι ώστε η ευθύνη να είναι εκεί όπου υπάρχουν τα μέσα. Τα μέσα θα τα έχουν οι Βρυξέλλες μετά την ένωση. Δεν θα τα έχουν τα κράτη-μέλη. Και εκεί υπάρχει η ευθύνη, η οποία βεβαίως πρέπει και να ελέγχεται δημοκρατικά.
Και ερχόμαστε στο πιο πρόσφατο παρελθόν.
Η ανακοίνωση μεγάλου ελλείμματος και η άρνηση των κυβερνήσεων Καραμανλή και Παπανδρέου να αναλάβουν το πολιτικό κόστος και να πάρουν επώδυνα αντιλαϊκά μέτρα ήταν αυτό ακριβώς : ανοιχτή αμφισβήτηση του Μάαστριχτ και προκάλεσε την ελληνογερμανική κρίση.
Όλα τα κόμματα και οι πολιτικοί ηγέτες που συμμετέχουν στις εκλογές και είναι πιθανόν να αναλάβουν τα ηνία της χώρας μετά τις εκλογές, γνωρίζουν την κατάσταση. Η νέα ελληνική κυβέρνηση – όποια κι αν είναι αυτή – θα πρέπει να ενημερώσει στα τέλη Οκτωβρίου την Επιτροπή για την πολιτική που σκοπεύει να ακολουθήσει σε ό,τι αφορά τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, ώστε το Νοέμβριο να προβούμε σε μια αξιολόγηση, προκειμένου να διακριβώσουμε κατά πόσον έχει ληφθεί αποτελεσματική δράση για την επίτευξη των στόχων για τη μείωση του ελλείμματος. Με βάση αυτή, θα λάβουμε στις αρχές του επόμενου χρόνου τις αναγκαίες αποφάσεις, ώστε να προχωρήσει η διαδικασία που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Είχε προηγηθεί η αποτυχημένη προσπάθεια της κυβέρνησης Καραμανλή να πάρει μέτρα περιορισμού του ελλείμματος, η οποία συνάντησε και την αντίδραση της τότε αντιπολίτευσης του Γεωργίου Παπανδρέου. Άλλο που δεν ήθελε δηλαδή και ο Καραμανλής που δήλωνε κουρασμένος.
Υπήρχε τότε η δυνατότητα να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα χωρίς εμπλοκή τρίτων, αν οι ελληνικές κυβερνήσεις ακολουθούσαν τον δρόμο που ακολούθησε αργότερα η Ισπανία, αν δηλαδή εφαρμόζαμε από μόνοι μας το "μεταρρυθμιστικό" πακέτο του ΔΝΤ χωρίς εξωτερική βοήθεια.
Οι πολιτικές δυνάμεις της εποχής όμως δεν μπόρεσαν να αναλάβουν αυτό το πολιτικό κόστος. Γιατί τα μέτρα που θα έπρεπε να λάβουν ήταν βάρβαρα και όχι ένα απλό πάγωμα μισθών και συντάξεων που πρότεινε ο Καραμανλής κοροϊδεύοντας τον λαό.
Ωστόσο αυτή του η ανακοίνωση ήταν αρκετή για να πετύχει τον στόχο του, δηλαδή να παραδώσει την καυτή πατάτα στον Παπανδρέου. Δεν αποκλείεται να υπήρξε και συνεννόηση μεταξύ τους, ώστε μέσα στη σύγχυση να μην μπορούν να καταμεριστούν οι ευθύνες για αυτό που θα ακολουθούσε. Ο Καραμανλής θα έλεγε "φταίτε εσείς που ψηφίσατε τον Παπανδρέου και δεν μπόρεσα να εφαρμόσω τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις" και ο Παπανδρέου θα έλεγε "παρέλαβα πτωχευμένη οικονομία και έπρεπε να ζητήσω βοήθεια από το εξωτερικό". Άντε να βρουν τα πρόβατα ποιος φταίει.
ΔΝΤ : Επιλογή μας από την αρχή!
Αποκαλυπτικές ήταν οι δηλώσεις του υφυπουργού Οικονομικών Φ. Σαχινίδη στη ΝΕΤ. Πραγματική πολιτική βόμβα! "Οταν το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, διαπίστωσε ότι η μόνη εναλλακτική επιλογή που είχε ήταν να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο", είπε και χαρακτήρισε το ΔΝΤ ως "πρώτη επιλογή και μόνη που υπήρχε από τις 5 Οκτωβρίου και μετά"! Αυτό που καταλαβαίνει ο κοινός νους από τις υφυπουργικές δηλώσεις είναι ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου, αμέσως μόλις ανέλαβε, διαμόρφωσε την άποψη ότι πρέπει να μας οδηγήσει στο ΔΝΤ και ότι απλώς επειδή τα χρήματα του ΔΝΤ δεν επαρκούσαν, προσπάθησε να βάλει και την ΕΕ να "τσοντάρει".
ethnos.gr
Ομως, ούτε τα spread δικαιολογούσαν την προσφυγή, ούτε και το ίδιο το έλλειμμα από μόνο του, την στιγμή που άλλες χώρες είναι σε χειρότερη μοίρα. Οι τραπεζικές επισφάλειες ήταν από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη, οι τράπεζες εύρωστες ενώ και η αγορά ακινήτων μόνο «φούσκα» δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί, το αντίθετο.
«Το έλλειμμα της χώρας για το 2009 σκοπίμως παρουσιάστηκε στο 15,4% από τη Eurostat. Επρεπε να φανεί μεγαλύτερο από αυτό της Ιρλανδίας, που ήταν 14%, ώστε να παρθούν δυσβάσταχτα μέτρα κατά της Ελλάδας», αποκαλύπτει στην «Ε» η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και μέλος της επιτροπής της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, Ζωή Γεωργαντά. enet.gr
Την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου ο Παπανδρέου δίνει την αφορμή στις αγορές να ξεκινήσουν την επίθεση κατά της Ελλάδας :
«…Για πρώτη φορά ο Γιώργος Παπανδρέου ως πρωθυπουργός έβαλε στο λεξιλόγιό του τη φράση «χρεωκοπία της οικονομίας» και το έκανε χθες κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, υποστηρίζοντας ότι η κατάσταση που παρέλαβε η κυβέρνηση είναι χειρότερη από αυτήν που περιέγραφε η Ν.Δ…» enet.gr
Ακολούθησαν στα ΜΜΕ οι, ακατανόητες τότε, δηλώσεις των στελεχών ΠΑΣΟΚ του τύπου «δεν υπάρχει σάλιο», «Τιτανικός». Τα sread από 160 πριν τις εκλογές εκτοξεύονται!
11 Δεκεμβρίου στο CNBC που είπε ότι είμαστε διεφθαρμένοι από την κορυφή ως τα νύχια!
Τον Ιανουάριο 2010 μπορέσαμε πάλι να δανειστούμε, χωρίς εξωτερική βοήθεια!
Το μνημόνιο δεν ήταν αναπόφευκτο ούτε σε εκείνη τη δεδομένη χρονική στιγμή! Η Ελλάδα δεν είχε παρά να επαναλάβει τη διεργασία που οδήγησε στον επιτυχή δανεισμό 8 δις ευρώ, με προσφορά 25 (ναι, είκοσι πέντε!) δις ευρώ, την 25η Ιανουαρίου 2010.Πέντε ημέρες μετά στις 30 Ιανουαρίου 2010 δίνει συνέντευξη στο Euronews και μας λέει διεφθαρμένους!
Πως δανειστήκαμε στις 25 Ιανουαρίου;
Με την μετεκλογική αδράνεια της κυβέρνησης Παπανδρέου, να μην παίρνει μέτρα, παρά το υψηλό έλλειμμα, η χώρα είχε φθάσει και τότε σε οριακό σημείο σχετικά με τη δυνατότητα δανεισμού της. Οι αγορές αμφισβητούσαν ανοικτά την πιστοληπτική μας ικανότητα. Το spread είχε πάρει για τα καλά την ανηφόρα.
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, ήλθε σε συμφωνία με πέντε σημαντικές τράπεζες, τις οποίες όρισε (έναντι αδρής προμήθειας) αναδόχους της έκδοσης 5ετών ομολόγων, που προγραμμάτισε για τις 25 Ιανουαρίου,υπό τον όρο να εγγυηθούν την αγορά ενός ελαχίστου ποσού ομολόγων από τη δημοπρασία, ύψους 500 έως 600 εκατ. ευρώ η κάθε μία. Με δεδομένο ότι το Δημόσιο ζητούσε 3 με 5 δις από τη δημοπρασία, η εγγύηση που έδιναν οι ανάδοχοι εξασφάλιζε ουσιαστικά την επιτυχία της δημοπρασίας, προτού αυτή ξεκινήσει.
Η ίδια η παροχή εγγύησης από μεγάλες διεθνείς τράπεζες ήταν μια τέλεια ψήφος εμπιστοσύνης στο ότι δεν θα χρεοκοπούσε η οικονομία μας, που προκάλεσε μεγάλο αγοραστικό ενδιαφέρον και σε άλλους. Έτσι, από την αρχή της δημοπρασίας, και μέχρι τη λήξη της, το μεσημέρι της ίδιας ημέρας, τα ελληνικά ομόλογα είχαν γίνει ανάρπαστα. Σύνολο προσφορών: 25 δις! Σε μία ημέρα! Για μία μόνον δημοπρασία ομολόγων!
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 Ο Παπανδρέου ξαναβγαίνει στην υψηλής ακροαματικότητας εκπομπή της Αμανπούρ στο CNN, μήπως και δεν το άκουσαν καλά αυτοί που μας δάνεισαν ! Μας εμπιστεύτηκαν τα λεφτά τους κι ο ΓΑΠ βγαίνει στο CNN και λέει ότι είμαστε ΚΛΕΦΤΕΣ ! ! ! ! !
…[…]…Το Δημόσιο διαθέτει ακίνητη περιουσία, η αξία της οποίας υπερβαίνει τα 270 δις – ποσό, που περίπου ισούται με το δημόσιο χρέος της χώρας. Τα ακίνητα αυτά παραμένουν, ως επί το πλείστον, ανεκμετάλλευτα. Για το λόγο αυτό, ξεκινούμε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, που εφαρμόζεται σε ένα ευρύτατο φάσμα τομέων, όπως μεταφορές, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, ακίνητα, ΔΕΚΟ και τράπεζες, μέσω απευθείας πώλησης, υπογραφής σύμβασης παραχώρησης, δημοσίου διαγωνισμού, ιδιωτικοποιήσεων, στρατηγικών συνεργασιών ή χρηματοοικονομικών εταιρειών συμμετοχικού κεφαλαίου – εταιρειών «holding». ..[…]…www.papandreou.gr
Η πώληση δημόσιας περιουσίας είναι ένα προαπαιτούμενο που ικανοποιεί τους δανειστές και μια επιπλέον εγγύηση αλλά δεν μπορεί από μόνη της να μειώσει ελλείμματα.
Οι πολιτικοί θα έχουν εξαθλιωμένη πελατεία, οι κεφαλαιούχοι εργατικό δυναμικό, η μπουρζουαζία θα έχει τα “bonus”, βάλε και τους “χρήσιμους ηλίθιους” που το κάνουν για να σώσουν το “περιβάλλον” and the world goes around…
Όσο για το ερώτημα που θέτουν πολλοί “μα άμα υπάρχουν φτωχοί, ποιος θα αγοράζει;” η απάντηση είναι απλή, αυξάνουν τις τιμές! Οι άλλοι να πεθάνουν (βλ.λ.Γουατεμάλα). Μια οικονομιά για να αναπτυχθεί καπιταλιστικά χρειάζεται μόνον το 40% με 60% του πληθυσμού! Οι άλλοι (συνταξιούχοι, άνεργοι, άεργοι κτλ) είναι «περιττό» λίπος.
Είχα να παίξω ΛΟΤΤΟ πολλά χρόνια και την Πρωτοχρονιά (31/21/2010) ανακάλυψα ότι ακρίβυνε από 0,15Ε σε 0,50Ε το έψαξα
Έχουμε λοιπόν μέχρι το 2008 παιζόντουσαν κατά μέσο όρο 3.357.490 στήλες με 0,15Ε, από το 2009 παίζονται 1.241.752 στήλες με 0,50Ε άρα έχουμε
2008 : 3.357.490 x 0,15 = 503.623,50E/κλήρωση
2010 : 1.241.752 x 0,50 = 620.876,00E/κλήρωση
Δηλαδή με λιγότερα “έξοδα” περισσότερα κέρδη. Αν κάνουμε με την αντίστοιχη λογική, μια αύξηση πχ στην ΔΕΗ, θα μας ενδιέφερε αν κοβόταν το ρεύμα σε 900.000 νοικοκυριά;
με πληροφορίες από netakias.com
Η Ελλάδα λοιπόν δεν χρεωκόπησε.
Αυτό που συνέβη είναι ότι ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να συμβεί το αναπόφευκτο. Ο πλούσιος βοράς να καταπιεί τον φτωχό νότο. Να πάρουν σάρκα και οστά οι ανησυχίες που εξέφραζε ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1992 στη βουλή.Η ευρωπαϊκή ενοποίηση θα προωθηθεί με την ψήφιση, ενδεχομένως, και της συνταγματικής συνθήκης, τα εθνικά σύνορα και ένα μέρος της εθνικής κυριαρχίας θα περιορισθούν χάριν της ειρήνης, της ευημερίας και της ασφάλειας στη διευρυμένη Ευρώπη, τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη θα υποστούν μεταβολές, καθώς θα μπορούν να προστατεύονται, αλλά και να παραβιάζονται από αρχές και εξουσίες πέραν των γνωστών και καθιερωμένων και πάντως, η δημοκρατία θα συναντήσει προκλήσεις και θα δοκιμασθεί από ενδεχόμενες νέες μορφές διακυβέρνησης2012
Για τα όσα είχε πει, επτά χρόνια πριν, το 2005, στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Κάρολο Παπούλια μίλησε στο ραδιόφωνο του ΑΝΤ1
Η κ. Άννα Ψαρούδα Μπενάκη είπε χαρακτηριστικά:
Μου δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσω για την προσφώνηση που είχα κάνει τότε και μάλιστα και στον Τύπο δημοσίευσα το νόημα των λόγων μου αλλά έτυχε κακής εκμετάλλευσης λόγω οφέλους πολιτικού οπότε σταμάτησα να συζητώ. Οι λόγοι μου ήταν σοβαροί και όπως αποδεικνύεται είχαν κάποιο νόημα.
Δεν ήταν προφητεία. Ήταν η περιγραφή της κατάστασης και η προοπτική της .
Αναφέρθηκα στην ενίσχυση ενός Ευρωπαικού κεντρικού κράτους και είπα απλά ότι αυτό δεν γίνεται χωρίς κόστος.
Υπήρχε άλλος δρόμος
Από ένα σημείο και μετά ίσως να χάθηκε και ο έλεγχος. Κάπου ο πολιτικός κόσμος ίσως να περίμενε μια πιο ήπια προσαρμογή, περίμενε ίσως περισσότερη αλληλεγγύη από τους Ευρωπαίους, πιο ανώδυνα μέτρα και σεβασμό στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο και στα ανθρώπινα δικαιώματα, περισσότερο σεβασμό στην εθνική κυριαρχία και στη δημοκρατία. Αυτά όλα αποδείχτηκαν αυταπάτες για όποιον τα πίστευε. Στην Ευρώπη κυριαρχεί ο νόμος της ζούγκλας.
Μπαίνοντας στη λογική των μνημονίων, μας έδωσαν και μια κλωτσιά να πάμε στον πάτο του λάκκου για να μπορέσουν να μας λεηλατήσουν με την ησυχία τους.
Είναι δε τέτοια η ανευθυνότητα των πολιτικών μας που δέχθηκαν να καταστραφεί ο παραγωγικός ιστός της χώρας και να δεσμευτεί η περιουσία και τα αναπτυξιακά της εργαλεία χωρίς καθόλου να υπολογίσουν τι θα γίνει σε περίπτωση εξόδου από την Ευρώπη ή σε ενδεχόμενη διάλυση της. Πως θα επιβιώσουμε; Με τον τουρισμό; Ο τουρισμός είναι λαχείο και εξαρτάται από αστάθμητους παράγοντες.
Αυτά πληρώνουμε.